Historiku i paraqitjes sė fenomenit "Pjatat
Fluturuese"
Rastet e para tė paraqitjes sė pjatave
fluturuese - ose objekteve tė paidentifikuara fluturuese (UFO), u shėnuan
diku para pėrfundimit tė Luftės sė Dytė Botėrore, kur pilotėt e fuqive
aleate pohonin se gjatė fluturimeve tė tyre nė territorin e Gjermanisė
naziste, vazhdimisht pėrcilleshin nga disa objekte tė paidentifikuara
fluturuese nė formė tė topthave tė zjarrtė. Ata kėta toptha tė zjarrtė i
quajtėn - "foo fighter". Nė tė shumtėn e rasteve kėta toptha (disqe) tė
zjarrtė ērregullonin sistemet e aparaturave komanduese nė aeroplanė, kėshtu
qė disa konstatuan se kėto fluturake ishin "Arma psikologjike gjermane" e
paralajmėruar, e cila do tė duhej t'i shpėrqendronte dhe t'i frikėsonte
pilotėt e fuqive aleate. Qeveria amerikane e hulumtoi mirė kėtė dukuri dhe
pasi nuk arriti tė konstatojė diēka konkretisht rreth saj, u detyrua ta
shpallė kėtė si rezultat tė histerisė masive. Sidoqoftė, enigma e topthave
tė zjarrtė ka mbetur e pazbuluar sot e kėsaj dite. Disa ende mendojnė se ata
toptha tė zjarrtė ishin fluturaket sekrete gjermane. Sipas pohimeve tė
Rudolf Schrieverit, inxhinierit tė famshėm nazist tė aeronautikės, nė vitet
1941 dhe 1942, ai sė bashku me kolegun e tij Habermalin, kishin punuar nė
projektin sekret "Pjata" - "Teller". Fluturakja e tij nė formė pjate nė
fillim tė vitit 1945, ishte e gatshme pėr testim, mirėpo pėrparimi i fuqive
aleate pengoi dhe stopoi kėto eksperimente, kėshtu qė fluturakja me gjithė
planin e saj u shkatėrrua nga vetė gjermanėt, vetėm qė tė mos bjerė nė dorė
tė fuqive aleate. Vlen tė theksohet se as amerikanėt, as anglezėt e as rusėt
nuk mundėn tė zbulojnė deri nė fund planet sekrete gjermane lidhur me
fluturaket dhe armėt sekrete psikologjike. Siē u konstatua edhe nė fillim,
pėr sa i pėrket ēėshtjes sė pjatave fluturuese ekzistojnė tri mendime -
teori tė ndryshme:
Teoria e parė
Grupi i parė mendon se nuk kemi tė bėjmė me
kurrfarė pjatash fluturuese, por me dukuri natyrore tė shkaktuara nga
ērregullimet e ndryshme nė atmosferė. Ata pohojnė se nė shtresat e larta tė
atmosferės sė Tokės nė stratosferė dhe nė jonosferė shpesh herė shfaqen
dukuri tė pashpjegueshme natyrore si: reflektime dritash dhe ngjyrash tė
ndryshme, tė cilat nė shkencėn e fizikės quhen mashtrime optike. Njėri prej
atyre qė e pėrkrahin kėtė ide ėshtė edhe kozmonauti sovjetik-rus Jurij
Greēko, i cili bėri dy qėndrime tė gjata nė hapėsirė pėr tė studiuar kėtė
fenomen; njėherė 30 ditė e herėn e dytė 96 ditė. Ai, tėrė kėtė pluhur dhe
histeri qė ėshtė ngritur rreth pjatave fluturuese e quan sensacionalizėm
gazetaresk, duke theksuar se nuk bėhet fjalė pėr pjata fluturuese, por
kryesisht kemi tė bėjmė me dukuri natyrore dhe me reflektime dritash, tė
cilat shkenca herėt a vonė do t'i sqarojė.
