Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

Vegėza

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZĖRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRĖ

ZĖRI I AMERIKĖS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHĖNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Tema tė tjera 2 - Sokrati edhe pas 25 shekujsh prapė do tė helmohej (4)

Bhagwan Shree Rajneesh - OSHO

 Shqipėroi: Valdet FETAHU 

      

SOKRATI EDHE PAS 25 SHEKUJSH PRAPĖ DO TĖ HELMOHEJ (4)

 

Kapitulli i njėzetė i ligjėrimeve tė filozofit tė madh Indian, OSHO (marr nga libri “Sokrati edhe pas 25 shekujsh prapė do tė helmohej”, qė ėshtė nė pėrkthim e sipėr nga V. Fetahu), qė u mbajt nė Greqi prej datės 19/02/86 deri mė 15/04/86

 

 

 

KAPITULLI 20

Shėndeti: energji e tejmbushur e jetės

 

 

 

            1 mars 1986 paradite

 

            Pyetja e parė

 

            Shoqėritė perėndimore kanė zhvilluar sistemin shėndetėsor mė tė shtrenjtin qė ka ekzistuar ndonjėherė. Njerėzit shpenzojnė me miliona dollar nė vit nė tė, dhe kjo ėshtė me tė vėrtetė e suksesshme nė disa fusha tė kirurgjisė apo nė transplantim, nė parandalimin e infeksioneve... por, duket se njerėzit janė shumė mė tė sėmurė se qė kanė qenė pėrpara. Ēka ėshtė shėndeti?

 

            Shkenca medicinale perėndimore e ka parė njeriun si njė njėsi tė ndarė – tė ndarė nga natyra. Kjo ėshtė njė nga gabimet mė tė mėdha qė ėshtė bėrė. Njeriu ėshtė pjesė e natyrės; shėndeti i tij nuk ėshtė asgjė tjetėr pėrveē tė jesh i qetė me natyrėn.

            Mjekėsia perėndimore e konsideron njeriun si diēka mekanike, kėshtu qė kudo qė mekanikėt janė tė suksesshėm, ajo ėshtė e suksesshme. Por njeriu nuk ėshtė njė makinė; njeriu ėshtė njė bashkim organik, dhe njeriu nuk ka nevojė vetėm pėr trajtimin e njė pjese tė sėmurė. Pjesa e sėmurė ėshtė vetėm njė simptomė qė tregon se i gjithė trupi po kalon nėpėr vėshtirėsi. Pjesa e sėmurė ėshtė vetėm duke e treguar atė sepse ėshtė mė e dobėt.

            Ju e shėroni pjesėn e sėmurė, ju jeni tė suksesshėm… por mandej diku tjetėr sėmundja paraqitet. Ju e keni penguar sėmundje pėr t’u paraqitur vetėm pėrmes njė pjese tė sėmurė; ju e keni bėrė atė mė tė fortė. Por ju nuk e keni kuptuar se njeriu ėshtė njė tėrėsi, ose ėshtė i sėmurė ose ėshtė i shėndosh, nuk ka stacion nė mes kėtyre dy gjendjeve. Ai duhet tė merret si njė organizėm i tėrė.

            Unė do t’i ju jap disa shembuj qė do t’ju bėj tė qartė kėtė.

            Akupunktura ėshtė zhvilluar nė Kinė afėrsisht shtatė mijė vjet mė parė aksidentalisht. Njė gjuetar kishte qenė duke u pėrpjekur pėr tė vrarė njė dre, por shigjeta e tij qė kishte qenė duke fluturuar drejt drerit,  ishte kthyer drejt tij dhe e kishte goditur atė nė kėmbė. Gjuetari nuk e kishte ditur se si kishte ndodhur kjo, qė shigjeta tė gjendet nė kėmbėn e tij. Gjuetari kishte vuajtur nga migrena tėrė jetėn e tij; nė momentin kur shigjeta kishte goditur kėmbėn e tij, migrena ishte zhdukur. Kjo ishte shumė e ēuditshme. Askush nuk kishte menduar nė kėtė mėnyrė.

