|
Njė ndėr krijimtaritė mė tė
lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku
bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor... shprehen
pėrmes shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin
mendime, mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e
artė tė sė cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė,
edhe kuptim dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė jetės.
Qė nga Lekė Matrėnga e Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė
hedhuri farėn e dijės, duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė
shpirtin e pastėr e fisnik tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha
sfidat e kohės, kjo frymė e shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si
njė pishtar i shpresės, u bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė
zemėr... brez pas brezi... nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi,
Ēajupi, Mjeda, Asdreni, Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli,
Migjeni... e deri nė kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė
pėrhershėm qė tashmė nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit
tė tij...
Dua ta falėnderoj nga zemra mikun tim dhe poetin e mirėnjohur,
ADEM ZAPLLUZHA,
qė me pėrkushtim tė jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė
gjerė, do tua prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me
kėtė, do e plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė
shqiptare.
(www.sa-kra.ch)
Pėrgatiti:
Adem ZAPLLUZHA
ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE
SERXHO
HIZMA
Hyrje
U
lind nė Fterre tė Sarandės me 1 prill 1957.
Shkollėn fillore dhe tetė vjeēare i ka bėrė nė vendlindje me
rezultate tė shkėlqyera ndėrsa shkollėn e mesme e ka mbaruar nė Borsh tė
Sarandės nė vitin 1976 me rezultate tė larta.
Nuk mundi tė bėj kėrkesė pėr shkollim universitar mbasi babai i
tij ishte i burgosur pėr politikė nė kohėn kur lufta e klasave nė Shqipėri
ishte nė kulmin e saj.
Shėrbimin ushtarak e ka bėrė ne repartet xhenjere pėr tė
ndėrtuar qendra zjarri (bunkera) dhe mbas mbarimit tė shėrbimit ushtarak ka
punuar nė vendlindje deri nė vitin 1999. Me vonė u shpėrngul nė Tiranė ku
edhe u martua dhe tani ka dy fėmijė.
Ka punuar 1 vit nė Greqi dhe qė nga viti 1997 punon dhe jeton nė
Umbria nė Itali.
Poezinė e pare e ka shkruar kur ishte nė klase tė 6-tė pastaj,
kur ka shkuar nė tė mesme, ka bėrė shumė poezi por nga shpėrnguljet e herė
pas hershme ato kanė humbur.
Ka botuar njė libėr te titulluar "Mirė se ju gjej" dhe ka
materiale pėr tė botuar edhe, tė paktėn, dy vėllime me poezi tė zgjedhura.
KTHIM I PĖRMALLSHĖM
Po vij Atdhe me mall ngarkuar
Po vij sot tė ēmallem me Ty
U bėnė shumė vite qė jam larguar
Kam frikė se s'do mė njohė njeri
Mė fal Atdhe qė tė kam lėnė
Sot dua tė ti them dy fjalė
Se gati njėzet vjet u bėnė
Nė gryk mė vjen si lėsh ky mallė
E di qė ti sot mė ke falė
Kur sytė me lot ti mi shikon
Se ngelem prapė i yti djalė
Qė prej mallit tėnd sot po loton
Ika i ri sot jam me thinja
Lashė vitet rrugėve tė botės
Ku u varros ēdo ėndėrr imja