Teoria e dytė
Grupi i dytė me ngulm pohon se pjatat
fluturuese sjanė asgjė mė tepėr se pjellė e imagjinatės njerėzore. Kėtė
mendim tė tyre, ata e argumentojnė me faktin se njeriu nga vetė natyra e
tij, ėshtė i prirur qė t'i zmadhojė gjėrat dhe t'i sensacionalizojė ato.
Kėtu, thonė ata, ėshtė edhe ēėshtja e afirmimit dhe dalja nga anonimati i
disa individėve, e shpesh herė edhe me halucinacione dhe me ērregullime
psiko-fizike tė personave qė pretendojnė se kanė pasur kontakte tė dorės sė
parė me pjatat fluturuese. Pra, teoria mbėshtetet nė faktin qė njerėzit tė
shtyrė nga dėshira pėr tė qenė nė qendėr tė vėmendjes, mund tė shpikin lajme
sensacionale, madje edhe duke i besuar vetė.
Teoria e tretė
Ndėrsa grupi i tretė, i cili qėndron pas asaj se
pjatat fluturuese janė njė realitet i pamohueshėm, e argumentojnė kėtė me
dėshmitė e shumta autentike tė personave serioz e me gjendje psiko-fizike tė
qėndrueshme, tė cilėt nuk shkojnė aq larg sa tė trillojnė se kanė pasur
kontakte tė afėrta, por dėshmitė e tyre i pėrqendrojnė kryesisht nė atė se
kanė parė fluturake tė shndritshme nė forma ovale, tė cilat fluturojnė me
shpejtėsi tė pabesueshme. Ndėr argumentet mė tė forta tė tyre janė
gjithashtu dėshmitė e astronautėve, qė fluturuan nė hapėsirė. Shumė prej
tyre pohojnė se gjatė fluturimeve nė hapėsirat kozmike, kanė qenė tė
pėrcjellur nga kėto fluturake tė ēuditshme, tė cilat nuk i ngjajnė asnjė
fluturakeje qė zotėrojnė fuqitė mė tė mėdha botėrore.
Maurice Chatelain - fizikant dhe matematicien i
njohur, i cili ka drejtuar pėr njė kohė tė gjatė sektorin e Informatave dhe
rezultateve hulumtuese tė anijeve Apollo dhe Gemini pranė Agjencisė
amerikane pėr hulumtime nė hapėsirė (NASA), ndėr tė tjera shkruan se tė
gjitha fluturimet nga programi Apollo dhe Gemini kanė qenė vazhdimisht
tė pėrcjellura nga fluturaket e paidentifikuara nga hapėsira. Mirėpo sipas
rregullave tė vendosur nė NASA, kozmonautėve iu ndalohej rreptėsisht tė
jepnin opinione apo informacion pėr ēdo lloj gjėje qė mund tė kishin parė
lart nė hapėsirė. Pėrse? A mos ndoshta kozmonautėt panė atje lart anije tė
huaja kozmike dhe NASA nuk dėshiron t'i bėjė publike kėto informacione pėr
shkak tė ndonjė interesi apo sigurisė kombėtare? Sot ekzistojnė shumė
fotografi, ku pjatat fluturuese shihen shumė qartė. Disa prej kėtyre
fotografive u dėshmuan me anė tė ekspertizave si mjaft autentike, ndėrsa njė
numėr i madh i tyre u zbuluan se janė falsifikate tė montuara nė mėnyrė
mjeshtėrore.
Sidoqoftė, thonė shkencėtarėt, nėse konsiderojmė
se ka jetė nė planetėt e tjera, atėherė jemi tė bindur se pjatat fluturuese
janė njė realitet dhe se vizitorėt e huaj nga gjithėsia janė duke na
vizituar herė pas here pėr tė shikuar dhe hulumtuar mundėsitė se si tė
kontaktojnė me ne. Megjithatė, misteri i "pjatave fluturuese" ende mbetet
enigmė dhe fshehtėsi e pazbuluar dhe e paargumentuar me fakte bindėse dhe,
si e tillė, derisa tė argumentohet ekzistenca apo mosekzistenca e tyre pėr
shkencėn dhe teknologjinė bashkėkohore mbetet si njė provokim serioz.