            Nga ky aksident e tėrė akupunktura ėshtė zhvilluar, dhe ėshtė zhvilluar nė njė shkencė tė plotė. Kėshtu qė nėse shkoni tek ndonjė akupunkturist dhe i thoni: "diēka keq ėshtė me sytė e mi, apo diēka nuk ėshtė nė rregull me kokėn time, apo diēka nuk ėshtė nė rregull me mėlēinė time", ai ndoshta nuk do tė brengoset pėr mėlēinė tuaj, kokėn tuaj, sytė tuaj. Ai do tė mendojė pėr tėrė organizmin; ai do tė pėrpiqet pėr t’ju shėruar, e jo vetėm njė pjesė tė sėmurė.

            Akupunktura ka zhvilluar shtatė qind pikė tė cilat u zbuluan nė trupin e njeriut. Trupi i njeriut ėshtė njė fenomen i gjallė bio-elektrik. Ai ka njė  energji tė caktuar elektrike - pra ne e quajmė atė bio-energji elektrike. Kjo bio-energjisė elektrike ka shtatė qind pikė nė trup, dhe ēdo pikė ka tė bėjė me disa pjesė tė trupit qė mund tė jetė larg nga ajo. Kjo ėshtė ajo qė ndodhi nė kėtė aksident: shigjeta goditi njė pikė bio-elektrike qė ka tė bėj me kokėn, dhe migrenė u zhduk.

            Akupunktura ėshtė mė e shenjtė. Dallimi duhet tė kuptohet. Kur ju mendoni pėr njeriun si njė makinė ju keni marrė njė pamje tė pjesshme tė tij. Nė qoftė se dora e tij ėshtė e sėmurė, ju vetėm trajtoni dorėn, ju nuk mėrziteni pėr tėrė trupin e tij e qė dora ėshtė vetėm njė pjesė. Pamja mekanike ėshtė e pjesshme. Ka sukses, por suksesi i tij nuk ėshtė i vėrtetė sepse e njėjta sėmundje e cila ėshtė larguar nga dora me operacion, apo gjėra tė tjera, fillon tė shprehet nė ndonjė vend tjetėr nė formė edhe mė tė keqe.

            Kėshtu medicina ėshtė zhvilluar jashtėzakonisht, kirurgjia ėshtė bėrė shkencė e madhe – por njeriu vuan nga mė shumė sėmundje, mė i sėmurė, se kurrė mė parė.

 

 

            Kjo dilemė mund tė kuptohet. Njeriu duhet tė konsiderohet si njė tėrėsi, tė trajtohet si njė bashkim organik. Por problemi me mjekėsinė moderne, mjekėsinė perėndimore ėshtė se ajo nuk konsideron se ju keni ndonjė shpirt, se ju tė keni diēka mė shumė se njė strukturė trup-mendje. Ju gjithashtu jeni njė makinė: sytė tuaj mund tė zėvendėsohen, duart tuaja mund tė zėvendėsohen, kėmbėt tuaja mund tė zėvendėsohet - dhe herėt a vonė truri do tė zėvendėsohet.

            Por a mendoni se nėse ne kishim mundur tė marrim trurin e Albert Ajnshtajnit, derisa ai ka qenė duke vdekur, t’ia largojmė para se vdekja tė jetė plotė dhe ta bėjmė transplantimin – pėr shembull nė kafkėn e Papa Vojtilės (polakut) – a mendoni se ai do tė bėhej Albert Ajnshtajn? Truri ėshtė vetėm njė pjesė. Ai do tė bėhej njė fenomen i ēuditshėm, hibrid nė mes njė polaku dhe Albert Ajnshtajn. Tė paktėn tash pėr tash ai ėshtė krejtėsisht njė polak, atėherė do tė ishte nė njė gjendje tė paqartė, duke mos ditur se kush ėshtė ai – njė Papė apo njė fizikan!

            Kėtė tashmė ne jemi duke e bėrė: me transfuzionin e gjakut ne po ua ndryshojmė pjesėt njerėzve; ne kemi zemra mekanike. Njė njeri me zemėr mekanike nuk mund tė jetė i njėjtė me njė njeri me zemėr tė vėrtetė, zemėr autentike. Njeriu me zemėr mekanike nuk do tė ketė diēka tė ngjashme me dashurinė. Madje edhe nėse ai dashuron, ai do tė dashurojė pėrmes mendjes. Dashuria e tij do tė jetė: “Unė mendoj se tė dua”, kjo nuk do tė jetė e drejtpėrdrejtė nga zemra, sepse ai nuk ka zemėr.

