Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

Vegėza

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZĖRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRĖ

ZĖRI I AMERIKĖS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHĖNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Antologji e poezisė moderne shqipe 3 - Hasan Qyqalla

HASAN QYQALLA

 

 

 

          Njė ndėr krijimtaritė mė tė lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor...  shprehen pėrmes shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin mendime, mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e artė tė sė cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė, edhe kuptim dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė  jetės.

            Qė nga Lekė Matrėnga e Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė hedhuri farėn e dijės, duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė shpirtin e pastėr e fisnik tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha sfidat e kohės, kjo frymė e shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si njė pishtar i shpresės, u bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė zemėr... brez pas brezi... nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi, Ēajupi, Mjeda, Asdreni, Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli, Migjeni... e deri nė kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė pėrhershėm qė tashmė nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit tė tij...

            Dua ta falėnderoj nga zemra mikun tim dhe poetin e mirėnjohur, ADEM ZAPLLUZHA, qė me pėrkushtim tė jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė gjerė, do t’ua prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me kėtė, do e plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė shqiptare.

 

(www.sa-kra.ch)

 

 

       Pėrgatiti: Adem ZAPLLUZHA

 

 

 

 

 

ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE

 

 

 

 

HASAN QYQALLA

 

 

 

 

 

            Hyrje

  

            Hasan Qyqalla u lind mė 8 janar 1961 nė Bardh, Komuna e Fushė Kosovės. Shkollėn fillore e mbaroi nė vendlindje, tė mesmen nė Prishtinė, ndėrsa studimet universitare, pėr Letėrsi dhe Gjuhė Shqipe, kreu nė Fakultetin e Filologjisė nė Prishtinė.

            Poezinė filloi ta shkruaj qė nė bankat e shkollės fillore, mė 1976, kur botoi poezinė e parė nė revistėn „Shėndeti“, ku hapi rrugė bashkėpunimi tė vazhdueshėm me tė gjitha revistat e gazetat letrare nė Kosovė e mė gjerė. H. Qyqalla ėshtė i pranishėm edhe nė medien audiovizive si Radio Prishtina, TV Prishtina, etj. , njėherit ka qenė edhe themelues e Kryetar i Klubit Letrar “Naim Frashėri” tė Bardhit, anėtarė i Klubit Letrar „Lulėkuqet“ e KEK-ut nė Obiliq, anėtarė i Klubit Letrar tė Fushė Kosovės, Fakultetit Filolozofikė nė Prishtinė, etj.

            Nga viti 1993 jeton dhe vepron nė Brol, afėr Bonit nė Gjermani. Ėshtė anėtar i Lidhjes sė Shkrimtarėve tė Kosovės, anėtarė (prej Themelimit, 2006) dhe Kryetar i Lidhjes sė Shkrimtarėve, Artistėve e Krijuesve Shqiptar nė Gjermani (qershor 2012-dhjetor 2013), ideator dhe bashkėthemelues i Lidhjes sė Krijuesve Shqiptarė nė Mėrgatė, ku nė Kuvendin themelues (mė 23 e 24 nėntor 2013, nė Koblenz tė Gjermanisė), zgjidhet Kryetari i parė i Lidhjes sė Krijuesve Shqiptarė nė Mėrgatė.

            Fitues i disa konkurseve e festivaleve poetike, si nė Malishevė, Ēmimi i parė me rastin e Ditės sė Dėshmorėve dhe Ditės sė Ēlirimit tė kėtij Qyteti, 2009; Ēmimi i dytė “Azem SHKRELI” nė Konkursin letrar pėr librin e vitit 2012; Ēmimi i Diasporės nė Festivalin e poezisė nė Podujevė, 2014,  pastaj  bartės i shumė Mirėnjohjeve e Dekoratave.

    

            Ka botuar kėto libra:

            “Dua tė vdes shqip”, “SPEKTRI”, Prishtinė 2004 (ribotim 2011);

            “Robi i lirisė”, “MĖRGIMI A&B”, Biblioteka “Salloni Poetik”, Tiranė-Prishtinė- Gjenevė 2007

             “Prekja e ėndrrės”, Shtėpia botuese “Globur R”, Tiranė 2009;

            “Arkeologji e shpirtit”, Shtėpia botuese “Shkėndija”, Biblioteka “Shkreli” – Prishtinė 2010;

            “Meshari modern”, Shtėpia botuese “ADA”,Tiranė 2011;

            Albumin poetik “Trinomi i lirisė”(me N. Lulaj), Shtėpia botuese “Jeta e Re”, Biblioteka “Poezi”, Prishtinė 2012;

            “Buzėqeshje e trishtė”, Shtėpia botuese “ADA”, Tiranė 2013.

            Autor i Antologjisė “Njė shekull dritė” (100 poetė, 100 poezi), Shtėpia botuese “ADA”, Tiranė 2012;

            Pėrmbledhjen me poezi nga krijuesit e botės mėrgimtare “Promenadė Mėrgimtare” , botues LKSHM, Prishtinė - Koblenz 2014, dhe

            “Shpirti i fjalės” , Shtėpia botuese “EDLORA”, Tiranė 2015

  

 

 

 

KUJTES …

 

Ju besoja syve me ngjyrėn e diellt

besoja diebėn qė m’zuri fare befas!?

