Njė ndėr krijimtaritė mė tė
lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku
bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor... shprehen
pėrmes shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin
mendime, mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e
artė tė sė cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė,
edhe kuptim dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė jetės.
Qė nga Lekė Matrėnga e Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė
hedhuri farėn e dijės, duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė
shpirtin e pastėr e fisnik tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha
sfidat e kohės, kjo frymė e shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si
njė pishtar i shpresės, u bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė
zemėr... brez pas brezi... nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi,
Ēajupi, Mjeda, Asdreni, Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli,
Migjeni... e deri nė kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė
pėrhershėm qė tashmė nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit
tė tij...
Dua ta falėnderoj nga zemra mikun tim dhe poetin e mirėnjohur,
ADEM ZAPLLUZHA,
qė me pėrkushtim tė jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė
gjerė, do tua prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me
kėtė, do e plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė
shqiptare.
(www.sa-kra.ch)

Pėrgatiti:
Adem ZAPLLUZHA
ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE
NAMIK
SELMANI
Hyrje
Namik Selmani ka mbaruar shkollėn e mesme pedagogjike Luigj Gurakuqi mė
1968 nė qytetin e Elbasanit dhe mė tej ka mbaruar studimet e larta nė
Fakultetin e Historisė dhe Filologjisė, nė degėn gjuhė-letėrsi shqipe pranė
Universitetit tė Tiranės. Ka punuar mbi 35 vjet si mėsues i gjuhės e
letėrsisė shqipe nė disa shkolla tė mesme, kryesisht nė rrethin e Beratit.
Aktualisht ėshtė mėsues i gjuhės e letėrsisė shqipe nė shkollėn e mesme
pedagogjike Kristo Isak nė qytetin e Beratit.
Krijimtaria letrare e tij ėshtė shumė e pasur dhe e larmishme,
ka shkruar gjashtė vėllime me poezi, disa libra publicistikė, monografi,
libra pėr kulturėn e tė folurit e tė tė shkruarit nė shkolla tė mesme, libra
tė karakterit fetar, etj. Ka botuar me qindra shkrime tė karakterit
studimor, kryesisht tė fushės sė kulturės kombėtare, opinione tė ndryshme nė
organe tė shumta tė shtypit shqiptar e tė huaj. Pra, prej disa vitesh ai
ėshtė njė autor, i cili me botimet e tij ėshtė pėrfaqėsuar denjėsisht edhe
nė disa vende tė botės si nė SHBA, Zvicėr, Maqedoni, Kosovė, etj.
Nė krijimtarinė e tij zė vend edhe publicistika. Qė prej 6
vjetėsh ai ka qenė kryeredaktor i gazetės E vėrteta nė qytetin e Beratit,
ka qenė edhe bashkėpunėtor i disa gazetave kombėtare. Ka patur shumė suksese
edhe nė lėmin e fotografisė artistike duke hapur disa ekspozita vetjake nė
Shqipėri, Itali, Maqedoni, Kosovė, etj. Ėshtė fitues i disa ēmimeve
kombėtare nė letėrsi e nė publicistikė. Ka marrė pjesė nė disa tubime
krijuesish nė shkallė kombėtare.
Namik Selmani ėshtė anėtar kryesie nė OJQ Shoqata Kulturore "Bilal
Xhaferri" dhe zėvendėskryeredaktor i revistės Krahu i shqiponjės. Ėshtė
anėtar i Lidhjes sė Shkrimtarėve dhe Artistėve tė Shqipėrisė dhe anėtar i
Klubit tė Shkrimtarėve Kostandin Kristoforidhi me qendėr nė qytetin e
Elbasanit,
Titujt e veprave:
1. Vatra e mallit
2. Zėrat e brigjeve tė mia
3. Kroi i kėngės ēame
4. Fari ēam
5. Dritaret e besimit
6. Shpirti ēam (antologji poetike personale)
7. Djepi i kėngės
8. Peshė e qiellit tė vendlindjes
9. Bėj tė zė , po tė merr era (Lirika)
10..Zjarri i kujtimit Lirika
HESHT, SE FJALA SVLEN MĖ!
Nė radhėt njerėzore drejt Diellit
Ti qėnke Greminė ku vdekja rrėzohet
Thyen kėmbėt,
Kėrcet dhėmbėt.
Po ti, Ēamėri,qenke kėshtjellė
Ku shkėrmoqen gurėt nga Prushi i Kujtesės.
Po ti qenke vetė heshtja kur fjala svlen mė
Para foshnjės sė shqyer nė barkun e nėnės
Para Murtajės ,
Me pamjen makabre tė Antijetės.
Po ti qenke pėrrallė
Ku Kuēedrat hanė ullinj tė lashtė
Pinė dete me dallgė ta larta,
Qiejve hedhin ēarēafė me mjegulla
Brejnė kocka varresh me baltė,
E ēative ua paskan shkrirė trarė e tjegulla.
HEEEEESHT sėrish,se fjala svlen mė!
Kur me fuēitė e verės sė vjetėr
Ngren dollinė e Natės vdekja.
KĖTU NĖ NEWBORN
.
Etyd pėr pavarėsinė e kosovės
1.
Historia paska ndalur kėtu:
Tė DĖGJOJĖ BACALOKĖT fisnikė mė tė thinjur se tė gjithė malet e borėruar
Tė pėrcjellė nuset e reja e tė puthė ca plagė tė ngrohta nėn bajrak
Tė takojė Adem Jasharin e tė riēelė lulėkuqe nė Drenicėn kullėplaguar
Tė dėgjojė heshtimin e lotit tė vrarė mes dhimbjes bukur tė gjatė.
2.
