Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

Vegėza

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZĖRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRĖ

ZĖRI I AMERIKĖS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHĖNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Shkencė 2 - VAJI I LIRIT DHE TE MIRAT SHENDETSORE TE TIJ

http://sherohu.com

      

VAJI I LIRIT DHE TE MIRAT SHENDETSORE TE TIJ

 

 

            Vaji i lirit pėrmbanė acide yndyrore esenciale omega-6 dhe omega-9, Vitaminat B, potas, leitin, magnez, fiber, protein dhe zink, e gjithashtu ofron rreth 50% mė shumė omega-3 vaj se sa do tė mund tė marrėsh duke marr vaj peshku, plus nuk e ka shijen e tmerrshme ashtu sikur pasi te marresh vaj peshku.

 

 

 

            Ēka ėshtė Vaji i Lirit dhe cilat janė dobitė shėndetėsore tė tij? Nėse ke dėgjuar shumė rreth vajit tė lirit dhe ke filluar tė pyetesh se cilat janė dobitė shėndetėsore tė tij, atėherė tash e ke rastin ti mėsosh pėr to.

            Vaji i Lirit bėhet nga farat e lirit e liri ėshtė njė lule me petale ngjyrė blu. Ky vaj natyral shumė rekomandohet pėr mirėqenie dhe ushqim tė trupit dhe se konsiderohet tė jetė burimi mė i pasur nė natyrė me acide yndyrore omega-3 qė kėrkohen pėr shėndetin e mirė tė gati secilit sistem trupor.

            Vaji i lirit pėrmbanė acide yndyrore esenciale omega-6 dhe omega-9, Vitaminat B, potas, leitin, magnez, fiber, protein dhe zink, e gjithashtu ofron rreth 50% mė shumė omega-3 vaj se sa do tė mund tė marrėsh duke marr vaj peshku, plus nuk e ka shijen e tmerrshme ashtu sikur pasi te marresh vaj peshku.

            Disa hulumtues dhe shkencėtarė besojnė se vaji i lirit mund tė jetė suplementi (zėvendėsuesi) mė i rėndėsishėm pėr shėndet tė mirė. Gati secili sistem nė trup mund tė pėrfitoj nga vaji i lirit dhe pėrbėrėsit natyral tė tij. Sistemi kardiovaskular, sistemi imunitar, sistemi i qarkullimit tė gjakut, sistemi reproduktiv, sistemi nervor, nyejt e shumėēka tjetėr pėrfiton nga pėrbėrėsit e vajit tė lirit.

 

            Thjeshtė shiko listėn e fakteve dhe studimeve nė atė se ēka mund tė bėj vaji i linit pėr ty:

            -Hulumtimet tregojnė incidencė mė tė ulėt (mė pak raste) tė kancerit nė gji dhe nė zorrė tė trash nė popullata qė kanė sasi tė larta tė lignanit nė dietėn e tyre. Liri ėshtė 100 herė mė i pasur me lignan se sa cilido drithėrat tjera.

            -Studimet tregojnė se Acidet Yndyrore Omega-3 ndihmojnė nė uljen e kolesterines dhe triglicerideve tė gjakut, dhe parandalojnė mpiksjen e gjakut nė arterie, qė mund tė shpie te goditja nė tru, sulm ne zemer dhe trombozė.

            -Ndihmon trupin kundėr shtypjes se larte te gjakut, inflamacionit, mbajtjes sė ujit dhe funksionit tė ulėt imunitar.

            -Shkurton kohėn e mėkėmbjes tė muskujve tė lodhur pas ushtrimeve.

            -Shton prodhimin e energjisė e gjithashtu shton qėndrueshmėrinė (staminėn).

            -Pėrshpejton shėrimin e ndrydhjeve dhe tė mavijosjes.

            -Rrit normėn metabolike duke e bėrė mė tė lehtė pėr tė djegur yndyrėn e tepėrt (dhjamin).

            -Pėrmirėson absorbimin e Kalciumit.

            -Forcon thonjtė e duarve dhe tė kėmbėve.

            -Mund tė pėrmirėsoj pamjen dhe perceptimin e ngjyrave.

            -Shpesh pėrmirėson funksionimin e mėlēisė.

            -Lehtėson disa raste tė astmės.

            -Ndihmon nė trajtimin e ekzemės, psoriasit dhe zbokthit.

            -Lehtėson simptomat e Artriti Reumatoid. Mundet qė gjithashtu tė lehtėsojė simptomat e Diabetes Mellitus.

            -Lehtėson disa alergji

            -Ndihmon nė parandalimin e arteriosklerozės (akumulimit tė depozitave yndyrore brenda enėve tė gjakut, veēanėrisht tek arteriet e mėdha dhe ato tė madhėsisė mesatare, qė shumė njerėz vuajnė prej saj gjatė procesit tė plakjes).

            -Ulė shtypjen e lartė tė gjakut tek ata qė vuajnė nga hipertensioni.

            -Ėshtė vėrtetuar nė mėnyrė shkencore qė trajton (shėron) disa raste tė depresionit.

            -Mund tė pėrmirėsoj funksionin mendor tė shumė tė moshuarve.

            -Mund tė ndihmoj nė trajtimin e Sklerozės sė shumėfishtė.

            -Lehtėson disa raste tė Sindromit Primenstrual tek femrat.

e shumė gjėra tjera…!

 

 

            Fatkeqėsisht dietat tona tė sotme as pėr sė afėrmi nuk pėrmbushin nevojat tona pėr AYE (acidet yndyrore esenciale). Burimet mė tė pasura me AYE sikur vaji i lirit dhe vaji i peshkut gjenden rrallė nė ushqimet tona tė zakonshme. Pėrveē kėsaj, ushqimet mė tė zakonshme si mishi i kuq dhe tė bardhėt e vezės mund tė inkurajojnė trupin qė tė prodhoj prostagladin tė keq. E vaji i lirit ndihmon qė trupi tė kthej bilancin natyral tė prostagladineve tė mirė dhe tė keq nė trup.

 

            Sa duhet tė marrim nė ditė?

            Doza ditore qė rekomandohet pėr shumicėn e njerėzve ėshteė 1000 mg njė herė deri 3 herė nė ditė. Edhe mė mirė do tė ishte nėse ushqimeve si buka dhe sallatat qė hani ju shtoni vaj liri. Studimet shkencore qė janė bėrė kanė pėrdorė deri 30 gram vaj liri nė ditė sigurt dhe pa efekte anėsore.

 

            Ēka duhet tė shikoj kur blej vaj liri?

            Ėshtė me rėndėsi qė tė blini vaj liri tė kualiteti tė lartė pėr shkak se ėshtė i cenueshėm ndaj prishjes. Drita dhe oksigjeni ngadalėsojnė zbėrthimin e acideve yndyrore esenciale. Kėshtu qė kur blini kapsule shiko dhe blej kapsule me ngjyrė tė errėt dhe kur blini vaj liri gjeni atė qė ėshtė nė shishe ngjyrė kafeje sepse kėto janė mė tė qėndrueshme ndaj dritės dhe oksigjenit. Gjithashtu sigurohu qė ta futėsh nė frigorifer pėr tė zgjatur afatin.

            Vaji i linit merr kohė qė tė absorbohet nė trup para se tė shfaqen efektet e plota tė dobive shėndetėsore qė ka, e kjo kohė mund tė zgjas nga disa ditė e deri nė gjashtė javė, varėsisht nga mirėqenia e pėrgjithshme a juaj.

            Pėr fund po them kėshtu: “fut vajin e lirit nė dietėn tuaj dhe shiko se ēka bėn pėr ju!”