Pyetja e njėzetė e
tretė
Ju e keni definuar
vetveten si guru i pasur. Njerėzit e tjerė nuk ju interesojnė! A ėshtė
pasuria nevojė e veēantė e gurus, apo ju jeni guru i tyre sepse ata kanė
para?
Fakti i parė tė cilin
duhet ta kuptoni ėshtė se: unė nuk e kam definuar veten time si guru i
pasur. Kėtė e ka bėrė gazetaria e verdhė, e cila dominon mbi mendjet e masės
nė tėrė botėn, ajo ka ardhur tek ky definim. Unė thjesht e kam pranuar kėtė
ashtu siē e kam kuptuar vetė. Ata kanė thėnė se kjo mund tė jetė
poshtėruese, por mendimi im ka kuptim plotėsisht tjetėr.
Vincent van Gogh ka
qenė shumė mė i pasur sesa Henri Ford. Pasuri sdo tė thotė vetėm pasje apo
para; pasuria ėshtė fenomen multidimensional. Poeti mund tė jetė nevojtar,
por ndjeshmėrinė e tij ska para me tė cilėn mund ta blesh. Ai ėshtė mė i
pasur se ēdo pasanik tjetėr. Muzikanti mund tė mos jetė pasanik, por sa i
pėrket muzikės sė tij, ska pasuri qė ėshtė mė e pasur se muzika e tij.
Pėr mua njeri i pasur
ėshtė ai i cili ka ndjeshmėri, kreativitet, perceptim. Pasanik ėshtė vetėm
njė prej dimensioneve. Duke u akorduar me mua pasaniku ėshtė gjithashtu edhe
artist kreativ: ai krijon pasuri. Nuk mund tė gjithė tė bėhen Henri Ford.
Talenti i tij duhet tė respektohet, edhe pse ajo qė ai ka krijuar ėshtė e
rėndomtė. Kjo nuk mund tė krahasohet me muzikėn e Mocartit apo vallėzimin e
Nixhinskit, apo me filozofinė e Zhan Pol Sartrit. Por prapė, ai krijon diēka
qė ėshtė e vlershme, utilitare, dhe bota do tė bėhet mė e mirė nėse ka ma
shumė Henri Ford-a.
Kėshtu qė kur e kam
pranuar definimin, kam menduar pėr cilindo fushė. Vetėm qenia e pasur mund
tė ketė ca lidhje me mua. Absolutisht ėshtė e nevojshme ndjeshmėria e
caktuar, vizioni i caktuar ėshtė i nevojshėm.
I varfėr ėshtė ai,
mendja e tė cilit ėshtė e retarduar, ai mund tė ketė pasuri materiale
pamasė; kjo sėshtė e rėndėsishme kush nuk mund ta kuptojė muzikėn
klasike, kush nuk mund ta kuptojė poezinė, kush nuk mund ta kuptojė
filozofinė, kush nuk mund ta kuptojė fluturimin e shpirtit tė njeriut nė
lartėsi. Po, njė prej fushave tė varfėrisė ėshtė njeriu i cili as nuk mund
tė prodhojė para. Ai ėshtė mė i varfėri i varfėrisė, sepse paraja ėshtė
plotėsisht send i kėsaj bote. Nėse nuk mund ta krijoni atė, ju thjesht
tregoni se nuk keni inteligjencė tė mjaftueshme.
Njerėzit e varfėr nė
botė janė pėrgjegjės pėr varfėrinė e tyre. Kush iu ka thėnė atyre tė shkojnė
e tė prodhojnė fėmijė ēdo fėmijė i bėnė ata edhe mė tė varfėr. Kush iu ka
thėnė atyre tė jetojnė paragjykueshėm - dhe ēdo paragjykim e ngadalėson
rritjen e tyre drejt pasurimit. Kush iu ka thėnė atyre se ata duhet tė
besojnė se janė tė varfėr sepse nė jetėt e shkuara kanė bėrė vepra tė liga?
Dhe pėrse ata i kanė pranuar tė gjitha kėto marrėzira?