Dita paska ndalur kėtu:
Tė prekė kėmbė tė ardhur nga viset, nga klonet e humnerta ndjellakeqe
Tė dėgjojė ca zėra ēiftelish e lahutash, si hapa kėmbėzbathurish mes flakėve
Tė rizgjojė ca rremba krojesh tė kaltėruara si maja bjeshke nė majin me
rreze
Tė heqė tabelat e udhėkryqeve me kahen e pagabuar tė bajrakėve
3.
Nata paska ndalur kėtu:
Tė marrė hijet e fundit nė theqafjen drejt honesh, drejt ca strofkash
kuēedre
Tė fshehė gjer nė shtatė palcė dheu ca llumėrina fjalėsh besėvrarėsh.
Tė riveshė mantelin e yjeve qė bien, e bien, e bien nga male e treten
Tė humbojė mallkimet e thėna e tė pathėna si sėpata druvarėsh.
4.
Kali i Gjergjit kėtu paska ndalur trokun:
Ti thotė motrės lotpatharė tė ngrihet vrik nga varri nėn bli.
Ti thotė Doruntinės se Kostandin emėrmadhi ėshtė gjallė, gjallė.
Tu thotė bregdrinasve se kėtej e tutje do tė kenė ndėr brigje edhe ca
ullinj
Bash si me kenė njė Urė e re kėnge qė lidh shekujt me fjalėt- balsam
5.
Menēuria ndalka frymėn kėtu:
Si tė ishte njė bard me urti tė re odash e kuvendesh pajtimi
Si tė ish njė lahutė legjende qė prek tė tanė qiellin e shpirtit
Si tė ishte det qė e mundka dhe pikėn e fundit tė lotit tė Mordit
Si njė pemė qė fort po i ban hije dasmės e lindjes sė filizit.
6.
E shekujt paskan ndalur kėtu:
Si dorėzanė pėr borxhin e mbetur ka herė nė pergamenin e kohės
Si firmė firmėtarėsh me sy rilindur klithshėm nga verbimi
Si fidanė qė presin ugarin me djersė tė derdhur nė plisat e ngrohtė
Si lehona qė presin urimin me fėmijėt mbėshtetur te gjiri.
7.
E agu po ndalka kėtu:
Tu vėrė lodėrtarėve ndėr supe tė rėna, nga njė rreth tupani prej Sharri
Tu japė carrokėve ca libra dhe bukė tė grunjtė nė trastėn gjalmėgrisur
Tu japė kėmbėve tė burrave fuqi divi e shkambinjsh mali.
Tu japė mjeshtėrve gurėt e latuar pėr murin e ri qė duhet ujdisur.
8.
Po ia prek pejzat NEWBORNIT
Bash si me prekė njė rudinė ku ligjėrojnė kėngė tė reja LIRIE
Ku ringjallen amanete, fjalė, varre dhehumbur pa shenja mbi kokė
Po lėrmė ta puth atė plis bardhosh, lum Bacė mustakderdhur me hije
Ma lėr tė ta heq qoftė edhe njė rrudhė e njė thinjė, moj Loke
9.
Kėtu, nė NEWBORN
LAVĖRTAR TĖ PARĖ TĖ FJALĖS TĖ DUAM, BACA DIN!
Kushtuar poetit kosovar Din Mehmeti
1.
Hej Baca Din,
Ma flatro atė mandile Juniku thinjur ndėr ortekė!
Ma thuaj njat kėngė tė pathėnė
Ta kall Mandatėn qė tinėzisht mė vjen kah mote.
Kur drita derdhet,
Qiriri i fjalės tėnde bahet mal apo ēetinė bjeshke
Bahet piskamė e pėllumb
Nė kėto gryka e nė kėtė qiell tė lirė Kosove.
2.
Mos hesht bre, Baca Din,
Mos ia bėj askurrė qejfin Ujkut tė Heshtjes vrastare
Mbahu pas Parmendės sė Fjalės
Se lavėrtar tė parė tė duam tash sa shekuj shqiptarie.
Trimėrohu ndėr oda
Se fjala na mrrolet nga Myku i Ngrehosjes vdekatare
Bajrakrohu
Nė rudinat e poezisė ku mbijnė filizė pavdekėsie.
3.
Bahu fluger shpirtėrash Baca Din,
Mos tė tė shuhet kurrė ai zjarr i lisnajtė i vatrės.
Tymtarėt
Tė mos prajnė sė nxjerrė pa fund shtėllunga jete.
E pelenat e bardha
Njė dekik mos mbetshin pa tė qarat e foshnjės.
E lavdia
Tė mos mbesė jetime pa fjalėt e poetėve.
4.
Mos hesht, o Bard i Gjuhės sė Zogjve
Qė fort bukur po i ditke gjuhėn e luleve tė globit.
Me kreni
Na gurro tinguj e gurra tė reja qė solli liria!
Na shkundullo nė ujėvarat e Junikut
Qė gėlojnė gazmueshėm mes gjoksit
Pėr tė na thėnė
Se kurrė spo u thakan kėngėt si flakaresha fisnike.
5.
Fjala mos tė shoftė, baca Din.
QEPALLAT E JONIT
Udhėve tė Ēamėrisė pėrkunden e pėrkunden djepa
Kėngėt vrapojnė tė puthin rreze diellore
Varkėtarėt i pret agimi, i presin oqeane e dete
Kėnga e gjyshit kėrkon rizgjimin e ditėve hyjnore.
Do ta pi kafenė e gjyshes nė ca jele dallgėsh
Si pulėbardhat do ta hedh vallen mbi shpatet e Kalamasė.
Anija e Kthimit mė dėrgon ca epitafe varresh
Pėr tė deshifruar tė nesėrmen qė gėlon mes sė ardhmes.
|