|
Njė ndėr krijimtaritė mė tė
lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku
bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor... shprehen
pėrmes shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin
mendime, mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e
artė tė sė cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė,
edhe kuptim dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė jetės.
Qė nga Lekė Matrėnga e Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė
hedhuri farėn e dijės, duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė
shpirtin e pastėr e fisnik tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha
sfidat e kohės, kjo frymė e shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si
njė pishtar i shpresės, u bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė
zemėr... brez pas brezi... nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi,
Ēajupi, Mjeda, Asdreni, Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli,
Migjeni... e deri nė kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė
pėrhershėm qė tashmė nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit
tė tij...
Dua ta falėnderoj nga zemra mikun tim dhe poetin e mirėnjohur,
ADEM ZAPLLUZHA,
qė me pėrkushtim tė jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė
gjerė, do tua prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me
kėtė, do e plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė
shqiptare.
(www.sa-kra.ch)
Pėrgatiti:
Adem ZAPLLUZHA
ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE
MIRADIJE GASHI
Hyrje
Miradije Gashi u lind nė fshatin Arllat tė Komunės sė Drenasit.
Shkollėn fillore e kreu nė vendlindje, tė mesmen (Akademinė
Pedagogjike) si dhe Shkollėn e Lartė Pedagogjike, nė Prishtinė, ku mori
titullin: "Arsimtare e grupit klasor".
Menjėherė pas diplomimit zuri punė nė Shkollėn fillore "Emin
Duraku" nė Arllat. Qėlloi qė pikėrisht nė kėtė kohė fryn e shfryn furtunat e
pushtimit dhe ajo, bashkė me shumė kolegė tė tjerė, u vu nė shėnjestėr tė
sundimtarėve serbė, duke e larguar nga veprimtaria edukatovo-arsimore.
Ajo tashti filloi studimet nė Degėn e Pedagogjisė tė
Universitetit tė Prishtinės, duke i pėrfunduar me sukses. Ndėrkohė u bė
anėtare e Kryesisė sė Lidhjes sė Arsimit Shqiptar nė Republikėn e Kosovės.
Po atė vit Miradija u angazhua edhe nė Kryesinė e Forumit tė
Intelektualėve tė Kosovės. Veprimtaria e saj atdhedashėse, nė vitin 1991 u
bė sėrish shkak i pamundėsisė pėr punė nė arsim. Madje, disa herė u mor nė
pyetje dhe u keqtrajtua nga pushteti serb edhe pas lirimit nga burgu.
Duke mos e pushuar aktivitetin lidhur me shkollėn shqipe, ajo ndalohet nga
policia serbe nė Komaran, i konfiskohet materiali arsimor dhe merret nė
pyetje e keqtrajtohet pamėshirė nė polici.
Mu nė kėtė kohė ajo merr ftesėn qė sėrish tė paraqitet nė
organet e sigurimit nė Mitrovicė. Meqė torturat nė organet e hetuesisė serbe
ishin si tė thuash racion dhe duke qenė nėn vėzhgim e pėrcjellje tė
vazhdueshme, ajo, nė janar tė vitit 1994 u detyrua tė emigronte nė Gjermani.
Sigurisht qė edhe nė emigrim ajo do ta vazhdojė veprimtarinė e
saj arsimore, fillimisht nė qytetet e Schwarzwaldit, pėrkatėsisht nė
"Shkollėn e Lartė tė Nacionaliteteve" (VHS), nė Villingen-Schwenningen. Atje
ajo mbajti kurse dhe ligjėroi gjuhėn shqipe, jo vetėm pėr gjermanėt, por
edhe pėr tė tjerėt tė cilėt interesoheshin pėr gjuhėn tonė.
Miradije Gashi, krahas veprimtarisė arsimore, u shqua edhe nė
fushėn e krijimtarisė letrare duke botuar poezi nė shtypin shqiptar brenda
dhe jashtė vendit, po njėkohėsisht edhe duke trajtuar tema tė ndryshme nga
fushė e pedagogjisė. Mė se njė herė nė paraqitjet e saj ajo kishte pėrdorur
edhe pseudonimin Fanesha.
Miradija aktualisht jeton dhe vepron nė Stuttgart, ku mban
mėsimin plotėsues nė gjuhėn shqipe pėr fėmijėt e bashkatdhetarėve tanė.
Ėshtė prezantuar me poezi nė disa antologji, si: "Busulla e
shpirtit", "Trinomi i Lirisė", "Njė shekull drite", "Kėshtjella e Ėndrrave",
"Korse e Hapur" etj.
Librat e botuar:
- "Jam gur i vendit tim"
- "Yjet deshėn dritėn tėnde"
- "Gjuha e truallit"
GJUHA IME
Zjarr i zjarrit
zjarrmon dashuri.
Veshur me ylber tingujsh
liria melodi.
Po kush e shqipton mė mirė
shenjtėrinė e jetės
se gjuha ime,
ku dheu im bėhet Atdhe
e
ligjėron nėn qiellin pa re
kėngė, lavdi e vaj
hapėsirės pa fund e skaj
me gjuhėn e lashtė tė Nėnės.
Kėshtjellė e gurtė
pėrtej kufijve tė ėndrrės.
PESHA E KUJTIMEVE
Mendimet mė rrjedhin lumė
sa herė mė rėndojnė kujtime,
rrėqethem e tėra e mbetem pa gjumė
pėr gjithė burrat e Drenicės trime.
Kur kujtoj se ranė pėr lirinė
tė atdheut, tėnden e timen,
qė fėmija ta ketė shtėpinė,
Qė Kosova tė mos jetė jetime.
Eh, ēburra qė qenė
dy zemra nė gjoks, thonė - i patėn,
njė, si diellin, pėr atdheun
tjetrėn si zjarr nė vatėr!
KUJTIM I HIDHUR
Mė kujtohet njė ditė dimri:
Helmeta e policit serb nė orė mėsimi,
E
rėndė, e rėndė qe ajo ditė,
Po mė tė tmerrshmen e panė sytė.
Nė sytė e fėmijėve me lot larė
Prangat ia vunė mėsueses me ditar!
Dita u shndėrrua nė natė e terr,
Mesjeta bizantine volli vrer!
Oh, dhe dielli atė ditė i fiku rrezet
Se liria ishte nė zinxhir,
Ēdo gjė e ngrysur, njė zjarr qė sndizet,
As zogjtė e qiellit nuk ishin tė lirė.
Pastaj erdhi ndarje me nxėnėsit
Si njė ėndėrr e prridhur,
Nė zemrat e tyre dhe timen
La vulėn e zezė kujtimi i hidhur.
LETĖR NXĖNĖSVE TĖ MI
Nga larg ju pėrshėndes
tė gjithėve bashkė e njė nga njė,
o
nxėnėsit e mi!
Mė duket sikur para sysh
ju kam tani,
qė nga Blerina e deri te Taulanti.
Sa ia kam inati
distancės sė kohės, hapėsirės
qė vjen e na futet nė mes!
Kur ju shkruaj letėr
megjithatė,
zhvendosem nė kohėn tjetėr
e
bėhem bashkė me ju
nė kopshtin e luleve tė kujtimit.
POETES
Ti qė shkrove atėherė
kur (tė) ishte e ndaluar
nė vitet e rėnda
tė pranverės sė pakohė,
Kur lulėkuqet
merrnin ngjyrė hekuri,
ti gurit i merrje qėndresėn,
se ishe ajo qė duhej tė ishe -
POET!
|