Pėrse ata nuk e kanė
dėgjuar inteligjencėn? se njeriu i varfėr nuk duhet tė prodhojė fėmijė, ai
duhet tė prodhojė pasuri. Por ai prodhon fėmijė, ai nuk prodhon pasuri. Ky
ėshtė fenomen i ēuditshėm ku vendeve tė zhvilluara i humbet popullsia,
derisa vendet e varfra janė nė rritje aq tė shpejtė saqė bėhen rrezik pėr
tėrė botėn. Pikėrisht tash janė pesė miliard njerėz. Ky opinion ka qenė
vetėm para pesė vjetėsh, se deri nė fund tė shekullit do tė jenė pesė
miliard njerėz. Vlerėsimi i ekonomistėve dhe matematikanėve ėshtė shumė larg
nga produktiviteti i njerėzve. Ne veē tash jemi pesė miliard. Deri nė fund
tė shekullit do tė jemi gjashtė miliard.
Dhe nėse ju i thuani
atyre njerėzve ti kontrollojnė lindjet, tė pėrdorin kontraceptiv, se nuk ju
nevojiten fėmijėt, ata nuk do tju dėgjojnė. Ju jeni kundėr religjionit tė
tyre; ju jeni kundėr traditės sė tyre!
Tash, si mund tė kem
kontakt me ata njerėz. Madje edhe pėr punėt e kėsaj bote ėshtė i pamundur
komunikimi. Kėshtu kur thash se e kam pranuar definimin. Kuptimi im ėshtė i
qartė. Vetėm dikush kush e ka mendjen e pasur, qenien e pasur, ėshtė i aftė
tė kuptojė diēka rreth meditimit, diēka rreth shkallės sė finale,
universale.
Njerėzit tė cilėt janė
tė uritur, qė vdesin nga uria
Mendoni se nėse shkoni nė Etiopi dhe filloni
tė ligjėroni pėr meditim, njerėzit do tju dėgjojnė juve? Ata do tju
vrasin. Ata mė pėrpara do tju hanė se ti dėgjojnė teknikat e juaja tė
meditimit!
Ekzistojnė disa nevoja
themelore tė cilat duhet plotėsuar, ekziston hierarkia. Sė pari duhet ti
plotėsoni nevojat e juaja trupore; mandej nevojat e juaja psikologjike duhet
ti plotėsoni. Tek atėherė, pėr tė parėn herė, bėheni tė uritur pėr pėrvojat
shpirtėrore.
Ēka unė mund tė bėjė
rreth kėsaj? kjo ėshtė natyra e gjėrave. Nėse uji vlon nė njėqind shkallė
celsius nxehtėsi? Unė nuk mund ta bindė tė vlojė nė nėntėdhjetė e nėntė
shkallė. Kjo ėshtė natyra e gjėrave.
Hierarkia ėshtė kjo:
nevojat trupore janė tė parat, mandej tė dytat janė nevojat psikologjike, e
tek mandej nevojat shpirtėrore. Ēfarė interesimi mund tju jap pėr urinė e
rritjes shpirtėrore. Nėse nuk ėshtė aty, nuk mund ta krijoj. Nėse ėshtė aty,
unė mund tjua tregoj rrugėn.
Ju mund ta shihni
kėtė. Unė nuk kam shkuar pėr ti kėrkuar njerėzit e pasur. Ata qė kanė
ardhur tek unė kanė ardhur me vullnetin e tyre. Etja e tyre i ka sjellur ata
tek unė. Unė nuk kam shkuar pas njerėzve, pėr ti bindur ata si misionar
tė krishterė: bėhuni tė krishterė duke iu premtuar atyre tė gjithat
llojet e tė mirave nė jetėn e ardhshme.
