Pyetja e tretė
I dashuri Osho,
Prindėrit e mi janė
katolik, miq tė fortė tė papės. Unė jam mik i fortė i juaji. A mund tė thoni
diēka pėr kėtė?
Ka shumė gjėra pėr tė
thėnė pėr kėtė.
Njė, se ajo tregon
hendekun e brezave. Ajo tregon se ku mbaron e kaluara dhe ku fillon e
ardhmja - njė linjė e demarkacionit. Prindėrit tuaj janė thjesht e kaluara;
Papa i tyre, feja e tyre, filozofia e tyre, tė gjitha kanė ardhur nė njė
fund tė vdekur. Nuk ka asnjė tė ardhme pėr ta. Sa i pėrket shetėsimit tuaj,
nuk ka kaluar pėr ju. Njė shkėputje e madhe ka ndodhur. Ju jeni e ardhmja,
ju keni mundėsi tė madh tė evolucionit.
Ekzistenca do tė varet
nga ju.
Ekzistenca shpreson
dhe ėndėrron qė tė gjitha ti realizojė nėpėrmjet jush. Ju do tė jeni njė
mjet pėr ta ēuar vetėdijėn njerėzore nė kulmin e saj pėrfundimtar.
Dhe nuk ka mundėsi pėr
tejkalimin e hendekut. Kjo ėshtė pėr herė tė parė nė histori qė njė hendek
po ndodh. Ka pasur prindėr gjithmonė, ka pasur fėmijė gjithmonė, ka pasur
gjenerata gjithmonė - por nuk ka qenė kurrė njė hendek gjeneratash. Kjo
ėshtė diēka krejtėsisht e re - me pasoja tė mėdha, se nė qoftė se evolucioni
ėshtė duke marrė njė hap tė madh, njė kėrcim, nuk ėshtė mė vazhdueshmėri -
jo vetėm njė modifikim i sė kaluarės, jo vetėm njė rinovim i sė kaluarės, jo
vetėm aty-kėtu disa ndryshime nė tė kaluarėn, por njė ndryshim total.
E tėrė e kaluara bėhet
irelevante; jo vetėm irelevante, ajo ėshtė njė pengesė gjithashtu, nė kėtė
mėnyrė ngazėllimi nė kėtė hendek brezash. Kjo nuk ėshtė njė armiqėsi ndaj
prindėrve tuaj, ky ėshtė thjesht njė potencial i ri qė po bėhet aktual.
Prindėrit kanė jetuar
pėr mijėra vjet me papėt e tyre dhe me dashurinė e tyre tė fortė, por
njerėzimi nuk ka evoluar. Nga se dashuria nuk ka pasur rritje.
Dashurinė tuaj ndaj
meje nuk ėshtė e drejtuar nga unė, dashuria juaj ėshtė e drejtuar kah
revolucioni total, njė rebelim. Ju jeni duke u pėrgatitur pėr tė hequr dorė
ēdo gjė qė ėshtė e vjetėr dhe pėr tė kėrkuar pėrsėri pėr njė identitet tė ri
pėr veten tuaj, pėr tė gjitha qeniet njerėzore.
Njeriu i vjetėr ishte
thjesht njė pjesė e shoqėrisė. Njeriu i ri do tė jetė njė maje individuale,
jo njė dhėmbėzor nė rrotė.
Njeriu i vjetėr ėshtė
i zėvendėsueshėm.
Njeriu i ri do tė jetė
unik dhe i pazėvendėsueshėm.
Njeriu i vjetėr ka
jetuar sipas ligjeve, rregulloreve, disciplinave, shkrimeve tė shenjta,
urdhėrave, por kurrė nuk ka jetuar spontanisht, ai ėshtė gjithmonė nė
pėrputhje me diēka, nė pėrputhje me dikė tjetėr.
Njeriu i ri do tė
jetojė nė mėnyrė spontane - pa rregulla, pa asnjė rregullore, pa dikush duke
i thėnė atij se si tė jetojė. Ai ka pėr tė gjetur rrugėn e tij pėr gjithēka,
jetėn e tij do tė jetojė si njė aventurė.
Jeta e njeriut tė
vjetėr ishte kėrkim fundi. Ajo ishte monotoni e pastėr. Njerėzit janė tė
lodhur, absolutisht tė ngopur, por ata disi ia dalin pėr ta udhėhequr veten
e tyre deri tek varret e tyre. Shpresa e vetme e tyre ėshtė vdekja. Shumė
herė keni dėgjuar se njeriu ka frikė nga vdekja; jo, po gaboni. Njeriu i
vjetėr ishte nė pritje tė vdekjes me padurim, sepse jeta e tij ishte e
zbrazėt.