10. Historia moderne e UFO-ve
Dokumentet dhe dėshmitė si ato tė hedhura nė
letėr po ashtu edhe nė formė artistike nėpėr piktura, dru dhe metal nuk
mbarojnė kėtu. Numri i tyre ėshtė shumė i madh dhe do tė duheshin faqe tė
tėra pėr ti pėrshkruar tė gjitha. Por mendoj se ėshtė mė e udhės qė tė
flasim pėr UFO-t nė kohėt moderne dhe njohjen e tyre si fenomen nė mėnyrė
zyrtare. Qė nė fillimet e shekullit tė 20-tė kemi disa raste tė pamjeve tė
UFO-ve nė mėnyrė masive nga njė grup njerėzish nė vende tė ndryshme tė
Evropės: Gjermani, Francė, Zvicėr,
etj. Pamja e tyre pėrshkruhet si nė
formėn e njė cigare puro qė shpesh qėndronte pezull nė ajėr pa lėvizur, pa
lėshuar asnjė zhurmė dhe duke ndriēuar nė mėnyrė tė shpeshtė me drita tė
disa ngjyrave. Pėr kohėn qė bėhet fjalė natyrisht kėto nuk mund tė ngjallnin
ndonjė ēudi, sidomos po tė kihet parasysh qė ishin vitet pėrpara Luftės sė
Parė Botėrore ku gara e armatimit, sidomos midis Anglisė dhe Gjermanisė,
ishte kthyer nė njė mani dhe shpesh njerėzit mendonin se mjete tė tilla
ishin ndonjė shpikje e re ushtarake. Po ashtu sduhet harruar qė edhe
aviacioni ishte nė hapat e para dhe pamja e mjeteve tė tilla fluturuese
ngjallte vetėm kėrshėri dhe interes, por jo nė masėn qė e kemi sot. Vetėm me
pas, kur janė lexuar dėshmitė, janė parė pėrshkrimet dhe pikturat e mjeteve
tė tilla, ėshtė bėrė lidhja me ato qė shihen sot. Disa zėra tė turbullta
flasin pėr disa pamje masive UFO-sh rreth viteve 30-tė mbi Gjermani dhe
Angli apo Amerikė.
Dėshmi mė tė forta na vijnė gjatė periudhės sė
Luftės sė Dytė Botėrore, ku shpesh avionėt luftarakė gjermanė, anglezė dhe
amerikanė janė shoqėruar nga mjete fluturuese diskoidale apo i kanė hasur
ato gjatė fluturimeve tė tyre luftarake. Nė kohėn qė ndodhnin kėto vėzhgime
secila palė mendonte se ishin mjete konvencionale tė palės kundėrshtare pra,
ēdo gjė mbulohej nga ky lloj konfuzioni.
Do tė duheshin 2 vjet pas pėrfundimit tė Luftės
sė Dytė Botėrore qė bota tė mėsonte pėr ekzistencėn dhe termin zyrtar tė
mjeteve fluturuese tė paidentifikuara. Pėr fat tė mirė ēdo gjė qė ka ndodhur
qė pas asaj dite ėshtė e dokumentuar, fotografuar, filmuar dhe dėshmuar nga
miliona njerėz nė tėrė globin. Kėshtuqė faktet janė tė shumta. Por le tė
kthehemi tek momenti kur zyrtarisht u pranua dhe u emėrua faktori UFO.
24 Qershor 1947
Kenneth Arnold, njė biznesmen dhe pilot privat
po fluturonte me aeroplanin e tij mbi vargmalet Kaskade, kur nė radio dėgjon
lajmėrimin pėr humbjen e njė aeroplani qė mund tė kishte rėnė nė tokė.
