Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

Vegėza

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZĖRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRĖ

ZĖRI I AMERIKĖS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHĖNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Tema tė tjera 2 - Premisat e njė shėndeti tė mirė

Shkruan: Hasan HAMĖZBALA

Sa dimė tė kujdesemi pėr shėndetin tonė

PREMISAT E NJĖ SHĖNDETI TĖ MIRĖ

 

       Shėndeti pėr njeriun ėshtė gjeja mė e ēmueshme. Shėndeti nuk mund tė blihet, por tė jetuarit nė mėnyrė tė arsyeshme ėshtė ēėshtje qė bėn pjesė nė kompetencat tona. Ėshtė nė mundėsitė tona qė tė ndikojmė nė jetėn tonė dhe nė shėndetin tonė vetėdijshėm, nėpėrmjet vetėdijes, dhe atė, nė radhė tė parė: DUKE MENDUAR POZITIVISHT.

 

  

 

            Nuk ėshtė lehtė t'ia qėllosh se ēfarė ėshtė mirė e ēfarė jo pėr veten, sepse ne jemi krijesa jashtėzakonisht tė errėta, tė paditura dhe injorante. Edhe pėr mė kaq, ne jemi krijesa tejet inerte e dembele kur kemi tė bėjmė me atė qė ka vlerė esenciale pėr qenien tonė - pavarėsisht se tė gjithė ne, gjithnjė mendojmė se ēdo gjė qė bėjmė - bėjmė pėr veten tonė dhe pėr tė mirėn tonė... Dhe pavarėsisht asaj se ne mendojmė se jemi tė lexueshėm, tė arsimuar, tė ngritur, megjithatė, aq pak dimė dije tė dobishme esenciale dhe aq pak gjejmė kohė t'ia kushtojmė vetvetes, pėr tė mirėn tonė saqė as nuk mund ta keni pėrfytyrimin. Aq pak kohė mund t'ia kushtojmė vetes, saqė nuk jemi nė gjendje qė veten ta mobilizojmė tė bėjmė pėr ēdo ditė 20 minuta gjimnastikė mėngjesi apo lėvizje nė natyrė. Nėse edhe fillojmė ndonjė aktivitet fizik, kėtė e bėjmė kur tė jetė bėrė tepėr vonė, gjegjėsisht kur pėr kėtė na shtrėngon shėndeti i ērregulluar dhe urdhri i mjekut.

 

            Shėndeti pėr njeriun ėshtė gjeja mė e ēmueshme. Shėndeti nuk mund tė blihet, por tė jetuarit nė mėnyrė tė arsyeshme ėshtė ēėshtje qė bėn pjesė nė kompetencat tona. Ėshtė nė mundėsitė tona qė tė ndikojmė nė jetėn tonė dhe nė shėndetin tonė vetėdijshėm, nėpėrmjet vetėdijes, dhe atė, nė radhė tė parė: DUKE MENDUAR POZITIVISHT, d.m.th. duke bėrė ēdo gjė qė ėshtė e mundur qė mendjen tonė ta pėrshkojnė sa mė shumė dhe sa mė gjatė mendimet pozitive. Pastaj DUKE VEPRUAR POZITIVISHT, d.m.th. pėr ēdo ditė duke ndėrtuar raporte sa mė pozitive me njerėzit e qeniet tjera tė gjalla tė natyrės, e duke e shtyrė veten kah sa mė shumė veprimet pozitive; kjo nėnkupton bėrjen e rregullt tė veprave tė mira, duke u ofruar ndihmėn tonė, mirėkuptimin tonė njerėzve dhe qenieve tjera pėr aq sa na lejojnė rrethanat dhe mundėsitė; thjesht: duke kultivuar vetėdijen se po u shėrbyem njerėzve, po i shėrbyem jetės, jemi duke i shėrbyer Zotit, sepse nuk ka zot tjetėr pėrpos jetės, dhe s'ka krijesė tjetėr qė meriton mirėkuptimin dhe tolerancėn tonė mė shumė se njeriu. DUKE QENĖ SA MĖ SHUMĖ NĖ KONTAKT ME NATYRĖN, nė gjirin e saj: duke thithur sa mė tepėr ajėr tė pastėr nė natyrė tė hapur, duke pėrdorur sa mė tepėr ujė natyral tė pastėr, duke ecur zbathur nėpėr tokė, sa herė qė kjo ėshtė e mundur qė tė jemi nė kontakt tė drejtpėrdrejtė me nėnėn tonė-tokėn, duke jetuar sa mė natyrshėm qė tė jetė e mundur. Pastaj, DUKE U USHQYER ME USHQIME SA MĖ TĖ SHĖNDOSHA, sa mė natyrore dhe, mbi tė gjitha, ajo qė ka shumė rėndėsi pėr punėn e rregullt, normale dhe pa ngarkesa tė organizmit tonė dhe, pėrgjithėsisht, pėr shėndetin: NĖ MĖNYRĖ TĖ EKUILIBRUAR; kjo ėshtė ajo qė i kontribuon shumė njė trupi tė shėndoshė. TA KULTIVOJMĖ pėr ēdo ditė, aq sa kjo ėshtė e mundur brenda kapaciteteve tona pėrplot mungesa, pamundėsi, pasione e kėnaqėsi, EKUILIBRIN SHPIRTĖROR. Ndėr tė tjera, tė bėjmė sa mė shumė dhe sa mė shpesh LĖVIZJE TĖ MJAFTUESHME, mundėsisht nė natyrė sa mė tė pastėr, nė rrafshnalta ku shikimin mund ta hedhim nė largėsi tė tejbukura.