Mu kujtua tregimi pėr
Aleksandrim e Madh. Derisa ai vinde nė Indi, nė njė mėnyrė ai mori
informacionin se nė shkretėtirė ishte njė oazė, dhe nė qoftė se ju pini ujė
nga ajo oazė ju bėheni tė pavdekshėm.
Pavdeksia ishte kėrkim
i lashtė i njeriut.
Aleksandri
jashtėzakonisht ishte i intersuar pėr kėtė. Ai ndaloi ushtarėt e tij dhe u
nisė vetėm; ai nuk dėshironi qė dikush tjetėr tė bėhet i pavdekshėm. Njeriu
i vjetėr ishte shumė xheloz; ai nuk dėshiron tė ndajė, madje edhe kėtė
fenomen tė mrekullueshėm tė bėhet i pavdekshėm! Edhe Aleksandri nuk mundi
ti ftojė njerzit e tij kush ėshtė i gatshėm tė vdes pėr tė. Ai nuk e mori
madje as komandantin e pėrgjithshėm, kryeministrin e tij, madje as truprojet
e tij. Ai tha: Ju ndaluni kėtu. Unė do tė shkoj vetėm.
Tregimi ėshtė shumė i
bukur dhe shumė i rėndėsishėm. Ai e gjeti oazėn, dhe ai ishte
jashtėzakonisht i lumtur qė zbuloi atė pėr tė cilėn gjithmonė gjurmuesit e
mėdhenj kishin qenė nė kėrkim, e ky e zbuloi pa ndonjė gjurmim. Dhe ashtu
siē bėri ai shkoi me nje gotė nė dorė dhe mbushi ujė pėr tė pirė, njė sorrė
qė kishte qenė pranė nė pemė i tha: Prit pak! Sorra fliste
?
Ai besonte se do tė
bėhej i pavdekshėm duke pirė ujin e njė oazė tė caktuar, ai nuk ishte i
pafe. A e shihni implikimin? Ēfarėdo qė ju doni tė besoni, nuk keni dyshim
nė atė. Besimet tuaja janė me tė vėrtetė dėshirat tuaja, keni frikė pėr tė
dyshuar, sepse kush e di, dyshimi yt mund tė jetė i sakt. Ju keni frikė
madje edhe pėr tė menduar, ju thjesht e pranoni me besim. Tani, njė ide e
tillė absurde duke pirė ujė nga oaza e caktuar ju do tė bėheni tė
pavdekshėm ishte e pranueshme pėr tė.
Aleksandri nuk ishte
njė burrė sylesh. Ai ishte nxėnės i Aristotelit, babait tė logjikės
perėndimore, dhe ai e kishte mėsuar vetveten logjikisht. Por jo edhe pėr njė
moment ka menduar qė ajo dukej tė ishte absurde, nė tė kundėrtėn, shumė
njerėz do tė kishin bėrė tė pavdekshėm deri tani - nuk mund tė jetė i pari
pėr tė zbuluar atė. Nė fakt, njerėzit qė e kishte informuar atė mesiguri do
tė kishin pirė ujė para se ta informonin atė. Por pa dyshim, pa mosbesim, pa
skepticizėm
besim i pastėr.
Kur ju dėshironi diēka
ju bėheni sylesh.
Deshira juaj ėshtė ajo
qė ju bėn sylesh.
Vetėm njeriu i
padėshirshėm ėshtė i lirė ga sylesh-sia.
Aleksandri ishte shumė
i befasuar qė njė sorrė po fliste. Kur uji mund ti bėjė njerėzit tė
pavdekshėm, ēfarė tė keqė ka nėse njė sorrė flet? Ajo nuk ėshtė mė absurde
se ideja e parė. Ai nuk mund tė besonte
Sorra tha: Mė beso.
Unė po flas sepse edhe unė kam pirė nga i njėjti ujė. Unė jam bėrė e
pavdekshme dhe qėndroj kėtu pėr ti paralajmėruar njerėzit qė mos ta pinė
atė ujė; se ėshtė i rrezikshėm. Unė tash dua tė vdes. Duhet tė jetė se kam
jetua miliona vjet, dhe ėshtė aq e mėrzitshme, aq e ankthshme
dhe unė nuk
po shoh asnjė qėllim pse duhet tė vazhdoj tė jetoj. Por unė nuk mund tė bėj
vetėvrasje; unė jam e pavdekshme. Kam provuar tė bėj vetėvrasje; kam pirė
helmin por nuk pat efekt.
