Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

 
Vegėza

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZĖRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

NACIONALE

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRĖ

ZĖRI I AMERIKĖS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHĖNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Psikolpgji 3 - EUDAIMONIA OSE ĒELĖSI I LUMTURISĖ SIPAS CARL JUNG

http://revistapsikologji.com

EUDAIMONIA OSE ĒELĖSI I LUMTURISĖ SIPAS CARL JUNG

 

Carl Jung shpjegon se daimon qėndron nė pavetėdijen tonė. Ai udhėzon shumė nga veprimet tona, na stimulon, na pėshpėrit ide, na frymėzon dhe forcon intuitėn tonė. Nė shoqėrinė e sotme, me ritmin tonė tė jetės, ėshtė e zakonshme tė mos e dėgjojmė kėtė zė tė brendshėm.

 

Eudaimonia do tė thotė tė kesh fat tė mirė, pasuri ose lumturi. Ėshtė njė lulėzim i brendshėm qė sipas Carl Jung-ut, ne tė gjithė duhet ta promovojmė duke kontaktuar fillimisht daimonin tonė. Ėshtė njė gjeni i brendshėm, njė arketip qė drejton pasionet dhe motivimet tona tė pavetėdijshme, ai qė pėrcakton thelbin tonė dhe tė cilin duhet ta dėgjojmė mė shpesh.

Nėse ka diēka qė e tepron pothuajse kudo (librari, rrjete sociale, mesazhe tė printuara nė rrobat tona) ėshtė nevoja pėr tė qenė tė lumtur. Nuk ka asnjė reklamė televizive ku tė mos sugjerohet qė duke pirė atė pije freskuese ose duke pasur atė celular, do tė pėrjetojmė ndjesi tė reja dhe tė mrekullueshme. Ekziston njė vizion i lumturisė aktuale qė merr njė ton pothuajse imperativ.

 

“Karakteri i njeriut ėshtė gjeniu i tij”. -Eraclito-

Ne jetojmė nė njė botė postmoderne ku ky detyrim pėr tė qenė tė lumtur shpesh na ēon nė pakėnaqėsinė tonė. Le tė kujtojmė, pėr shembull, atė qė na thotė matematikani dhe filozofi Nassim Nicholas Taleb nė librin e tij “Mjellma e zezė”: njerėzit ende besojnė se e gjithė bota ėshtė plot me mjellma tė bardha, se mjafton tė pėrpiqesh pėr tė marrė atė qė dėshiron, se premtimet qė na janė bėrė si fėmijė njė ditė do tė realizohen. Megjithatė, sipas Taleb, bota jonė ėshtė jashtėzakonisht komplekse. Aq sa kur shohim njė mjellmė tė zezė nuk dimė si tė reagojmė, bėhemi tė pambrojtur sepse nuk dimė tė menaxhojmė ngjarjet e paparashikuara dhe pasigurinė. Prandaj, lumturia nuk mund tė gjendet kurrė nėse shikojmė jashtė. Ne duhet tė forcojmė karakterin tonė, daimonin tonė, siē do tė thoshte vetė Carl Jung.

 

Eudaimonia dhe rėndėsia e njohjes sė vetvetes

Njė nga trashėgimtarėt e trashėgimisė sė Carl Jung ishte James Hillman. Ky analist Jungian ishte njė nga eksponentėt qė u zhyt mė thellė nė konceptin e arketipeve, dhe mė konkretisht, nė idealin e daimonit. Nė librin e tij “Kodi i Shpirtrave” ai na kujton rėndėsinė e kontaktit me atė gjeni ose “demon” tė brendshėm pėr tė ndėrtuar njė jetė tė plotė, lumturi tė vėrtetė. Pėr tė kuptuar mė mirė kėtė teori interesante, le tė analizojmė me kujdes atė qė na zbulon profesor Hillman nė librin e tij.

 

 

Ēfarė ėshtė njė daimon?

-Daimon nė gjuhėn greke do tė thotė demon. Larg nga tė paturit e njė kuptimi negativ apo malinj, ai simbolizon thelbin mė tė lartė tė qenies njerėzore. Nė etikėn e Aristotelit, daimoni ėshtė virtyt dhe menēuri nė aspektin mė praktik.

-Carl Jung shpjegon se daimon qėndron nė pavetėdijen tonė. Ai udhėzon shumė nga veprimet tona, na stimulon, na pėshpėrit ide, na frymėzon dhe forcon intuitėn tonė. Nė shoqėrinė e sotme, me ritmin tonė tė jetės, ėshtė e zakonshme tė mos e dėgjojmė kėtė zė tė brendshėm.

