Pyetja e tretė
"I dashuri Osho,
A do tė bėhemi
egoistė?"
Nuk ekziston mėnyrė
tjetėr. Askush nuk mund tė jetė joegoist pėrveē hipokritėve.
Fjala "egoist" ka
marrė asocim shumė dėnues, sepse tė gjitha religjionet e kanė dėnuar. Ata
dėshirojnė ju tė jeni joegoist. Por pėrse? Pėr t'i ndihmuar tė tjerėt
T'ju kujtoj: fėmija i
vogėl bisedon me nėnėn e tij, dhe nėna i thotė: "Mbaje mend gjithmonė t'i
ndihmosh tė tjerėt." Dhe fėmija pyet, "Atėherė tė tjerėt ēfarė do tė
bėjnė?" "Natyrisht, i thotė nėna, edhe ata do t'i ndihmojnė tė tjerėt."
E fėmija i thotė: "Ky po duket sistem shumė i ēuditshėm. Pėrse mos ta
ndihmojnė vetveten, mė mirė sesa ta lėvizin atė dhe t'i bėjnė gjėrat
panevojshėm tė ndėrlikuara?"
Egoizmi ėshtė i
natyrshėm. Po, vjen momenti kur ju ndaheni nga qenia joegoiste. Kur jeni nė
gjendjen e lulėzimit tė haresė, atėherė ju mund tė ndaheni. Momentalisht
njerėzit e mjerė i ndihmojnė mjeranėt tjerė, tė verbėritė i udhėheqin tė
tjerėt qė janė tė verbėr. Ēfarė ndihme ju mund tė jepni? Kjo ėshtė ide shumė
e rrezikshme e cila ka mbizotėruar nėpėr shekuj.
Nė njė shkollė tė
vogėl mėsuesja i thotė djemve: "Tė paktėn njė herė nė javė duhet ta bėni
ndonjė vepėr tė mirė." Njė djalė pyet: "Ju lutemi na jepni disa shembuj tė
veprave tė mira. Ne nuk dimė se ēka ėshtė e mirė." Kėshtu ajo tha: "Pėr
shembull, gruaja e verbėr dėshiron ta kalojė rrugėn; mandej ju e ndihmoni ta
kalojė rrugėn. Kjo ėshtė vepėr e mirė; ky ėshtė virtyt."
Nė javėn tjetėr ajo ka
pyetur: " A ju ka kujtuar dikujt prej juve ta bėj atė qė ju kam thėnė?" Tre
fėmijė kanė ngritur dorėn. Ajo ka thėnė: "Kjo nuk ėshtė mirė e tėrė klasa
nuk e kanė pasuar. Por prapė, kjo ėshtė mirė tė paktėn qė tre djem kanė bėrė
diēka tė mirė." Ajo e ka pyetur tė parin: "Ēfarė ke bėrė ti?" Ai ėshtė
pėrgjigjur: "Saktėsisht atė qė keni thėnė ju: njė grua tė vjetėr qė ka qenė
e verbėr, e kam ndihmuar ta kalojė rrugėn."
Ajo i kishte thėnė:
"Kjo ėshtė shumė e mirė. Zoti do tė bekojė." E kishte pyetur tė dytin:
"Ēfarė ke bėrė ti?" Ai ishte pėrgjigjur: "Njėjtė gruan e vjetėr tė verbėr,
e kam ndihmuar ta kalojė rrugėn." Mėsuesja paksa ishte hutuar ku i gjetėn
kėta ato gra tė verbra? Por ky ėshtė qytet i madh; ndoshta kanė mundur t'i
gjejnė dy. E pyet tė tretin e ai pėrgjigjet: "Kam bėrė saktėsisht atė qė
kanė bėrė edhe kėta: e kam ndihmuar gruan e vjetėr tė verbėr pėr ta kaluar
rrugėn"
Mėsuesja i kishte
pyetur: "Po ku i gjetėt tri gra tė verbra?" Ata i kishin thėnė: "Ju s'po
kuptoni: nuk kanė qenė tri gra tė verbra, ka qenė vetėm njė grua e verbėr.
Dhe ka qenė shumė vėshtirė tė ndihmohet ajo pėr ta kaluar rrugėn! Ajo na ka
rrah, ka sharė e ka bėrtitur, sepse ajo nuk ka dashtė ta kalojė rrugėn, por
ne e kemi pasur qėllimin tė bėjmė ndonjė vepėr fisnike. Njerėzit qė ishin
tubuar na shanin, por ne iu thamė: "Mos u brengosni. Ne vetėm po e nxjerrim
nė anėn tjetėr!"
Njerėzit kanė thėnė tė
ndihmohen tė tjerėt, e ata janė tė zbrazėt brenda vetvetes. Ata thonė
doni tė tjerėt doni fqinjėt e juaj, doni armiqtė e juaj e kur s'kanė
thėnė duaje vetveten. Tė gjitha religjionet, nė mėnyrė direkte apo
indirekte, iu kanė thėnė njerėzve ta urrejnė vetveten. Personi qė e urren
vetveten nuk mund ta do askėnd; ai mund vetėm tė shtiret.