            Nė Indi shkenca e medicinės ėshtė zhvilluar pothuaj se para pesė mijė vjetėsh. Dhe ju do tė befasoheni kur tė dėgjoni se ēdo gjė qė kirurgjia ka sot saktėsisht ėshtė pėrshkruar nga Sushrut-i, njė nga kirurgėt mė tė njohur nė Lindje, nė shkrimet e lashta pesė deri nė shtatė mijė vjet tė vjetra. Por kjo ishte braktisur – dhe kjo ėshtė ēėshtja qė dua t’ju njoftoj.

            Pse njė shkencė e zhvilluar ishte braktisur? Sepse ėshtė zbuluar se kirurgjia e konsideron njeriun si njė mekanizėm – e njeriu nuk ėshtė mekanizėm, kėshtu qė nė vend se ta shkatėrrojnė njeriun ata braktisėn kirurgjinė.

            Tė gjitha instrumentet e pėrsosura qė pėrdoren nė kirurgji janė tė pėrshkruara nga Sushrut-i nė librin e tij. Tė gjitha operacionet - madje edhe operacionet e trurit - janė tė pėrshkruar nė detaje sikur tė ishin libra modern tė kirurgjisė. Por kjo ėshtė shtatė mijė… apo tė paktėn pesė mijė jetė e vjetėr. Ata e kanė zhvilluar deri nė pikėn nė tė cilėn jemi edhe ne sot, dhe ata duhet tė kenė qenė tė ballafaquar me problemin e njėjtė siē po ballafaqohemi edhe ne. Duhet tė ketė qenė se kanė zbuluar se diēka nė esencė ėshtė gabim.

            Ne vazhdojmė tė punojmė aq shumė… e sėmundjet dhe plogėshtia shkojnė duke u rritur. Madje edhe nėse e bėjmė njė njeri pa sėmundje, kjo s’do tė thotė se ai njeri ėshtė i shėndosh. Mungesa e sėmundjes nuk ėshtė shėndet. Shėndeti duhet tė ketė diēka shumė mė pozitive. Shėndeti duhet tė ketė diēka mė pozitive, sepse shėndeti ėshtė gjėja mė pozitive dhe sėmundje ėshtė gjė negative. Tani negativja e definon pozitiven.

            Shėndeti ėshtė ndjenjė e mirėqenies, i gjithė trupi juaj funksion nė kulmin e tij pa asnjė shqetėsim, ju e ndjeni mirėqenien e caktuar, satisfaksion (mirazh) tė caktuar me ekzistencėn. Kjo nuk ka mund tė ndodhė pėrmes operacionit.

            India ka braktisur tėrė shkencėn dhe ka zhvilluar njė qasje krejtėsisht tė ndryshme Ayurveda, qė do tė thotė shkencė e jetės. Kjo ėshtė e rėndėsishme. Ne kėtė, nė Perėndim, e quajmė mjekėsi, dhe mjekėsia tregon drejtė sėmundjes. Shėndeti s’ka tė bėj asgjė me mjekėsinė. Mjekėsia do tė thotė se e tėrė shkenca ėshtė e pėrkushtuar pėr shėrimin tuaj nga sėmundjet.

            Ayurveda ka njė qasje tė ndryshme. Ajo ėshtė shkenca e jetės, kjo ju ndihmon, jo pėr tė kuruar sėmundjet, por pėr tė parandaluar sėmundjet tė ndodhin - pėr tė ju mbajtur nė mėnyrė tė shėndetshme qė sėmundje tė bėhen tė pamundura. Mėnyrat e Lindjes dhe Perėndimit janė tė ndryshme nė kėtė pikėpamje se a ėshtė njeriu njė makinė apo njė entitet shpirtėror me njė tėrėsi.   