Kur kam qenė profesor,
njė ditė, derisa isha nė automobil, njė grua mė ndaloi dhe ma dha njė
pamflet ku ishte njė shtėpi e bukur nė ballinė, mbrapa ishte lumi, drunjtė e
bukur dhe malet. Nė pamflet shkruante: A jeni tė interesuar pėr kėtė
shtėpi? SHT[[JU INTERESOJN[VETVETEN SI GURU I
PASUR
Thash: skam parė
kurrė kėso shtėpie nė kėtė qytet, por ndoshta dikush e ka ndėrtuar dhe
ndoshta ai po pret ta shes. Kėshtu qė kur e hapa pamfletin dhe shikova nė
tė, e zbulova se nėse e pasoni Jezu Krishtin, mandej nė jetėn tjetėr pas
vdekjes do ta keni njė shtėpi tė kėtillė nė parajsė.
Unė askujt nuk i kam
dhėnė kurrfarė premtimi. Nuk kam shkuar pas askujt. Miliona njerėz ata qė
kanė ardhur tek unė kanė ardhur me vullnetin e tyre.
E tash mund ta shihni
pėr vetveten. Kėta tė cilėt kanė ardhur kanė pasuri tė caktuar nė kėtė formė
apo nė tjetrėn; nuk ėshtė vetėm paraja. Rreth meje ka njerėz me talente tė
ndryshme, njerėz me lloje tė ndryshme tė gjenialitetit. Disi afrimi shumi i
afėrt i imi i ndalon ata njerėz tė cilit nuk do tė kenė leverdi tė mė
afrohen. Madje edhe nėse rastėsisht vijnė, ata zhduken; ata nuk rrinė. Ata
nuk bėhen pjesė e botės sime. Ata nuk e ndajnė vizionin me mua.
Askush nuk i
klasifikon kush ėshtė i pasur dhe kush ėshtė i varfėr, dhe se tė varfėritė
duhet tė shkojnė mbrapa e tė pasurit tė qėndrojnė. Nuk shkojnė nė testim.
Por sipas disa marrėveshjeve ekzistenciale unė mund ti josh vetėm ata
persona tė cilėt janė shumė tė talentuar, jashtėzakonisht inteligjent, shumė
tė pasur nė disa kualitete tė jetės. Vetėm nga ky kėnd i pasurisė do tė kenė
ata lidhje me mua.
Dhe gazetarėt e verdhė
shkojnė duke folur gjėra sensacionale pėr njerėz, tė pakuptimta, gėnjeshtra,
tė shėmtuara se unė nuk jam guru. Nėse mė duhet ta definoj kėtė do ta
kisha thėnė: Unė jam vetėm mik, mik i tė gjithė atyre qė kanė talent,
inteligjencė dhe njėfarė prirje pėr rritje shpirtėrore. Pėr mua kėta njerėz
janė tė pasur.

Pyetja e njėzetė e
katėrt
Ju gjithashtu njiheni
si seks guru? Ēka momentalisht mendoni pėr dashurinė?
Definimi i cili mua mė
quan seks guru nuk ėshtė vetėm i rremė, kjo ėshtė absurde. Pėr ta caktuar
kėtė drejtė: unė jam i vetmi person nė kėtė botė qė jam antiseks. Por kjo
kėrkon kuptueshmėri gjigante. Ju nuk mund tė shpresoni se kėtė do ta kuptoni
prej gazetarėve.
Unė kam folur pėr
seksin ashtu qė ai mund tė transformohet. Tė gjithė mėsuesit religjioz mund
tė quhen seks guru, pėrpos meje, sepse ata mėsojnė pėr represionin e seksit,
i cili nė mėnyrė konstante e mbanė njeriun seksual, ai kurrė sdo tė jetė i
transformuar. Ai kurrė sdo tė shkojė pėrtej seksit. Represioni ėshtė mėnyrė
pėr tju mbajtur tė lidhur me atė qė e keni shtypur.