Arnold vendosi tė japi ndihmėn e tij si pilot dhe u pėrfshi nė kėrkim, por
pak ēaste mė pas vėmendjen e tij e tėrhoqi njė dritė e fuqishme dhe e
shkėlqyeshme. Ndriēimi vinte nga 9 objekte fluturuese qė fluturonin nė
formėn V. Sipas pėrshkrimit tė Keneth Arnold mjetet lėviznin me njė
shpejtėsi prej 1500 miljesh nė orė. Kur zbriti nė tokė, ai raportoi atė qė
pa tek ushtarakėt. Njė gazetar anonim i emėrtoi objektet disqe fluturuese,
duke iu referuar pėrshkrimit tė Arnold, qė i quajti si formė diskoidale qė
rrėshqasin njėsoj si disqet kur i hedh nė ujė dhe pėrshkojnė distancėn duke
prekur sipėrfaqen e ujit. Raportimi i kėtij vėzhgimi sot njihet si fillesa e
Periudhės sė Artė ose e Erės sė Artė. Kjo periudhė u quajt e tillė sepse ka
qenė periudha me mė shumė pamje UFO-sh dhe pėrfshin vitet 1947-1969. Po
paraqes kėtu njė intervistė tė plotė tė Kenneth Arnold, intervistė qė ėshtė
bashkuar nė dosjen e tė ashtuquajturit Projekti 1947.
Keneth Arnold tregon:
Historia e mėposhtme qė pėrjetova nė Vargmalin e
Kaskadeve, ndonėse mund tė duket e pamundur, ėshtė e vėrtetė dhe ajo qė kam
parė. Nuk kam kėrkuar dhe sdo kėrkoj kurrė ndonjė shpėrblim pėr atė qė po
them dhe tregoj, sepse e quaj tė drejtė tė informoj njė diēka qė besoj se
ēdo pilot do e konsideronte mė se tė arsyeshme tė informonte Forcat Ajrore
dhe ato Ushtarake. Jam shumė i bindur nė kėto qė them dhe pėr asnjė moment
nuk mendoj qė ajo qė pash mund tė ishte rezultat i ndonjė efekti natyror apo
diēka e ngjashme. Syri im, si njė pilot i stėrvitur dhe me njė numėr tė
konsiderueshėm orėsh fluturimi, ėshtė i aftė tė kapi dhe tė kuptojė fenomene
atmosferike dhe ajo qė pashė nuk ishte aspak i tillė.
Nė datėn 24 Qershor 1947, ditė e Marte, mbarova
punėn nė Chehalis, Washington dhe rreth orės 2 nisa fluturimin nga aeroporti
i Washingtonit me idenė pėr tė shkuar nė Yakima (Shteti i Washingtonit).
Fluturimi im po vonohej rreth njė orė pėr shkak se u pėrfshiva nė kėrkimet e
njė avioni qė mendohej se kishte rėnė nė krahun jugperėndimor tė Malit
Rainier dhe nuk ishte gjetur (dhe nuk u gjet mė kurrė). Po fluturoja nė
drejtim tė Malit Rinier nė lartėsinė 9500 kėmbė. Pasi kėrkova pėr pak kohė
nė atė pjesė tė malit, madje edhe disa rrafshe tė tij dhe kanionet, u ktheva
duke bėrė njė rrotullim prej 360 gradėsh dhe pėrsėri i dola pėrballė malit.
Fillova ngjitjen nė lartėsi deri sa arrita 9200 kėmbė. Nė krahun e djathtė,
prapa meje, nė distancė prej pothuajse 15 miljesh ishin dy avionė tė tipit
DC-4 nė njė lartėsi jo mė shumė se 14 mijė kėmbė.