Ku malli jot mė sillte lotėt
Tė lutem lotin mos ma fshij
Le tė bjerė mbi valėzėn e detit
Deti i zi le ta pėrpijė
Bashkė me dhimbjen e kurbetit
Nė det krah meje njė delfin
Qė kur zbardhi , mė shoqėron
Po vjen me qejf ,drejt vendit tim
Dhe ndofta mallin ma kupton
Po ja sa zbardhi ky agim
Majat e maleve shikoj
Zgjat dorėn me njė pėrmallim
Dhe njė nga njė i pėrqafoj
Mė tund kapelėn mali i Ēikės
Shyqyr qė u ktheve or bir
Syndritur mali Kėndervicės
Vėlla ,si tė kam ,a je mirė
Shikoj Vjosėn qė po rrjedh
Nga lotėt e mi i vjen zor
Njė dorė e hodha nė Dhėmbel
Dhe tjetrėn hodha mbi Tomorr
Pėrkėdhel motrėn Myzeqe
Dhe puth Gramozin i malluar
Pėr gjithė bijtė qė nė kurbet
Digjen prej mallit ,tė larguar
Nė gjunjė bie para Dajtit
Por ai ngrihu po mė thotė
Unė kėrkova rrugėt e fatit
Jo tek ai ,po nėpėr botė
Dhe gjithandej , ngela i huaj
I huaj dhe nė vendin tim
Po sa tė hyj nė gjirin tuaj
Do marr balsamin , pėr shėrim
Do puth Rozafėn dhe Jezercėn
Korabin do ta pėrshėndes
Ku mė flenė ėndrrat gjithė jetėn
O vendi im mirė mėngjes
Zemėr duro se ja ,arritėm
Deti i dhimbjes ka ngelur pas
Po shkojmė tek vendi ku u rritėm
S'duam mė lotė po vetėm gaz
O MOJ LABĖRIA IME
O viset e Labėrisė
Ju ka bėrė Perėndia
Nė zemėr tė Shqipėrisė
Nė mes ėndrrave tė mia
Perėndeshė tė bukurisė
Mbushur me zabele e brinja
Ku prishjen e qetėsisė
E bėjnė zogjtė me cicėrima
Dhe tek bėn hije njė lis
Njė koncert me blegėrima
Poshtė pėrroit tė korisė
Zbret uji me shushurima
Pak mė tej nė njė borigė
Bėjnė koncert ca kanarina
Ku i zgjat degėt njė pishė
Bie njė " culė pėr ulėrima"
I kėndon bariu Selvisė
Qė po qėndis tek dafina
Fustanin e nusėrisė
Bel-holla si balerina
O moj Labėria ime
Ku ka si viset e tua
Mbretėreshė e bukurive
Jam yt -bir, si nėnė tė dua
NĖNA ĖSHTĖ SI PERĖNDIA
Nuk ka gjė qė rron pėrherė
I pėrhershėm ėshtė veē Zoti
Po nė qofsh sjellė me vlerė
Sjellje e mirė nuk tė shkon koti
Ndodh shuhet dhe dashuria
Siē ftohet vullkani i zjarrtė
Veē nėna dhe Perėndia
Nuk tė lėnė kurrė nė baltė
Ėmbėlsinė e dashurisė
Zoti e bėri kastile
Por nėnės dhe Perėndisė
Kurrė mos ja kini me hile
Gėzojuni dashurisė
Por kurrė mos harroni nėnėn
Ėshtė ajo qė tė dha sisė
Ėshtė ajo qė tė dha zemrėn
Saherė pa gjumė e ke lėnė
Tė rrinte roje kur flije
Tek fjala e bukur nėnė
Futet ē'do lloj dashurie
Kur ishe fėmijė e zgjoje
U rrite e lė pa gjumė
Mendoje bir..(.bijė.).dhe kuptoje
Lot i nėnės rėndon shumė
Mos bėni nėnėn tė qajė
Lot' i sajė peshon sa globi
Nuk ka oqean ta mbajė
Nuk ka pėr tju falur Zoti
Tek fjala e bukur nėnė
Ėshtė mbledhė gjith' dashuria
Thua nėnė ēdo gjė ke thėnė
Nėna ėshtė si Perėndia
AMANET
ME HARRAM PROKOPI S'BĖNĖ
Nė jetė jeto me nder o bir
Por urė t'ju shkelin mos u bėj
Me tė gjithė njerėzit sillu mirė
Me djersė e mėndje ē'do gjė gjėj
.
Se tė vjen dita pėr tė vdekur
Po ti vdekjen kurrė mos e mendo
Vjen e tė merr pa tė pyetur
Po ti me djersė dhe nder ...jeto..
Mbi kėtė dhe sa kanė shkuar ?!
Tė "rėndėt "gjurmė kanė lėnė
Jo kush pėr vete ka menduar
Po kush mėndje-mprehtė ka qėnė ..
Nėse ti donė qė tė mos vdesėsh
Botės t'i futesh nė kujtesė
Bėhu i mirė njeri i besės
dhe harroje fjalėn pėrtesė ..