Unė kam ligjėruar pėr
shprehjen, kėshtu qė ju e keni tejkaluar atė duke e shprehur. Nuk e keni
mbajtur prapė nė nėnvetėdije. Dhe sa mė shumė qė e shprehni seksualitetin
tuaj, duke mos e gjykuar, pa mėkat sepse ky nuk ėshtė mėkat; seksi thjesht
ėshtė instinkt natyral sė shpejti do tė bėheni tė vetėdijshėm se nė tė nuk
ka asgjė. Shumė njerėz e kuptojnė se nė tė ska asgjė pėrveē kokėdhimbjes tė
nesėrmen!
Por ata seksin
vazhdojnė ta bėjnė si robot, sepse nė jetė sdinė asgjė tjetėr tė bėjnė.
Jetėt tona janė aq tė varfra; ska shumė ēfarė tė bėhet nė tė. Do tė
befasoheni kur ta mėsoni se piktori i famshėm, derisa ėshtė i disponuar tė
pikturojė, plotėsisht e harron seksin me javė, me muaj. Poeti i madh
plotėsisht e harron seksin kur fillon tė krijojė poezi. Ēfarė ndodh?
Kjo ėshtė pėrvojė e tė
gjithė njerėzve kreativ tė cilėt kur krijojnė diēka,
seksi bėhet absolutisht i parėndėsishėm. Ndoshta ėshtė energji e njėjtė e
cila pėrdoret nė kreativitet, dhe atyre mė si mbetet e pashfrytėzuar. E
kreativiteti aq shumė i plotėson saqė ata nuk dėshirojnė ta harxhojnė kotė
dhe tė mbetet i pėrgjumur pėr tė nesėrmen. Kreativiteti i tyre nuk jua merr
energjinė, por nė njėfarė formė i rinon ata.
Piktori rinohet kur ai
pikturon. Poeti rinohet kur ai shkruan poezi. Muzikanti, nėse ndalet tė
kompozojė, pėrnjėherė fillon tė plaket; diēka nė tė ndalet tė rritet. Dhe tė
gjithė kėta njerėz nuk kanė treguar interesim tė njėjtė pėr seksin siē kanė
treguar tė shenjtit e juaj.
Nėse i lexoni skriptet
e juaja religjioze ju do tė befasoheni ato janė pėrlotė me seksualitet.
Madje edhe tė shenjtit tė cilėt e kanė gjykuar seksin e kanė gjykuar me aq
kėnaqėsi saqė ju mund ta ndjeni atė, tė eksitoheni pėr njė minutė aq shumė
nė detaje e kanė pėrshkruar, dhe atė me ėndje tė madhe.
Kam dėgjuar rrėfimin
pėr gruan e cila kishte shkuar tek prifti katolik pėr tu rrėfyer, dhe ajo
ishte rrėfyer se kishte qenė e dhunuar nga ana e njė mashkulli. Por prifti i
kishte thėnė: Kjo ėshtė hera e tretė. Duket paksa e ēuditshme qė i njėjti
mashkull gjithmonė po tė dhunon.
Gruaja i thotė: Ju
nuk po mė kuptoni. Kjo nuk ėshtė hera e tretė. Unė po flas pėr herėn e
parė.
Prifti i thotė: Ju
kėtė e keni thėnė para tri javėsh.
Ajo i thotė: Po, por
unė kėnaqem aq shumė nė kėtė duke u rrėfyer, duke folur detajisht pėr kėtė,
dhe kėtė unė smund tia them askujt tjetėr pėrveē juve. Kėshtu qė mė falni,
por mė lejoni tė vijė ēdo tė diel. Ajo ka ardhur pėr ta rrėfyer mėkatin,
por ajo me tė vėrtetė ėshtė kėnaqur nė kėtė.
Nė skriptet e juaja
religjioze ju do tė befasoheni kur ta gjeni se seksi ėshtė dėnuar me aq
ėndje. Kėtė mund ta shihni prej fjalėve tė mendjeve tė njerėzve tė cilėt i
kanė shkruar kėto shkrime kanė qenė pėrplot me represalie. Nuk do tė gjeni
asnjė formulim si nė ditarin e poetit apo nė ditarin e piktorit apo letrat e
skulptorit. Madje nuk do tė gjeni asnjė referencė.