Kushti themelor ėshtė
ta doni vetveten aq tėrėsisht saqė dashuria t'ju vėrshoj dhe tė arrijė deri
tek tė tjerėt. Unė nuk jam kundėr dhėnies, por jam absolutisht kundėr
altruizmit. Unė jam pėr dhėnie, por sė pari duhet tė keni diēka pėr tė
dhėnė.
Dhe atėherė ju s'keni
bėrė asgjė si njė obligim ndaj askujt pėrkundrazi, personi i cili pranon
diēka prej juve ėshtė i obliguar. Ju duhet tė jeni falėnderues, sepse tė
tjerėt kanė mundur ta refuzojnė ndihmėn tuaj; tė tjerėt kanė qenė fisnik.
I tėrė insistimi im
ėshtė qė individi duhet tė jetė aq i lumtur, aq i bekuar, aq i qetė, aq i
kėnaqshėm, kėshtu qė nga gjendja e tij e plotėsuar ai fillon tė dhurojė. Ai
ka aq shumė, ai ėshtė si re shiu: ai ėshtė si dush.
Nėse etja e tė tjerėve
ėshtė e shuar, nėse etja e tokės ėshtė e shuar, e cila ėshtė sekondare. Nėse
ēdo individ ėshtė pėrplot me gėzim, pėrplot me dritė, pėrplot me qetėsi, ai
do tė ndajė kėtė pa e kėrkuar askush prej tij, sepse dhėnia e tillė ėshtė
gėzim. T'ja japėsh kėtė dikujt ėshtė shumė mė e kėnaqshme sesa ta marrėsh
atė.
Por e tėrė struktura
duhet tė ndryshojė. Njerėzit nuk duhet tė thonė se janė altruist. Ata janė
tė mjerė ēfarė mund tė bėjnė ata? Ata janė tė verbėr - ēfarė mund tė bėjnė
ata? Ata e kanė gabuar jetėn e tyre - ēfarė mund tė bėjnė ata? Ata mund tė
japin vetėm atė qė kanė marrė. Kėshtu njerėzve iu japin mjerim, vuajtje,
dhimbje, ankth tė gjithėve qė vijnė nė kontakt me ta. Ky ėshtė altruizėm!
Jo, unė kisha dashtė tė gjithė tė jenė plotėsisht egoistė.
Ēdo pemė ėshtė
egoiste: ajo e sjell ujin tek rrėnjėt e veta, ajo i sjell lėngjet tek degėt
e veta, tek gjethet, tek frutat, tek lulet. Dhe kur lulėzon, ajo i lėshon
aromė tė gjithėve: tė njohurve dhe tė panjohurve, familjarėve e tė huajve.
Kur ėshtė e ngarkuar me fruta, ajo dhuron, i jep ato fruta. Por nėse ju e
mėsoni atė pemė tė bėhet altruiste, tė gjitha ato pemė do tė vdesin, sikur
qė ka vdekur i tėrė njerėzimi vetėm trupa qė ecin. Dhe ecje kah cili vend?
Ecje kah varret e tyre, nė fund pushojnė nė varret e tyre.
Jeta duhet tė jetė
vallėzim. Dhe jeta e ēdokujt mund tė bėhet vallėzim. Ajo duhet tė bėhet
muzikė dhe atėherė ju mund tė dhuroni; ju do tė keni se ēfarė tė dhuroni.
Unė s'kam ēka t'jua tregoj kėtė, sepse kjo ėshtė njė prej ligjeve
fondamentale tė ekzistencės: sa ma tepėr qė e ndani bekimin tuaj, aq ma
tepėr rritet.
Por unė ju mėsoj pėr
egoizėm.
Pyetja e katėrt
"I dashuri Osho,
Pėrse ne s'duhet tė
jetojmė nė tė shkuarėn? Nuk mund tė pėrjetohet njė dhimbje pėr tė na bėrė mė
tė fortė? Nuk mundet qė njė moment i gėzimit tė na sjell lumturi?"
Njerėzit tė cilėt
jetojnė nė tė shkuarėn, tė cilėt i kujtojnė ēastet e lumtura e tė shkuarės,
janė njerėz tė cilėt janė tė mjerė nė tė tashmen. Nėse e sotmja juaj ėshtė e
bekuar ajo ėshtė mė e madhe se tė gjitha ēastet e tė shkuarės suaj, pėrse
duhet tė jetohet nė ato ēaste tė sė shkuarės? Ato janė vetėm kujtime, ato
nuk janė reale. E shkuara ėshtė e shkuar. E tashmja ėshtė reale. Nėse
dėshironi bekim real, ju duhet tė jetoni nė tė sotmen.
Rrėnjėt e juaja nuk
janė nė tė shkuarėn. E shkuara ėshtė vetėm kujtim dhe e ardhmja ėshtė
vetėm imagjinatė. Rrėnjėt gjithmonė janė nė tė tashmen. Ēdo gjė reale ėshtė
nė tė tashmen. Nė fakt, vetė ideja e ndarjes sė kohės nė tri folje
kohore e tashmja, e kaluara, dhe e ardhmja, ėshtė gabim.