Kėshtu qė para se tė
pishė, vetėm dėgjoje tregimin tim, e mandej varet nga ty. Ti me tė vėrtetė
dėshiron tė jetosh pėrgjithmonė? Do tė pendohesh, sepse vdekja ėshtė njė
shpresė e madhe, shpėtim, tash je i lirė nga e ashtu-quajtura jetė e cila
nuk ėshtė asgjė tjetėr pėrpos mjerim, vuajtje dhe dhimbje. Mund tė mendosh
pėr kėtė dhe nėse mendon se mund ta pishė atėherė pije, por mos thuaj se
askush nuk tė ka paralejmėruar.
Historia thotė se pėr
njė moment Aleksandri ka menduar pėr kėtė, kapėrceu ujin, hipi nė kalin e
tij dhe iku sa mė shpejt qė ishte e mundur nga vendi. Sepse kush e di...
njeriu ėshtė njė ngordhalaq, dhe nė njė moment tė caktuar tė dobėsisė ai
mund tė dėshirojė tė pinė. Sorra ka tė drejtė, ju nuk mund tė jetoni
pėrgjithmonė.

Do tė vijė momenti,
kur tė gjitha do ti pėrjetoni dhe nuk ju mbetet asgjė pėr nesėr. Mandej ēdo
ditė bėhet vetėm njė zbrazėti e cila vazhdon tė pėrsėritet. Kjo do tė jetė
me e keqe se vdekja. Aleksandri njohu pėr herė tė parė se vdekja ėshtė njė
shpresė e madhe.
Pėr njeriun e vjetėr,
jeta ishte e papėrfillshme. Ai ishte i shtypur nė ēdo mėnyrė kėshtu qė ai
nuk mund tė jetonte. Tė gjitha kėto religjione, dhe tė gjithė tė
ashtu-quajturit moralistėt e tyre kanė qenė absolutisht tė sigurtė nė
helmimin e jetės sė tij. Ēdo gjė ishte e gabuar: me qenė i lumtur ka qenė
gabim, tė dashurosh ka qenė mėkat, tė kėnaqesh nė kėtė botė ishte kundėr
shpirtėrorės, ishte materializėm. Ēdo gjė ishte aq shumė e dėnuar pėr kaq
shumė shekuj saqė ēdo njeri kishte frikė pėr tė jetuar.
Po, ai kishte frikė
pėr tė vdekur gjithashtu, por frika nuk ishte nga vdekja, mbane nė mend kėtė
- frika ishte se vdekja vinte dhe ai ende nuk kishte jetuar. Shtatėdhjetė
vjet kanė ikur, tė pajetuara, tė padashuruara. Ai nuk ka kėnduar kėngė qė ka
pasur pėr tė kėnduar, ai nuk e ka vallėzuar vallėn qė do ta kishte plotėsuar
fatin e tij, e cila do ti jepte atij kuptim dhe vdekja vinte. Ai nuk
kishte frikė nga vdekja, ai kishte frikė se vdekja do ta merr tė nesėrmen
nga ai.
Kjo ėshtė e vetmja
mėnyrė tė cilėn ai e ka mesuar gjatė tėrė jetės sė tij: se ai do tė jetoj
nesėr. E sotmja ėshtė shkatėrruar nga ēdo lloj i ashtu-quajtur religjion,
spiritualitet. E sotmja ėshtė shkatėrruar plotėsisht e cila ėshtė e vetmja
gjė reale e nesrmja kurrė nuk vjen. Por ai ka shpresuar se ndoshta nesėr,
ajo qė akoma nuk ka ngjarė mund tė ngjajė. Tash vdekja vjen dhe nuk do tė
ketė tė nesėrme kjo ishte frika e tij.
Frika nuk ishte rreth
vdekjes, frika ishte per jetėn e pajetuar, pėrndryshe, ēdo njeri pas njė
moshe tė caktuar, shtatėdhjetė, shtatėdhjetė e pesė, tetėdhjetė, fillon tė
mendojė se vdekja ėshtė vetėm lehtėsim, e vetmja liri e mundshme liri nga
jeta, liri nga tė gjitha bukuritė, tė gjitha kėnaqėsitė, tė gjitha
shkėlqimet qė e rrethojnė ekzistencėn.
Pėr njeriun e vjetėr,
vdekja ka qenė shpresė e madhe.