Qielli dhe ajri ishin tė pastėr si kristal dhe
shikimi shumė i qartė dhe qė shkonte shumė larg nga pika ku isha. Nuk ishin
bėrė mė shumė se 2-3 minuta qė nga momenti qė caktova kursin e ri tė
fluturimit kur nė avionin qė po pilotoja u reflektua njė dritė e fortė. U
shtanga pėr njė moment sepse mendova qė mund tė isha afruar shumė me ndonjė
aeroplan tjetėr. U pėrpoqa tė shikoja rrotull meje por nuk isha nė gjendje
tė dalloja asnjė aeroplan. Derisa nė njė moment nė krahun tim tė majtė, nė
veri tė Malit Ranieri, duke iu drejtuar jugut, mė zuri syri njė si zinxhir
me 9 objekte, nė pamje fluturuese, nė njė lartėsi jo mė shumė se 9500 kėmbė
dhe me njė pjerrėsi prej 170 gradėsh. Ato po i afroheshin malit me shpejtėsi
tė madhe dhe pėr njė moment mendova se mund tė ishin avionė luftarakė. Nė
atė moment e kuptova qė drita qė mė ndriēoi vinte nga kėta objekte, mė saktė
nga dy ose tre prej tyre, tė cilėt nė ēdo disa sekonda bėnin zbritje
lartėsie tė vogėl dhe ndryshonin kursin e tyre duke bėrė qė dielli tė
reflektonte nė avionin tim. Mu duk shumė e habitshme qė spo arrija tė
dalloja bishtin e tyre, por pėrsėri mendova qė mund tė ishin avionė
ushtarakė tė njė tipi tė ri. Vendosa tė pėrcaktoja shpejtėsinė e tyre dhe
duke qenė qė pamja ishte jashtėzakonisht shumė e qartė deri nė 50 milje, kjo
gjė do tė ishte e lehtė pėr mua. Pasi e llogarita shpejtėsinė nuk mė bėri
shumė pėrshtypje, sepse aeroplanėt tanė luftarakė fluturojnė edhe mė shpejt.
Mėnyra e tyre e fluturimit nė formė trekėndėshe si patat e egra qė formojnė
njė trekėndėsh dhe fluturojnė paska si pjerrėt mė habiti. Por ajo qė po mė
bezdiste mė shumė ishte fakti qė nuk arrija ti dalloja dot asnjė bisht siē
kanė normalisht avionėt. Llogarita distancėn qė kisha nga ato objekte dhe
rezultoi rreth 20-25 milje. Pra, ndonėse shikimi ishte shumė i pastėr fakti
qė i dalloja aq qartė nė njė largėsi tė tillė do tė thotė qė ato kishin
pėrmasa shumė tė mėdha si objekte. Sa mė shumė i vėzhgoja aq mė shumė mė
rritej shqetėsimi. I njoh shumė mirė tė gjithė llojet e avionėve dhe me
eksperiencėn qė kam mund ti dalloja nė distanca tė tilla edhe llojit qė i
pėrkisnin. Nė njė moment ato iu afruan kreshtės sė malit qė lidhej direkt me
malin tjetėr, Adams, dhe nė atė moment i dallova akoma dhe mė mirė. Mund tė
them qė gjatėsia e "zinxhirit" qė krijonin kėto objekte ishte rreth 5 milje.