Besoja shkėndijat nga imazh’ i kristaltė

Buzėqeshjen e motit ngulfat nė maraz.

 

Besoja dhe yjet kur loznin gjithė magji

Besoja dhe retė ku strehonim nė palė

Dėgjoja pėshpėrimėn skenar pa regji

Besoja psherėtimėn buzėdridhur n’ vaj.

 

N’mesnatė e besoja dhe ditėn me rreze

N’mesditė e besoja dhe natėn me hėnė

Nga mall’ i zhuritur lėvarem n’kujtesė

... e drama shekspiriane qė ngeli peng.

 

...apo do truajnė motet bekimin e kot

Kėnga zverdhon  n’pentagramin e ngrirė

Do shuaj kujtesėn nė kupėn me lot

Zgjohem me imazhin agut pagdhirė...!

 

                

DHIAT… !“

 

Nuk di pse rrjedhė loti ditėn me Diell
Me Hėnėn fjalos kokėvarė tek parmaku
Mbyllė me shtat kyēe kalėron nė dell
Nat’ e zbrazėt ē’prafullon zjarr oxhaku.

Heshtė kur flet apo flet me heshtjen tej
Kurrė mos vdis me fjalėn e pathėnė
Dhe krojet e lotėve tė kthehen nė liqej
Ters i Pojanit sa nata-dita pengzėnė…!

Sodit copėplagėn mesnatėn Hije trishtė
N’vrushkull lotėsh nxjerr helm gjarpri
Eh… pse truan motin pėr ēastin e brishtė
„Dhiat’ e vjetėr“, gjoksnjom mėrgimtari…!

 

 

NJOHJA ME ELIN NGA ĒAMĖRIA

Jam molisur nga udhėtimet e gjata,
N'pritje t'kėngės Ēamėria shurdhėr fle
Unė thyej kufi shtetesh e futem n'atllase
Mė thuaj ku tė lashė? Tė pyes ku mė le?

Me vizėn e kuqe n'indeksin e kaftė
Pėr disa muaj do ēmallemi nė valė
Ty ēame e njomė vesa mos te raftė
Shqip kur mė pyete:_"Si tė thonė,or djalė?"

Unė emėr Orienti, ti paksa Helenase
Gjurmonim rrėnjėt nė buzė tė detit,
-Jam deg'e degdisur,-the,-s'jam Kretase
-Shikim' i parė si goditje e tėrmetit!

Tok takuam Nolin ne teatrin antik
Dramė arvanitase luante ēuditėrisht
Loti i vakėt mbi faqe tė rrėshqet
Kodi i gjakut tuaj foli arbėrisht.

-Ē’ke zemėr tė pyeta me qetėsi
-Duke ndjerė tėnden zbrazėtirė-hon
-Fjala zemėr, si nė shqip u gjegje
-N'asnjė gjuhė BESA nuk tingėllon!

U njohėm qė tė vuajmė,apo kush na ndau?
Ti ngele nė ishull,unė kthyer n'atdhe
U dogjėn dhe letrat,syri shqip qau
S'mė kujtohet ku tė lashė? e di ku mė le!?

Nė fillim tė kthimit e mora disi lehtė
Madje s'thosha dot as fjalėn "dashuri"
Por tėrėsisht i qullur nga stuhia jote
Thellė nė zemrėn time po ndjeje mėrdhi!

Mbaje premtimin me forcėn e dėlirėsisė
Letrat e malluara si rėrė e zhuritur
Ruaje emrin tėnd Eli e Ēamėrisė
E yllta ime arbėreshė gjakshprishur!

Nėse mė pret diku, pse kėtė s'ma the
Nuk di qė tė lashė,nuk di qė mė le
Nėse mė lexon, tė lus pėr njė Ftesė
Ēamėrisht mė fto kurrė tė mos vdes.

Atje do tė vij prapė nė njė ditė gushti
Trageti i fundit do mė sjellė nė Kretė
Tė tė gjej gjurmėt nė hirin nga prushi
Apo vetmin tė zgjoj nė plazhin e shkret.

 

 

DO KTHEHEM PĖRSĖRI

 

Nė majat e bjeshkėve

Nė fushat e blerta

Nė ēdo konak

… dhe nė rrugė

Gdhendim emrin Kosovė

Kryedashurinė tonė

 

As veriu kur fėrfėllinė

Germat e emrit s’i luan dot

Nė rrapet e lashtė ēdo germė ka rrėnjėt

Nė shqotat e kohėrave qėndruam fort.

 

Fėmijė a plak

N’Atdhe a mėrgim

Nė varr, a gjallė

Japim kumtin krenarė:

“Jam SHQIPTAR!”.

 

Nuk tretet etnia

Boshti i gjuhės

Gjaku i Jasharajve

Derdh shqip

 

Ligjėroj arbėrisht

Dasmė me Flamur

Lehonėn e bartėm mbi supe

Me gjoksin e zbėrthyer.