Pėr njeriun e ri jeta
do tė jetė njė realitet, nuk do tė jetė e jetuar pėr nesėr, por do tė jetė e
jetuar kėtu dhe tani.
Pėr njeriun e ri do tė
vazhdoj tė mos jetė e nesėrmja.
Pėr njeriun e ri nuk
do tė ketė vdekje, sepse vdekja gjithmonė ėshtė nesėr. Jeta ėshtė gjithmonė
nė tė sotmen
pikėrisht tash kjo ėshtė gjithmonė jetė
ky moment gjithmonė
ėshtė jetė. Pėr njeriun e ri ēdo moment i jetės ėshtė njė pėrjetėsi e
gėzimit, njė ekstaz e pamatur.
Dhe kjo mospėrputhje
qė ka ndodhur mes gjeneratave ėshtė pėr tu pėrshėndetur. Kjo nuk ėshtė
kundėr askujt, kjo thjesht ėshtė kursi i ekzistencės. Ekzistenca ka provuar
me njeriun e vjetėr dhe ka dėshtuar. Tash ekzistenca kėrkon njeriun e ri me
mėnyrėn e re tė jetesės, mėnyra tė reja tė tė menduarit, forma tė reja tė
ekzistimit.
Ekzistenca kurrė nuk
gabon.
Ajo i ka dhėnė mjaft
litar njeriut tė vjetėr, shoqėrive tė vjetra, religjioneve tė vjetra, por nė
njėfarė mėnyre ato dėshtuan. Ato vazhduan tė bien pėr shkak se ato nuk ishin
pėr kėtė botė, ato e dėnonin kėtė botė. Ato flisnin pėr njė botė pėrtej reve
e cila nuk ekziston fare, ata sakrifikuan realen pėr jorealen. Natyrisht,
rritja ishte e pamundur.
Njeriu i ri do tė
sakrifikojė jorealen pėr realen. Ai do tė sakrifikojė tė gjitha tė nesėrmet
pėr sot. Ai do tė bėjė tė sotmen e tij aq intensive, aq totale sa edhe nėse
ai vdes nuk do tė ketė keqardhje: ai jeton nė mėnyrė tė plotėsishme, ai ka
pėrjetuar atė nė mėnyrė tė plotė, dhe thellė poshtė ai ka prekur parimin e
pavdekėsisė. Ai e di se jeta nuk mbaron, ajo vetėm ndryshon format.
Kėshtu qė pėr njeriun
e ri vdekja nuk ekziston; pėr njeriun e ri vdekja ėshtė vetėm periudhė e
transformimit, vetėm njė gjumė i thellė. I vjetri shkon nė gjumė, dhe nė
mėngjes njė qenie plotėsisht e re zgjohet.
Provoni pėr ti
ndihmuar prindėrit tuaj pėr ta kuptuar kėtė. Mos u zemėroni nė ta. Ata
thjesht i kanė pasuar prindėrit e tyre. Ata thjesht kanė pasuar profetėt,
mesiat dhe shpėtimtarėt; ata kanė qenė shumė naiv. Mos u zemėroni nė ta.
Bėhuni tė mėshirshėm,
dhe bėne vetėn tė kuptueshėm pėr ta qė hendeku juaj nuk ėshtė hedek
antagonizmash, por njė hendek i njė ndryshimi ekzistencial, njė revolucion.
Nėse ju mund ti bėni prindėrit tuaj tė kuptojnė se ēfarė po ndodhė, ndoshta
ata do tju bekojnė, bekimi juaj tė vazhdoj nė mėnyrė tė re, tė ju bekojnė
pėr atė qė kanė gjetur atė qė ata e kanė humbur.
Kjo do tė jetė e mirė
qė brezi i ri tė shkojė e ta bekojė brezin e vjetėr, nė kėtė mėnyrė ana
tjetėr nuk do tė ketė ndjenjėn se ėshtė e lėnduar, dhe brezi i vjetėr
gjithashtu ndihet krenar qė ekzistenca ju ka zgjedhur juve ta vazhdoni punėn
nė tė cilėn njeriu i vjetėr ka dėshtuar. Njeriu i vjetėr ka qenė
nė pritje tė ardhjes sė Mesias
Asnjė Mesia nuk do tė vijė.
Njeriu i ri ėshtė
Mesia.
Njeriu i ri ėshtė
shpėtimtari.
Njeriu i ri sjell
lajme tė mira se evolucioni mund tė vazhdoj nė nivele mė tė larta tė qenies.
Ju jeni fatlum dhe tė
bekuar.
Vazhdon...
(1)
(3)
(4)
|