Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

Vegėza

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZĖRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRĖ

ZĖRI I AMERIKĖS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHĖNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Psikiologji 2 - Dehje nga dashuria

www.mjellma.net

DEHJE NGA DASHURIA      

       Shkalla e dashurisė romantike, ndodh me reaksionet kimike tė pėrshkruar mė lartė dhe vėmendjen e drejton, gjithė energjinė e  pėrqendron vetėm nė njė person. Njeriu i tillė ėshtė nė gjendje qė nėse mund tė themi, gjithė universin ta identifikoj me personin qė e do. Pra gjithēka qė ekziston nė gjithėsi, pėr tė ėshtė personi nė tė cilin ėshtė dashuruar. Kjo ėshtė ndjenjė mė se e fuqishme.

 

 

            Njerėzit gjithnjė bėjnė marrėzira tė ndryshme kur janė tė dashuruar...

            (Thėnie nga filmi "Herkuli")

 

 

            Ndjenja e marramendėse e pa-gjeturisė, euforia e fuqishme dhe kaplimi i plotė me dashurinė e re, janė aq tė mbifuqishme sa qė ėshtė vėshtirė tė besohet se kjo ėshtė pasojė vetėm e emocioneve!

            Psikologėt kanė vėrtetuar se, te njeriu i dashuruar ndodhin shumė tė tepėr reaksione se mendimet e thjeshta tė lumturisė. Disa studime tė fundit kanė zbuluar se janė disa lloje relative tė aktiviteteve kimike dhe neurotike qė ndodhin nė shkallė tė caktuar tė lidhjeve njerėzore.

            Natyrisht, vėshtirė ėshtė tė besohet se pėrfundimi i ēfarėdo hulumtimi mund tė bėjė qė dashuria tė jetė mė pak misterioze, mirėpo, megjithatė hulumtimet munden qė sė paku pak tė ndriēojnė pėrgjigjen nė pyetjen se pse njerėzit ndjejnė diēka tė tillė tė pazakonshme. Ēka ėshtė ajo qė i shtyn tė veprojnė ashtu si veprojnė. 

            Helen Fisher, profesoreshė e antropologjisė nė Rutgers University, ėshtė njėra nga shumė dijetarė qė besojnė se rufenė e dashurisė e forcojnė simulantėt natyror nė kokė, neuro-transmitorėt dopaminė dhe norepinefrin. Ajo thekson se edhe nėse vetėm mendojmė nė dashurinė tonė, sasitė e mėdha tė tajuara tė atyre materieve shkaktojnė humbjen e oreksit dhe dėshirėn pėr gjumė. A do tė thotė kjo se dashuria ėshtė njė lloj narkotiku natyror?!

 

 

            "Ekzistojnė karakteristika tė pėrbashkėta qė lidhin dashurinė romantike me ato stimulansa natyrorė", thekson Helen Fisher. "Pėrndryshe, tjetėr me ēka mund tė pėrshkruhet mėnyra qė na shtyn tė mendojmė vazhdimisht nė personin qė e duam, ta dėshirojmė me aq afsh nė mėnyrėn si e bėjmė atė, t'i themi gjithēka, t'ia lexojmė poezinė tonė, madje edhe nėse ajo ėshtė e poezi e dobėt?"

            Hulumtimet kanė treguar ngjashmėri mes ndjenjave eruptive dhe dashurisė romantike si dhe euforisė, varshmėria e sė cilės ndjehet kur ndodhesh nėn ndikimin e narkotikėve tė tillė. Kur personi ėshtė dashuruar me afsh, atėherė ėshtė i shqetėsuar ekstremisht dhe i tendosur, nėse nė afėrsi nuk e ka personin qė e donė. Atėherė ndjenė edhe dhimbje. Madje dhimbje tė fuqishme. Gjitha kėto simptome shfaqen edhe te tė varurit nga narkotikėt.

            Kėshtu ėshtė vėrtetuar se aktivizohen tė njėjtat pjesė tė trurit te narkomanėt e varur dhe te personat qė janė tė dashuruar marrėzisht e qė nė dorė kanė fotografinė e dashurisė sė vet.

            Mirėpo, siē me siguri tė gjithė ne e dimė, ndjenja fillestare e dashurisė nuk zgjat pėrjetė. Pėr kėtė prof. Fisher ėshtė pėrpjekur tė kuptoj raportin e stimulansėve biologjik dhe nė mėnyrė antropologjike tė jep shpjegim pėr shkallėt e dashurisė. Ajo thekson se ekzistojnė tre shkallė tė dashurisė: Epshi, dashuria romantike dhe lojaliteti (apo dhėnia pas partnerit tė caktuar).

            Pėr epshin mund tė thuhet se ndizet nga "ēdokush", dhe kjo ndodh me veprimin e hormoneve, si qė ėshtė testosteroni. Shkalla e dashurisė romantike, ndodh me reaksionet kimike tė pėrshkruar mė lartė dhe vėmendjen e drejton, gjithė energjinė e  pėrqendron vetėm nė njė person. Njeriu i tillė ėshtė nė gjendje qė nėse mund tė themi, gjithė universin ta identifikoj me personin qė e do. Pra gjithēka qė ekziston nė gjithėsi, pėr tė ėshtė personi nė tė cilin ėshtė dashuruar. Kjo ėshtė ndjenjė mė se e fuqishme.

            Shkalla e fundit ėshtė dhėnia ndaj partnerit, dhe paraqet lidhjen e pėrhershme mes dy personave e qė bazohet nė respekt dhe nė tė besuarit e ndėrsjellė.