            Njė fenomen i ri ėshtė pėrkrahur jashtėzakonisht nė Lindje, dhe kjo ėshtė fotografia Kirlian nė Bashkimin Sovjetik, njė shkencėtar i madh dhe fotograf. Kirlian ka qenė nė gjendje tė zhvillojė filma, thjerra dhe kamera aq tė ndjeshme sa qė ai mund tė bėnte fotografi tė sė ardhmes. Pėr shembull, ju i jepni atij njė syth dhe ai e fotografon atė, dhe nė fotografi shihet e tėrė lulja e jo vetėm sythi. Kur syth ēel dhe bėhet lule, ėshtė e njėjta lule tė cilėn e kishte bėrė Kirlian mė herėt. Ai ka fotografuar disa zhvillime nė tė ardhmen para se ato tė ndodhin.

            Ai ka provuar tė njėjtėn edhe me qeniet njerėzore dhe ai ka ardhur tek konkluzionet e ēuditshme tė cilat pėrshtaten me qėndrimet e Lindjes, por tė cilat janė krejtėsisht kundėr qėndrimeve tė mjekėsisė perėndimore. Pėr shembull, gishti i njė njeriu ėshtė prerė nė njė aksident. Menjėherė ai ėshtė fotografuar nga Kirlian, dhe foto tregon katėr gishta - por ajo gjithashtu tregon aureolin e gishtit tė pestė, njė foto e fatinur e gishtit tė pestė qė ėshtė zhdukur. Pra ēka ėshtė ajo qė po vjen nė fotografi? Gishti nuk ėshtė vetėm material, ėshtė diēka e brendshme e tij, pjesė spirituale e tij, qė vjen nė fotografi.

            Kirlian ka qenė nė gjendje tė parashikojė sėmundjet qė do tė ndodhin tek dikush gjashtė muaj mė vonė. Vetėm duke marrė fotografi, tė X-rrezeve, ai mund tė thoshte: “Ky person do tė ketė tuberkulozin brenda gjashtė muajve - pėr shkak se fotografitė e tij tashmė e tregojnė atė.” Dhe ai ka dėshmuar gjithmonė saktė.

            Nė fillim mjekėt refuzuan t’i besojnė atij sepse personi nuk tregonte shenja tė tuberkulozit, X-rrezet e tyre dhe metodat e tyre nuk kanė dhėnė asgjė rreth pacientit: ai dukej krejtėsisht i shėndosh, sėmundja nuk ishte prezentė.

            Por njė pyetje kishte ngritur Kirlian: njeriu nuk ndihet mirė. Ai ėshtė i shėndosh sipas librave tė mjekėsisė perėndimore, por sipas mėnyrės e tė menduarit tė Lindjes ai nuk ėshtė i shėndosh, sepse nuk ėshtė ndjerė i stėrmbushur me energji jete. Diēka nė tė e zhvillon dhe e shkatėrron shėndetin e tij. Ēdokush qė iu ka ankuar Krilian-it se nuk ndjehet mirė – edhe pse ai nuk mund ta lokalizonte sėmundjen e tij, Kirlian menjėherė e fotografonte dhe zbulonte se ēfarė do tė ndodhė me tė.

            Kjo ka implikime tė jashtėzakonshme. Kjo do tė thotė qė njerėzit mund tė parandalojnė sėmundjen para se ata tė sėmurėn me tė vėrtetė, sepse tani kemi metoda pėr ta zbuluar sėmundjen gjashtė muaj mė herėt.

            Pse pikėrisht gjashtė muaj? Unė isha nė mėdyshje kur mėsova pėr Kirlian-in dhe punėn e tij. Nė Lindje, qė nga fėmijėria ime, kam dėgjuar duke thėne qė para se tė vije vdekja, gjashtė muaj mė pėrpara, njeriu mė nuk mund tė shoh majėn e hundės sė tij, sepse sytė fillojnė tė rrotullohen nga lartė. Kėshtu qė kur ai nuk mund ta sheh majėn e hundės sė tij, kjo ėshtė shenjė e sigurt. Kjo ėshtė pėrshkruar nė shkrimet e shenjta ayurvedic mijėra vjet tė vjetra: ju mund tė dini se ju do tė vdesin brenda gjashtė muajve nė qoftė se ju nuk mund tė shihni majė tė hundės tuaj. Sytė e juaj janė duke u pėrgatitur pėr t’u kthyer lart.