Ajo qė pashė mė turbulloi akoma mė shumė, sepse kur i shikoja nė vijė tė
drejtė ato dukeshin thjesht si njė vizė e zezė dhe nė momentin qė krijonin
njė pėrkulje tė vogėl dallohej njė tjetėr formė si rrethore, por me njė
prerje tė ēuditshme nga prapa. Mė pas mėnyra e tyre e fluturimit u bė
stabile. Ato as nuk uleshin as nuk ngriheshin mė dhe dukej sikur pluskonin
nė ajėr. Pra, nėse mund tė mendohej qė ishin raketa ose predha kjo do tė
ishte e pamundur, sepse udha e tyre e fluturimit ėshtė harkore. Kjo mė
sjellė nė mendje edhe raportime tė tjera tė bėra nė USA pėr tė paktėn 5-6
objekte tė tilla, me tė njėjtėn formė dhe madhėsi. Pasi kam raportuar tek
ushtarakėt atė qė pashė dhe lajmi u bė publik, kam marrė letra tė shumta nga
njerėz tė ndryshėm, tė cilėt mė shkruanin pėr pamje tė njėjtė qė ata kishin
hasur. Do tė kisha dhėnė ēdo gjė qė kam vetėm e vetėm qė atė ditė tė kisha
patur njė aparat fotografik. Kur zbrita nė tokė e raportova atė qė kisha
parė, por shpjegimi qė mu dha ishte qesharak, herė si fenomen natyral, herė
si ndonjė provė me reketė luftarake apo predhė e lėshuar nga ndonjė poligon
aty afėr ose disa shpjegime tė tjera qė do tė bėnin tė qeshte edhe njė
fėmijė. Kėrkova njė hetim zyrtar nga ana e FBI-sė, po ashtu dhe njė analizė
tė plotė fizike dhe mendore pėr veten nė mėnyrė qė tė provoja gjendjen time
shėndetėsore nga tė gjitha anėt. Ajo qė mė habit ėshtė fakti qė kam marrė
letra dhe kėrkesa pėr intervista nga shumė njerėz nė Amerikė dhe nė botė,
shkencėtarė, studiues, tė apasionuar pas fenomeneve tė ndryshme, por
asnjėherė nuk mė vizituan ushtarakėt qė duhet tė kishin qenė tė parėt qė
duhet tė kėrkonin kontakt me mua. Ata e lanė nė harresė njė diēka qė ėshtė
shokuese dhe kjo pėr mua ėshtė e qėllimshme. Numri i patentės sime tė
fluturimit ėshtė 333487. Pilotoj njė avion tė tipit Callair, me tre vende
dhe me njė motor i prodhuar nė Afton, Wyoming dhe i pėrkryer pėr fluturime
nė lartėsi. Ēertifikata kombėtare pėr avionin tim ėshtė 33355.
Libri blu
Projekti Blue Book (Libri blu) ishte njė prej
serive sistematike tė studimit e verifikimit tė UFO-ve (Objekteve fluturuese
tė paidentifikuara), i kryer nga Forcat Ajrore Amerikane (U.S.A.F). Ky
projekt filloi nė vitin 1952 dhe ishte ringjallja e dytė e njė studimi tė
kėtij lloji. Urdhri pėr pezullimin e kėtij projekti u dha nė dhjetor tė
vitit 1969. Projekti Blue Book kishte dy qėllime: tė pėrcaktonte nėse
UFO-t ishin kėrcėnim pėr sigurinė kombėtare dhe tė analizonte shkencėrisht
tė dhėnat qė kishin lidhje me UFO-t. Nė kohėn qė Blue Book u pezullua,
kishte mbledhur rreth 12,500 raportime mbi objektet fluturuese tė
paidentifikuara duke arritur nė pėrfundimin se shumica e tyre ishin
keqinterpretime tė fenomeneve natyrore si retė, yjet, etj, apo objekte
fluturuese tė zakonshėm.
Disa prej tyre u cilėsuan si mashtrime.
Raportimet mbi UFO-t janė tė arkivuara dhe janė tė disponueshme nėn Aktin e
lirisė sė informimit, por emrat dhe informacionet personale tė gjithė
dėshmitarėve janė redaktuar. Rihapja e kėtyre hetimeve u kėrkua nga njė
panel pilotėsh dhe oficerėsh. Libri Blu konsiston nė hetimin e
rivlerėsimin e dėshmive tė vjetra nė mėnyrė qė tė sqarohet njėherė e mirė
fenomeni dhe ato ngjarje qė nganjėherė dhe nuk besohen. Paneli, i cili
pėrfshin ish-oficerė ushtarakė nga shtatė vende bėn tė ditur se tė gjithė
kanė parė UFO apo kanė kryer kėrkime mbi kėtė fenomen. Ky grup shprehet se
ka ardhur koha qė pamjet e qarta tė sferave fluturuese, dritave tė ndezura
dhe objekteve fluturuese me shpejtėsi skėterre tė mos anashkalohen mė.
Vazhdon...
(1)
(3)
|