|
Njė ndėr krijimtaritė mė tė
lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku
bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor... shprehen
pėrmes shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin
mendime, mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e
artė tė sė cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė,
edhe kuptim dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė jetės.
Qė nga Lekė Matrėnga e Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė
hedhuri farėn e dijės, duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė
shpirtin e pastėr e fisnik tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha
sfidat e kohės, kjo frymė e shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si
njė pishtar i shpresės, u bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė
zemėr... brez pas brezi... nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi,
Ēajupi, Mjeda, Asdreni, Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli,
Migjeni... e deri nė kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė
pėrhershėm qė tashmė nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit
tė tij...
Dua ta falėnderoj nga zemra mikun tim dhe poetin e mirėnjohur,
ADEM ZAPLLUZHA,
qė me pėrkushtim tė jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė
gjerė, do tua prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me
kėtė, do e plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė
shqiptare.
(www.sa-kra.ch)
Pėrgatiti:
Adem ZAPLLUZHA
ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE
SADRI
JAKUPI
Hyrje
Me
veprimtari kulturore e artistike merret njė kohė tė gjatė, duke organizuar
shumė manifestime e ngjarje nė rrethin e Dervenit tė Shkupit e mė gjerė.
Njihet si themelues i dy shoqėrive kulturore e artistike; mė 1982 e themeloi
dhe e udhėhoqi shoqėrinė "RINIA" nė vendlindje, mė vonė edhe SHKA "Drita e
Dervenit" (2001) po tė njejtėn e udhėhoqi disa vite. Dhe 8-9 vitet e fundit
udhėheq Shoqatėn Ekologjike-Kulturore "Horizonti" themelues i sė cilės
ėshtė.
Njihet si aktivist i dalluar kudo qė kėrkohej nevoja e rrethit
ku jeton e vepron. Gjatė kohės sė lirė merret me poezi pėr tė rinj. Si fryt
i kėsaj veprimtarie ėshtė pėrmbledhja e tre librave me poezi: "Dėshmitė e
Kohės", "Koha e Mallkuar" dhe "Koha Ėshtė", ndėrsa pėr disa ditė del nga
shtypi edhe libri i katėrt "Koha 12 pa 5" .
Karakteristika e kėtyre librave ėshtė se poeti si metaforė pėr
titujt e tyre ka mare kohėn, ku nė brendinė e poezive tė ti paraqitet koha
si element thelbėsor pėr jetėn e njeriut nė pėrgjithėsi. Andaj poeti paraqet
gjendjen dhe realitetin e popullit shqiptar nė tė gjitha sferat e jetės me
trikohėsinė e ndėrlidhur...
I BURGOSURI I PAFAT
Ofshama pa ndalur dėgjohet
Nė ėndrrat e trishtuara
Sytė e tu shkrinė grilat e kafazit
Si njė xixė e vetmuar nga zjarri.
I pafajshėm qėndron kėtu
Nė dhimbje vazhdon ėndrrėn i lirė
Me sy tė skuqura kėrkon liri
Rifillon dita e njėjtė pėrsėri.
Rrėqethja tė kalon nė tėrė trupin
Shndėrrohet nė djersė qė tė ngulfat
Mbetesh i vetmuar koha tė ka harruar
Dhe ti e fshin ballin me padrejtėsi.
Mbetesh lapidar i shpresės
Zjarri kujtimet ti flaki nė harresė
I burgosuri qėndron kėtu i lėnduar
Duke numėruar vuajtjet qė skanė mbarim.
EJA
Eja tė shohim grunajat e bardha
nė natėn e errėt gjinkallėn ta dėgjojmė
ta ndiejmė erėn e bukės sė gjyshes
tė gatuar me djersė
Eja njė natė tjetėr
ta shijojmė gurgullimėn e kroit
zemrat tė na freskohen
tė pėrmallemi nga dashuria
Nė mesditė dorė pėr dore tė vrapojmė
nė vendin ku luanim guralec
mallėngjehesha me buzėqeshjen tėnde
e ti turpėroheshe nga unė
Eja nė njė natė me hėnė
yjet ti numėrojmė
tė ma shuash zjarrin
me buzėt tua tė njomė
Eja me kėmishėn e bardhė
e qėndisur nga dora jote
me trokitjen e nallaneve tė mė zgjosh
nga ndjenjat qė mė kanė kapluar pėr ty.
GJURMĖT
Jetoj me emrin nėse nuk ma vjedhin
Nderin nuk munden tė ma marrin
Do tė dorėzohem nė vete
Me mendimet e tjerėve nuk pajtohem.
Krenarin nuk munden tė ma vrasin
Do tė qėndroj si shkėmb
Nė valėt e trazuara tė detit
Qetėsinė do ta gjejė.
Edhe nėse zemrėn ma thumbojnė
Humbje tė pėrjetojė
Rrėnjėt do tė thellohen mė tepėr
Nė kujtesė tė mė mbajnė.
Frikėsohem nga mendimet e mia
Mos ta harroj emrin
Qė stėrgjyshi ma ka lėnė
Tė mė kujtohet nga shpjegimet e huaja.
Do tė gjurmojė deri nė fund
Do ta gjejė gjurmėn e prejardhjes time
Pėr ta trashėguar nė
Pasardhėsit e mi.
SHPRESA
Nė duar mbaj fatin e nipėrve tė mi
Diellin me hapa tė lodhura
Shpresėn me duar tė thyera
Gėzimin e syve tė fėmijėve
Nė shuplakė mbaj lotėt e tė uriturve
Shqetėsimin e trazuar
Pran burimit tė shpresės
Nė kujtesė mbaj ofshamėn e thyer
Nė valėt e trazuara tė detit
Buzėqeshjen e hėnės nė natėn e kthjellėt
Nė agun e mėngjesit tė ta kthej shpresėn.
Vrulli i gjakut shqetėsohet nė damarėt e mi
Nė pikėn e ujit kurtar tė burimit
Nė frikėn qė dridhte shpirtin
Do ta ruaj nė jetė nė zemrėn e dėlir.
QĖNDRONI NĖ DHEUN TUAJ
Tė ndihmuam Kosovė fisnike
tė shpėtuam nga ujqit e Karpateve
donin gjakun tė na e pinė
tė ēliruam.
E ndalėm tmerrin e pėrgjakur
nė karvanėt e Egzoduesit
nga toka Ilire
iknin nga vdekja e tmerrshme.
Bota e pėrjetoi dhembjen
e nėnave tė rraskapitura nga vuajtja
tė ikur nė fushėgropėn e tmerrit
nė Bllacėn Heroike.
E ndalėm dhunėn e asaj kohe
gjurmėt e dhembjeve tė skalitura nė gur
ėndrrėn e vashave tė pėrlotura
nė vatrat e stėrgjyshėrve tanė.
Tani pse ja zini hijen Diellit
hėnėn e pikėllon
shkelet gjaku i dėshmor
qė ikin nga Kosova.
Vallė nuk ju prekė mallėngjimi
loti i vogėlushes sė renditur nė radhė
me dhembjen shqetėsuese e zemėr pėrvėluar
pa ditur se ēka ndodhė.
Qėndroni mos e lėshoni Kosovėn
mos ja lėvdoni plagėn e pashėruar
koha do tė flas pėr ju
ju lutemi keni kujdes.
|