Mbi kėtė tokė ka zullumqarė
Qė me tė ngrėnė s'u ngopėn kurrė
Me vete gjė s'kanė pėr tė marrė
Shpirtin e tyre ēojnė nė furrė ..
Me krundet kurrė mos u trazo
Nėse do tė ftojnė pėr tė ngrėnė
Me harram shpirtin mos rėndo
Pa si tė duan le tė bėjnė ..
Nė kohėn qė tė ndėrrosh jetė
S'tė them dot ditėn , javėn , vitin..
Toka do mbajė pjesėn e vetė..
Veē ti nė jetė ..mos rėndo shpirtin..
Mos e ngarko ti me zullume
Tė jet' i lehtė tė fluturojė
Se Zoti parajsėn fatlume
Veē pėr tė mirėt e ndėrtoi..
Nė Parajsė s'tė ēon hoxha dhe prifti
As gjithė papėt e kėsaj bote...
Po kur i pastėr ngelet shpirti
Nga mirėsi' e sjellja jote ...
DITĖ PRANVERORE
Ikėn dimri vjen behari
fillojnė sythat bulėzojnė
akulli shkrin, fillon zjarri
nisin gonxhet lulėzojnė
Fillojnė lastarėt tė vishen
se ju vjen njė vakt i ri
gjelbėrim gjithė vendi mbushet
rinis jeta pėrsėri
Fryn njė puhizė pranverore
lulėzojnė gjithė trėndafilat
mbarojnė ngricat dimėro
MALL
Mė merr malli pėr njė gėrxh
ku rashė dhe vrava gjurin
Ku ta gjej tani ta puth
Se malli e tretka burrin
Dhe pėr baltėn mė merr malli
ku pantallonat pis bėra
Nga malli tretet i gjalli
Mė merr malli pėr tė tėra
Mall me lotin e zhuritur
qė mė gėrryen shpirt e faqe
Nė dhe tė huaj rraskapitur
Kėrkon dhe nuk gjen dot paqe
Pėr njė lule qė mes zallit
Thoshte shiko , lulėzova
Dhe pėr revanin e kalit
kur i ri un fluturova
Mė merr malli pėr burimet
ku nė zheg un u freskova
Mė merr malli pėr qortimet
pėr shuplakėn kur gabova
Pėr ujėrat qė gurgullojnė
edhe pėr hijen e rrapit
Pėr bilbilat kur kėndojė
apo pėr aromė tė ēajit
Digjem mallit dhe s'i gjej
gjithė ata qė aq shumė desha
Kur bashkė me ta nė ēdo dej
u deha, qava dhe qesha
Mė merr malli pėr ēdo gjė
qė e kam pas nė mes zėmrės
Po njė gjė se gjej dot mė
Tė vė kokėn nė gju tė nėnės
Se ēdo gjė qė kam fituar
pėr tė gjithė jetėn me punė
Veē njė herė pėr ta shikuar
veē pėr kaq e falja unė
Nė kėtė jetė na shtyn djalli
Qė ēdo gjė ne ta lakmojmė
Njė gjė ta di mirė i gjalli
Vijmė nga balta e nė balt shkojmė
Jepini njė kuptim jetės
qė tė tjerėt t'i marrė malli
Dėgjoni rrahjet e zemrės
mos hiqni cipėn nga balli
NĖNĖS ENGJĖLLORE
Nuk kam ndėrmend tė ofendoj asnjė grua
Kur mendimin tim pėr nėnėn tė kem thėnė
Por engjėll tė tillė si ajo qė lindi mua"
Zoti i madh kurrė tjetėr mė nuk bėnė
Kėtė nuk e them se ishte nėna ime
trup vogla e madhe sa mė kalonte supin
Po shpirtin e kish si engjėll Perėndie
dhe zemrėn e kishte mė tė madhe se trupin
Gjuhėn e kishte me polen e nektar
kurse fjalėt kursyer , me ėmbėlsi mjalti
Kish vlerė mė tė madhe se njė statujė me Ar
gjigande u bė nga hallet qė mbajti
|