-Njė edukim i orientuar drejt formimit tė individėve tė barabartė dhe njė botė pune qė nuk e rrit origjinalitetin nė mėnyrė drastike zvogėlon mundėsinė e nxjerrjes sė dritės nga ky kukudh i brendshėm. Ai, nga ana tjetėr, shpėrthen me vitalitet, ka potencial tė madh dhe dėshiron ta lirojė impulsin e tij krijues. Ne gjithmonė nuk kemi guximin t’i japim hapėsirė tė mjaftueshme.

 

Daimoni dhe eudaimonia: njė ēėshtje guximi

Dr. James Hillman sugjeron se pak gjėra janė aq vendimtare sa tė mėsosh tė dėgjosh atė frymė, atė entitet magjik dhe plot ngjyra qė banon nė tė gjitha motivimet tona. Prandaj, asgjė nuk mund tė na frymėzojė mė shumė sesa ajo frazė qė ishte gdhendur nė pronaos tė tempullit tė Apollonit nė Delphi: “njihe veten”. Kushdo qė ndalon sė kėrkuari nga jashtė, atė qė duan tė tjerėt dhe mė nė fund fillon udhėtimin e njohjes sė vetvetes, do tė jetė nė gjendje tė arrijė daimonin e tij.

Tani, pėrqafimi i eudaimonia nuk ėshtė gjithmonė i lehtė. Sepse ndonjėherė, daimoni dėshiron gjėra qė mjedisi ynė nuk i kupton. Ndoshta avokati nuk dėshiron tė ushtrojė profesionin e avokatit, ndoshta dėshiron tė jetė artist. Nga ana tjetėr, artisti i famshėm dhe i pasur mund tė mos dėshirojė mė tė krijojė; daimoni i tij mund t’i kėrkojė atij tė kryejė punė humanitare. Daimoni ynė mund tė na thėrrasė edhe pėr pavarėsi mė tė madhe, hapėsirat tona dhe liritė qė ne nuk guxojmė t’i kėrkojmė tani. Eudaimonia kėrkon padyshim doza tė larta guximi. Aq mė tepėr, nėse guxojmė tė dėgjojmė atė zė tė brendshėm, atė daimon tė shqetėsuar tė uritur pėr tė bėrė gjėra, ai do tė na nėnshtrojė ndėshkime tė ndryshme. Siē na kujton Carl Jung, nėse nuk jemi nė gjendje tė dėgjojmė nevojat e daimonit , shpirti ynė do tė sėmuret. Sepse tė shkosh kundėr dėshirave dhe motivimeve tona sjell pakėnaqėsi.

 

Si tė kultivohet eudaimonia?

1. Ne e dimė se asgjė nuk mund tė jetė aq e rėndėsishme sa kultivimi i vetėdijes. Vėnia e kontaktit me dėshirat tona, esencėn tonė, identitetin dhe vlerat personale ėshtė padyshim njė mėnyrė pėr tė njohur dhe pėrqafuar daimin tonė. Megjithatė, nuk ėshtė e mjaftueshme pėr tė thėnė “Unė e di qė je atje”. Ne duhet t’i japim atij liri, kreativitet dhe shprehje.

2. Kultivimi i eudaimonisė sė vėrtetė kėrkon ndryshim, nėnkupton braktisjen e modeleve tė imponuara nga shoqėria, duke qenė nė gjendje tė krijojnė njė realitet personal. Prandaj, ne duhet tė jemi plotėsisht tė vetėdijshėm pėr kompleksitetin e mjedisit tonė, nė tė cilin pasiguria dhe vėshtirėsitė e papritura janė rregulli. Daimon dėshiron gjėra, por pėr tė arritur eudaimonin duhet tė pėrballemi edhe me skenarė nė tė cilat nuk do tė jetė e lehtė tė shprehim veten, tė realizojmė veten.

3. Vlen tė kujtohet njė fjali nga Immanuel Kanti: “Tė jemi tė lumtur, duhet tė mėsojmė tė jemi tė menēur”. Kjo do tė thotė, se ne duhet tė jemi nė gjendje tė zgjedhim mjetet e duhura pėr tė fituar sasinė mė tė madhe tė mirėqenies. Ėshtė e qartė se njė qėllim i tillė, nuk ėshtė i lehtė.

Megjithatė, ne gjithmonė kemi nė dispozicion terapi jungiane. Kjo qasje terapeutike ėshtė e orientuar pėr kėtė qėllim: vendosja e eudaimonisė brenda mundėsive tona; na ndihmon tė identifikojmė siguritė dhe potencialet tona pėr tė arritur lumturinė e dėshiruar, atė qė ėshtė bėrė pėr ne.

 

Burimi / lamenteemeravigliosa.it