Ēfarė unė po provoj ta
argumentoj se e tėrė pėrpjekja ime me sanjasinėt e mi ėshtė tju
bėjmė juve tė vetėdijshėm se seksi ėshtė thjesht, fenomen natyral. Jetone
atė, dhe jetone plotėsisht, kėshtu qė mund ta tejkaloni. Por synimi im ėshtė
transcendenca.
Dhe pėr kėtė
sanjasinėt e mi mund tju japin dėshmi, se si ata duke u involvuar sa ma
thellė nė meditim gjithnjė e mė pak janė interesuar pėr seks. Nė fakt, shumė
gra sanjasine mė janė ankuar se meshkujt sanjasin janė
shumė escapist*(ang: personi i cili arratiset nė botėn e fantazisė);
ata kanė gjetur justifikime dhe janė larguar.
Nė botėn ordinare do
ta gjeni pikėrisht tė kundėrtėn: gruaja pėrpiqet nė ēdo mėnyrė tė largohet.
Ajo ėshtė plotėsisht e shėndosh. Dhe kur vjen burri nė shtėpi, ajo shtrihet
nė shtrat me kokėdhimbje! Burri pėrpiqet ta bindė atė por ajo mė nuk ėshtė e
interesuar. Ajo largohet duke i thėnė: Jo sot!
Nė mesin e
sanjasinėve tė mi pėrvoja ėshtė pikėrisht nė tė kundėrtėn. Ai ėshtė
burri i cili me kokėdhimbje ėshtė i shtrirė! Dhe gruaja pėrpiqet ta bindė, e
ai i thotė: Jo sot! Mos mė shqetėson. Jam nė meditim.
Ēfarė ka ndodh? Pasi
qė mashkulli ėshtė gjini aktive, ai natyrisht e ndjek femrėn. Femra ėshtė
gjini pasive. Ėshtė mrekulli kur femra ikėn, me idenė se ajo do tė jetė e
zėnė. Ajo nuk vrapon shumė shpejt. Ajo ecėn pėrpara duke shikuar mbrapa se a
po i shkon mashkulli pas apo jo. Dhe nė fund ajo zihet, por ajo lenė
pėrshtypje sikur nuk ėshtė e interesuar. Ky ėshtė seksi i saj joaktiv.
Dhe kjo asaj i jep
bukuri tė caktuar, elegancė tė caktuar. Duket se mashkulli ėshtė mė animal,
mė agresiv. Por sanjasinėt kalojnė pėrmes transformimit, dhe
natyrisht transferimi i parė do tė bėhet tek seksi aktiv, sepse aktiviteti i
tij do tė zhduket, agresioni i tij do tė zhduket. Dhe ju kėtė mund ta
shihni. Nė fillim gruaja do tė jetė humbėse, se askush nuk do ta ndjekė atė,
nuk do ta bindė atė. Ajo mund tė ndihet e ofenduar.
Ajo nuk duhet tė
ndihet e ofenduar. Ajo do ta kuptojė kėtė fenomen tė thjeshtė: agresioni
ėshtė zhdukur shkaku i meditimit. Pritjet e saj gjithashtu do tė zhduken, e
cila do tė merr pak mė shumė kohė. Gjithēka pozitive zhduket shumė lehtė.
Gjithēka negative qė ėshtė mė e thellė; kjo merr pak mė shumė kohė. Kjo ka
ndodhė edhe me disa gra sanjasine gjithashtu, ato mė nuk janė
interesuar pėr seks. Kjo thjesht ka ra larg.
Unė jam personi mė
antiseks nė kėtė botė, por kjo botė ėshtė aq e ēmendur saqė askush nuk
dėshiron ta kuptojė se i tėrė fakti pėrse unė i kam dhėnė pėrkrahje seksit,
pėr shkak se unė kam thėnė: Shprehne, mbijetone atė, dhe pėrfundone me tė.
Sa ma shpejtė aq mė mirė, kėshtu qė ju mund tė keni tė paktėn jetė
transcendentale pėr disa vjet, vite tė cilat plotėsisht mund ti kushtoheni
meditimit.