 

Nė ēdo vend ku qėndruam

Pas shtegtimit biblik pėr njė strehė liri

Si ritual-lutje para prekjes sė bukės:

“Kosovė do kthehem pėrsėri”.

 

Vitet kalojnė shpejt

Unė mėrgimtari i huaj-busull e mbetur

Njė biletė kthimi si hajmali nė xhep

Si fėmija – Nėnėn, Kosovė kam pėr tė rigjetur!

 

 

KOSOVĖ, FJALA IME E FUNDIT

 

Tė takoj nė botėn e Dreqit

Me samar tė thyer

Flladit tė mėngjesit

Ku mrizon Zanė e Malit

Kosovė: Histori n’labirinth

Peng i dashurisė       

Gaz i fėmijėrisė

Psherėtimė e nusėrisė

Ofsham e burrėrisė

Kosovė, fjala ime e fundit

Kosovė, Fjalė e bekuar

Burim i pashuar

Kullė, tirq e plis

Kronik e shkruar nė fis

Kosovė, ftesa e unit

Kosovė…

Fjala ime e fundit!

 

 

MOS …

 

Mos mė thaj sonte lotin e njomė

Ka mall Kosove

Mos ma ndal kėngėn e re

Ka etje Kosove

Mos mė sulmo ėndrrat e natės

Kanė ngjyrė Kosove

Mos mė lėndo samarin e shpirtit

Me tė bartė Kosovėn

Mos mė vrit me maskė nė lak

Shkel gjakun, vret Kosovėn…!

 

 

VDEKJA KRENARE

-Familjes Jasharaj-

 

U pėrkula para Teje: t’mė dėftosh Ti, o Trim

U gjunjėzova para syve: t’thellė sa deti I Arbėrit

U pėrshėndetėm pa zė: pėr Nder tė fisit tim

U ndamė nė heshtje: unė n’udhėn e mėrgimtarit.

 

Shqiponjė nė kėngė Kosove

Gjergj epokal i trungut tė ri

Baladė shekulli hyre prore

Kandil kombi i brezit tė ri…

 

Fryj njė ēast puhi marsi: flladit qerpikun e atdhetarit

Ndal rėnkimin lum Prekazi: flakadan pėrtej malit

Zjarr, o trim nga trimėritė: Kosovė djep i Shqiptarit

„Ndal!“ – i the dhunės barbare mbi bijtė e Arbėrit.

 

Kur kėndohen kėngė Lirie

Sjell voglushėt ēdo shkurt e mars

Tė takoj nė tel poezie

Dritė, legjendė,…histori nė laps…!

 

 

PREKJA E ĖNDRRĖS

Sot nuk kėrkoj aromė lulesh
As lakmoj retė qiellore
As kėrkoj ndihmė shenjtėrish

Sot le tė mos vijnė yjet
As rrezet e hėnės
Se s'bie mė terr nė Kosovė
 


PREKĖM  ĖNDRRĖN!

Sot Kosovė e Pavarur
Ėshtė vet dielli i rilindur
Dhe unė shtetasi i saj Shqiptar

PAVARĖSI E KOSOVĖS
Prekja e ėndrrės sė brezave
Qarkullim i gjakut tim nė deje...
 

 

TA BĖJMĖ SHQIPĖRINĖ ...

 

Atje ku bebzė e Tokės buron gjak

Atje ku Bes’ e Flamur n’arkė, n’miqėsi

Atje ku n’bisht ngreh kokė bajlozi plak

Krenarisht ajo Tokė quhet Shqipėri...

 

Atje ku janė ndėrtuar kullat Dardane

Bajraqet ngritur lart nė atė Troll

Loja e fėmijėve nė gjuhė Ilirjane

Atje, ajo Tokė quhet Kosovė...

 

Atje ku fushėmejdanet kundėrmojnė barot

Ku “Kali i Trojės” merr turr e vrap

Ku loket pėrkundin djepat me kėngė e lot

Ajo palcė Tok’ e bekuar, Kosovė quhet prap...

 

Atje ku ėmbėl pėrkdhelen valėt e detit

Ku Nora e Kelmendit shkroi  “parahistori”

Atje ku Oso Kuka n’krye t’arbanasėve tė kepit

Derdhi gjakun shqip vetėm pėr Abėri...

 

Atje ku flasim, qajmė e qeshim edhe sot

Ku u mbajt kongresi n’zemėr tė Manastirit

Bilbilat e kombit n’akord me gaz e lot

N’Abetare tė shkruhet kjo Tokė ėshtė ILIRI...

 

Atje ku vampirėt sot luajnė lojėn e djallit

Sofrat janė shtruar me bukė, krip e zemėr

Ėshtė kėngė e plumb roje majė lisit tė malit

Luginė e Shqiponjave ju thonė pėr emėr...

 

Atje ku edhe sot pallen bijtė e Helen – usit

Edhe ai Dhe ėshtė i shqipeve Ēamėri

Pėr ne tash po vie (ndoshta) treni i fundit

Unik nė njė Truall, ta bėjmė Shqipėrin – SHQIPĖRI.