            Nė tėrė botėn, nė momentin kur njė njeri vdes, tė tjerėt ia mbyllin sytė. Pse ata ia mbyllin sytė? Pėr shkak se ata frikėsohen, qė ai, t’i shikojė vetėm me tė bardhėt e syve – sytė e tij janė kthyer lartė, dhe vetėm e bardha e syrit ka mbetur. Fėmijėt janė aty, tė rinjtė janė aty; por ėshtė mė mirė tė mos lihen ata tė shohin kėtė. Menjėherė sytė iu mbyllen tė vdekurve. Dhe kjo ėshtė e ēuditshme se tė gjithė vdesin me sy tė hapur… Por kur syri shkon lartė qepalla nuk mund tė zbres poshtė; e tėrė energjia ka shkuar lartė!

            Unė isha i habitur pėr shkak tė afatit kohor, gjashtė muaj: Kirlian thotė se ēdo sėmundje mund tė jetė e njohur gjashtė muaj mė parė. Ēdo person duhet tė shkojė pėr njė kontroll, dhe nė ēdo spital duhet tė ketė njė aparat tė Kirlian fotografisė kėshtu qė tė gjithė mund tė dinė paraprakisht se ēfarė lloj probleme ka dhe nė ē’drejtim ai po shkon... e kjo mund tė parandalohet.

            Por kjo do tė thotė qė ju do tė ndryshoni idenė tuaj qe ta konsideroni njeriun si njė makinė.

            Njė makinė nuk ka tė ardhme. Kirlian ėshtė pėrpjekur tė bėj fotografitė e njė automobili, por ai nuk ka qenė nė gjendje pėr tė zbuluar se diēka do tė shkojnė keq nė orėn e ardhshme, se automobili nuk do tė startojė. Asnjė makinė nuk ka ndonjė tė ardhme, prandaj, se ēfarė do tė ndodhė nuk mund tė fotografohet.

            E dyta, ēfarė ka bėrė mjekėsia perėndimore pėr ta bėrė njeriun mė pak imun. Nėse shkoni nė Indi ju do tė shihni se nė lum tė njėjtė kėnaqen duke u larė edhe buajt, edhe gomarėt duke pirė ujė, edhe njerėzit duke u larė, edhe rrobat pastrohen – dhe po i njėjtė ujė prapė pihet. Askush nuk ndihet i sėmurė, askush nuk bie viktimė e infeksioneve.

            Por perėndimori menjėherė do tė ndjejė telashe nė Indi. Ai nuk do tė mund tė pi ujė qė ėshtė nė dispozicion sepse ai ujė ėshtė i ndotur, i gjithė uji ka amebe, i gjithė uji nuk ėshtė i pastėr pėr t’u pirė. Ai mund tė pi vetėm ujė tė gazuar. Imuniteti i tij ėshtė shkatėrruar nga mbrojtja e madhe.

            Medicina e vėrtetė duhet t’ju jap mė shumė imunitet nė vend se ta largojė atė. Kjo do t’ju bėj mė tė fortė, tė aftė pėr tė luftuar ēdo infeksion nė mėnyrė qė ju tė mos rrezikohen nga tė gjitha llojet e infeksioneve.

            Ėshtė njė fakt i njohur se njerėzit e pasur sėmurėn mė shpesh se njerėzit e varfėr. Njerėzit e varfėr nuk mund ta pėrballojnė kėtė; njerėzit e pasur munden. Nė Lindje varfėria ėshtė e madhe, dhe kėta njerėz tė shkretė nuk kanė mjaft ushqim – nėse ata mund ta sigurojnė njė vakt nė ditė ata janė shumė fatlum – por ata nuk janė tė sėmurė. Njerėzit e pasur, madje edhe nė Lindje, janė mė tė sėmurė. Nė shkencėn mjekėsore tė Lindjes – ajo ėshtė ayverda – disa sėmundje janė definuar si sėmundje mbretėrore. Kjo i ndodhė vetėm njerėzve shumė tė pasur apo familjes mbretėrore – sė pari ju duhet tė jeni nė gjendje t’ia lejoni vetes ato. Pėr shembull, tuberkulozi ėshtė e njohur si sėmundje mbretėrore. I varfėri nuk mund tė ketė tuberkulozė.

 

            Vazhdon...

 

(1)     (2)     (3)              (5)     (6)