Koha njeh vetėm njė
kohė e ajo ėshtė koha e tashme. Duke i njohur dy folje kohore, tė shkuarėn
dhe tė ardhmen. Pikėrisht kėtu krijohet konfuzioni. Koha gjithmonė ėshtė
kėtu dhe tani ajo qė jeni ju, qė ėshtė e tėrė bota, qė ėshtė e tėrė
ekzistenca. Rrėnjėt e juaja janė kėtu; lulet e juaja do tė jenė kėtu.
Njerėzit shikojnė nė tė shkuarėn vetėm si ngushėllim sepse e tashmja e tyre
ėshtė aq e zbrazėt. Ata dėshirojnė disi ta harrojnė tė tashmen; e shkuara
funksionon si opium. Apo ata fillojnė tė mendojnė pėr tė ardhmen, e cila
s'ėshtė asgjė tjetėr pėrveē projeksion i tė shkuarės, pasion pėr t'u
pėrsėritur ēastet e shkuara madje edhe me kėnaqėsi mė tė madhe por nė
ndėrkohė ju e keni humbur ēastin, tė cilėn nė realitet vetėm atė e posedoni.
Pėr kėtė arsye po
ju them: njeriu nuk duhet tė jetojė nė tė shkuarėn, njeriu nuk duhet tė
jetojė nė tė ardhmen ky ėshtė mashtrim i vetvetes. E vetmja mėnyrė pėr tė
jetuar ėshtė tė jetohet nė kohėn e tashme, dhe tė jetohet plotėsisht tė
shtrydhet i tėrė lėngu i saj t'ju duken tė gjitha tė shkuarat e juaja aq
tė mjera. Dhe ju jeni tėrėsisht tė pėrfshirė nė tė, ēfarėdo qė bėni,
apo nuk bėni, vetėm rrini tė heshtur, por sa mė tėrėsisht nė tė, kėshtu qė
aty nuk do tė ketė hapėsirė pėr tė lėvizur imagjinata, apo ndonjė re e
kujtesės tė kalojė nėpėr mendjen tuaj. Ky ėshtė ēelėsi i realitetit.
Momenti tjetėr
gjithashtu do tė jetė prezent.
Ēfarėdo qė do tė keni
ndonjėherė do tė jetė prezentė.
Ju nuk mund ta keni tė
shkuarėn e juaj tash, nuk mund ta keni tė ardhmen tuaj tash. Nė mes tė
shkuarės dhe tė ardhmes, "nė sandviē", ėshtė momenti i vogėl i cili ėshtė
real. E shkuara ėshtė e gjatė, ajo ka pėrfunduar ju ndoshta keni jetuar
dyzetė apo pesėdhjetė vjet. E ardhmja ėshtė kėtu ju mund tė jetoni
tridhjetė vjet. E tashmja ėshtė vetėm njė moment, moment atomik. Ėshtė e
lehtė tė harrohet, por tė harrohet do tė thotė tė harrohet ēdo gjė.
Tė jetohet nė tė
tashmen ėshtė fillim i vėrtetė, jetė ekzistenciale. Pėrndryshe ju jetoni nė
ėndrra; dhe sado qė tė jetė ėndrra e ėmbėl, ajo prapėseprapė ėshtė vetėm
ėndėrr. Nė mėngjes ju do tė jeni tė uritur. Tė gjitha ato ushqime tė ėmbla
nė ėndėrr nuk do tė ndihmojnė.
Por kjo ėshtė ashtu
siē ka qenė me shekuj. Njerėzit merren me tė shkuarėn, merren me tė ardhmen.
Duket se askush nuk po merret me kėtė momentin e vogėl, ēastin atomik.
Nuk mund ta ndani. Ai
ėshtė i pandarė. Dhe ai shkon aq shpejtė saqė me kohėn ju lėvizni nė tė
shkuarėn dhe nė tė ardhmen, aq shumė momente tė sė tashmes ju i keni humbur
kėshtu qė ju shumė jetė keni humbur. Dhe shumė njerėz do t'i humbin jetėt
e tyre.
Nėse e jetoni ēdo
ēast, kjo ėshtė e vetmja mėnyrė pėr tė jetuar. Dhe nėse vėrtet e jetoni
kėtė ēast, ēasti tjetėr i juaj do tė bėhet edhe mė i madh sepse tash ju
dini se si tė jetoni. Ju bėheni gjithnjė e mė tė shkathėt, gjithnjė e mė
artistik. Ēdo ēast bėhet mėsim, se si tė merret mė shumė lėng nga jeta.
E nėse njeriu mund ta
jetoj vetėm njė jetė nė plotėsi, tėrėsisht, ai do tė shijojė diēka nga e
vėrteta, diēka nga pėrjetėsia
frytin tė cilin Adami dhe Eva e kanė humbur.
Fund i kapitullit te
dytė
1
2
3
4
5
|