 

 

 

            (Mė poshtė do tė japim testin e caktuar nėpėrmjet tė sė cilit mund tė konstatojmė saktė, se a jemi duke bėrė jetė tė arsyeshme e tė shėndoshė apo jo. Testi jepet sipas librit tė Hidajet Bytyqit me titull "Sa tė shėndosha janė organet tona", e cila disa javė mė parė sapo doli nga shtypi)

 

 

 

                                                                               Jo        e veēuar         po        shpesh

 

A keni pak dėshirė pėr jetė?                                      0          3                      8          10

A nuk ju sjell jeta edhe mė tej kėnaqėsi?                    0          3                      8          10

A pini duhan meqė pak gėzoheni?                              0          3                      8          10

A pini alkool meqė nuk keni ēaste gėzimi?                  0          3                      8          10

A besoni se ju hani edhe mė shumė se sa keni         
nevojė, meqė pak gėzoheni?                                      0          3                      8          10

A ju mungon nė rrjedhėn e ditės ēasti i        
i prehjes, pauza e duhur, kėnaqėsia e duhur?              0          3                      8          10

A besoni se jetoni momente shqetėsimi, stresi?           0          3                      8          10

A ju mungojnė ēastet e lumturisė, qoftė nė  
kohėn e lirė ose edhe gjatė punės?                          
  0          3                      8          10

A besoni se ju jeni i sėmurė ose se keni        
ankesa, meqė pak gėzoheni?                                    
 0          3                      8          10

A jeni i varur nga duhani, alkooli, droga?                    0          3                      8          10

A e ndjeni veten si i vetmuar, i izoluar,

i deprimuar?                                                              0          3                      8          10

A hani edhe mė tutje edhe atėherė kur jeni

tė ngopur?                                                                 0          3                      8          10

A hani shpejt dhe a e pėrtypni pak ushqimin?              0          3                      8          10

A vuani nga kapsllėku, dhimbjet e kokės,    
dhimbjet e stomakut, vėshtirėsitė me zorrė,

lodhja, mungesa e vullnetit?                                         0          3                      8          10

A jeni i pakėnaqur me vetveten?                                 0          3                      8          10

A vuani nga pagjumėsia apo vėshtirėsi tė

kėsaj natyre?                                                              0          3                      8          10

A keni vėshtirėsi, brenga a ēėshtje pėr tė zgjidhur?      0          3                      8          10

A ėshtė mendimi juaj i pushtuar nga gjykimi

negativ?                                                                      0          3                      8          10

A ndjeheni i lodhur sa nuk qeshni dot me zemėr?         0          3                      8          10

A nuk mund t'ju shkaktoni njerėzve tjerė     
kėnaqėsi, nė rast se nuk ju sjell juve dashuri?          
     0          3                      8          10

A ju mungon relaksimi, pushimi i duhur dėgjimi     
i muzikės, lėvizja e duhur, qėndrimi nė

natyrė tė lirė?                                                              0          3                      8          10

A ju shkakton dielli ndjenja pakėnaqėsie?                    0          3                      8          10

A keni lodhje qė tė shihni kuptimin e jetės?                  0          3                      8          10

A merrni medikamente pėr qetėsim tė          

nervave, pėr shmangien e stresit?                                 0          3                      8          10

 

 

Vlerėsimi i pikėve

 

            0 - 50 pikė:

            Ju vėrtet keni arritur t'i mblidhni disa pikė, nuk ka vend dhe arsye pėr shqetėsim nė raport me shėndetin tuaj. Provoni tė vlerėsoni drejt sinjalet qė i mermi bazuar nė kėtė listė vlerėsimi. Ndėrroni disa gjėra, ashtu qė gėzoni edhe mė tej shėndet tė mirė

 

            51 - 80 pikė:  

            Mos i injoroni sinjalet qė ju pėrcjell trupi, megjithėse tek ju, sipas tė gjitha gjasave nuk ka shenja tė shqetėsimit real, problem shėndetėsor. Mendohuni se ēka mund tė ndėrroni nė stilin tuaj nė jetė. Vetėm kėshtu mund tė jetoni i kėnaqur dhe i lumtur. Kėshtu mund tė jetoni i kėnaqur dhe i lumtur edhe nė tė ardhmen.

 

            81 - 100 pikė:

            Numri i pikėve tė grumbulluara lė tė kuptohet se shėndeti juaj nuk ėshtė nė rregull. Duhet urgjentisht tė ndėrroni stilin e jetės, disa ndryshime nė kėtė kuadėr janė tė domosdoshme. Kėtė ndryshim duhet ta bėni vetė, tė shtroni kahet e ndryshimeve, nė tė mirė tė shėndetit tuaj.

 

            Mbi 100 pikė:           

            Sipas tė gjitha gjasave ju jeni shumė i ngarkuar. Jeni shumė depresiv dhe nuk keni vullnet pėr jetė. Ndoshta keni nevojė pėr njė njeri tė besueshėm, qė ju ndihmon tė fitoni besimi pėr jetė dhe rifillim tė mbarė. Kjo ėshtė me rėndėsi pėr shėndetin tuaj dhe jetėn tuaj. Mos hezitoni qė, tė fitoni mbėshtetjen e mjekut apo mjekut popullor