Pėrshkrimi, i cili mua
nė quan seks guru, ėshtė absolutisht absurd. Por gazetarėt e furnizojnė
popullin me atė tė cilėn populli ka dėshirė tė dėgjojė sensacione. Ata
krijojnė gjėra, gjėra tė trilluara.
Vetėm sot ju thash se
njė revistė Greke ka publikuar njė trillim me tė vėrtetė tė hatashėm rreth
meje. Aty shkruan se unė po fshehėm nga Amerika. Se qeveria amerikane ėshtė
duke mė ndjekur pėr tė mė zėnė dhe tė mė kthej prapa nė Amerikė pėr krime si
vrasje, orgji seksuale, zjarrvėnie.
Amerika ma ka ndaluar
hyrjen nė shtet pėr pesė vjet, dhe gazeta shkruan se unė po fshihem poshtė e
lartė, nga Amerika, e policia tyre po mė ndjekin. Kjo nuk ėshtė mėnyrė e
fshehjes: duke dhėnė intervista televizive pėr ēdo ditė, intervista pėr
shtyp pėr ēdo ditė. Por njerėzit do ti lexojnė kėto gjėra dhe njerėzit i
besojnė kėtyre gjėrave. E tash aq shumė ėshtė shkruar pėr mua nė tėrė botėn
nė gjuhė tė ndryshme saqė kurrė nuk kam arrit tė di se ēfarė po shkruhet pėr
mua.
Sa isha nė Nepal. Njė
koreane erdhi dhe mė tha se nė Kore qindra libra tė mia janė pėrkthyer, dhe
nė mija librari ato janė nė dispozicion dhe unė pėr kėtė sdi asgjė. Kjo
mund tė jetė edhe nė vendet tjera gjithashtu, dhe nė gjuhėt tjera
gjithashtu. Tash, a ėshtė pėrkthimi korrekt apo jokorrekt, apo se a i ka
shkruar pėrkthyesi mendimet e veta nė pėrkthim, duke i futur mendimet e tija
personale
Por unė prapė do tė jem pėrgjegjės pėr tė gjithė ata.
Janė mė sė paku
katėrqind libra nė emrin tim, e ėshtė vetėm njė libėr mbi seksin. Dhe vetėm
pėr atė libėr flitet,; pėr treqind e nėntėdhjetė e nėntė tjera askush nuk
brengoset. Dhe ato treqind e nėntėdhjetė e nėntė janė mė tė mirat. Libri mbi
seksin ėshtė vetėm bazė pėrgatitėse, pėr tė qenė e mundur tė kuptohen librat
e tjera dhe tė vazhdoni nė tutje. Duke i kapėrcyer problemet e vogla,
arrihen lartėsitė e vetėdijes njerėzore por askush nuk flet pėr to.
Pyetja e njėzet e
pestė
Duket se jeni
shumė nė kontradiktė me vetveten. Mos e keni ndryshuar mendjen, ndoshta po
gabojmė apo ndoshta jeni shumė jokonsistent?
E para: Unė nuk kam
mendje.
E dyta: Unė jam
zhdukur para shumė e shumė vitesh. Aty sėshtė askush tė bėj gabime.
E treta: unė jam njeri
shumė konsistent, tė paktėn rreth njė fakti, mbi jokonsistencėn.
Por nėse shikoni nė
jokonsistencėn time, jo me mendje tė mbyllur por me mendje tė hapur, ju do
tė befasoheni kur ta shihni se vetėm jokonsistenca paraqitet. Thellė poshtė
ėshtė e fshehur lėvizja rrymuese nėpėr tė gjitha ato, duke iu bashkuar atyre
nė njė tėrėsi.
Por pėr kėtė,
nevojitet inteligjencė e madhe, nevojitet durim i madh, edhe dashuri e madhe
nevojitet.
Fundi i kapitulli tė
tret
(1)
(2)
(4)
(5)
(6)
|