PĖR PUNĖ TĖ RĖNDĖSISHME DUHET TĖ RRIHET
Njėri kishte pasur babanė shumė tė vėshtirė e kurrė nuk guxonte
tė vonohej. Njė ditė, nė ramazan, shkon djali nė pazar. Habitet diēka e
vonohet. Ngutet pėr tė zėnė iftarin, po nuk mundet. E dinte se do ta
qortonte baba, e tėrė kohėn mendonte se ēka do ti thoshte. Si shkoi nė
shtėpi, baba e pa me hidhėrim dhe i tha:
- Ēka u ba qė u vonove kaq shumė, a e di se ēka tkam thanė?
- U vonova se ishin tubu ylemaja dhe paria e bisedojshin pėr me
e shkurtu ramazanin, - i tha djali.
Kur i dėgjoi plaku kėto fjalė, ia nisi tė fliste mė butė, e i
tha djalit:
- Ani, qysh e vendosėn?
- Nuk e di, nuk guxova me ndejtė deri nė fund, se u vonojsha
shumė, - i tha djali.
- Jo, bre bir, kur asht puna e rėndėsishme, duhet me ndejtė deri
nfund, - i tha baba.
Atėherė foli gruaja e u tha me habi:
- Qysh bahet e qysh mujnė me e shkurtu ramazanin?
- E, mori grue, bahet, qysh nuk bahet, burrat e fortė, me
dashtė, mujnė edhe me e hjekė krejt, - i tha burri.
VENDIN E FJALĖN NUK MUND TMI LUAJĖ ASKUSH
Njė plak, kur e kishte parė pėr tė parėn herė Binak Alinė, nuk
ia kishte mbushur syrin hiē, siē kishte dėgjuar pėr tė, andaj i tha:
- More Binak Alia, qysh kam ndi, se tka shkue zani deri te
mreti pėr menēuni e burrni, a po mtregon se qysh e ke mbėrri kėtė famė?
- Po, po tė trgoj, - i thotė Binak Alia. Unė, kur ulem, e di ku
e kam vendin, e gjithmonė ulem nė vend temin. Po edhe kur e flas fjalėn,
para se me folė, e mati mirė, pra e di ku e kur duhet me folė e kur me u
ndalė. Edhe mbreti me hi, vendin dhe fjalėt nuk mundet me mi lue, e pėr
qato mka dalė zani, - i tha Binak Alia.
I MENĒURI DI TĖ HAPĖ RRENĖ NGA DUHET
Ilaz Bajraktari i Astrazubit, kur u zgjua njė ditė nė mėngjes,
pa se kishte rėnė shumė borė, saqė gati i kishte mbuluar shtėpitė, ndaj tha:
- Me e pasė ni mashkull tė papritueshėm e qė ndėgjon, e me dalė
e me u thanė njerėzve nėpėr katund, me i mshelė sot budallėt, e mos me i
lėshue derisa tė gjindet nji njeri i menēėm pėr me na i ēelė rretė e borės.
- Po, le ti ēelė gjithkush rretė, - i thotė njėri.
- Jo, se me ba me dalė e me i ēelė naj budallė, na merr nqafė
tė tanėve, i ēel kah nuk duhet, e tevona na duhet me i ra qasaj rruge tė
rresė. Pra, nuk ka ma taksirat se me shkue pėr rre tbudallės, - i thotė
Ilazi.
KAM QENĖ, PO NUK MPASKE PA!
Haxhi Zariqi e Liman Gjylani nga Baica e Drenicės kishin pasur
muhabet mes vete dhe kishin qenė shokė tė pandarė. Mirėpo, njė kushėri i
Haxhiut kishte bėrė fjalė me Limanin e ishin zėnė goxha fort. Mundohet
Haxhiu pėr ti pajtuar, po nuk mundet, se nuk donte kushėriri i tij.
Mbas disa ditėsh, Haxhiu duhej ta martonte djalin. Kishte qejf
ta thėrriste nė dasmė edhe Limanin, mirėpo, pėr shkak tė asaj ngatėrrese tė
kushėririt, nuk mundi, e i mbeti shumė merak.
Njė ditė, kur e pa Haxhiu Limanin, i tha: - Liman, a e din se ke
qenė i thirrun ndarsėm!
- Posi, unė jam kanė ndarsėm, po ti nuk mpaske pa, i tha
Limani!
TU RRITTĖ NERA, SE BEREQET PASKE MJAFT
Kishte qenė njėri shumė pasanik, po edhe shumė koprrac. Ishte
miqėsuar me njė mik shumė tė menēur. Njė ditė i shkoi miku i ri mysafir. Kur
ia qiti i zoti i shtėpisė mikut njė cigare, ai i tha: - Tu rrittė nera!
Edhe kur e piu kafenė, edhe kur hėngrėn bukė, mysafiri i tha: -
tu rrittė nera, tu rrittė nera.
I zoti i shtėpisė dikur i tha:
- More mik, na veē pėr cigare themi: - tu rrittė nera, kurse
pėr kafe, pėr bukė e pėr tė tjera, themi: Zoti tdhashtė bereqet!
- Edhe te na qashtu themi, po ti, miko, bereqet paske boll, e
paske nevojė pėr ma shumė nder, e pėr atė po turoj kėshtu, - i tha miku.
KURRKUSH NUK MBETET NE VAJ
Vesel Mehmeti i Siēevės kishte qenė duke thurrur njė gardh. Aty
pari kalojnė dy policė. Ndalen policėt e po e pyesin Veselin: -A po tregon
drejt, a ma mirė ka qenė nė Jugosllavinė e Vjetėr, a tash, nė Jugosllavinė e
re?
- Ma mirė tash, u thotė Veseli.
- Pse tash ma mirė? e pyesin policėt.
- Atėherė, nė Jugosllavinė e Vjetėr, iu ka pas kajtė nana
fukarave, e tash edhe pasanikėve, kėshtu qė kurrkush nuk mbetet nė vaj, u
thotė Veseli.
KAM
MNDUAR SE NUK E HANĖ AS QENTĖ
Njė djalė i ri mbrėmjeve dilte jashtė shtėpisė e shkonte nė kafe
e rrinte deri vonė. Babai i tij ia kishte tėrhequr vėrejtjen disa
herė, po djali nuk i dėgjinte kėshillat e tij. Njė natė, duke u kthyer djali
prej kafes, e hanė qentė goxha fort. Shkojnė disa miq pėr ta parė dhe i
shprehin keqardhje babės sė djalit, duke i thėnė: - Na ka ardhur keq, kur
kemi dėgjue, po shyqyr qė tė ka shpėtue djali.
- Jo, mue m ka ardhė mirė, u thotė ai!
- Pse tė ka ardhė mirė?- e pyesin kėta!
- Po unė kam pas mendue se nuk e hanė as qentė, u pėrgjigjet ai.
NA RROFTE DAJA
Njė kosovar kishte pas shkuar nė Shqipėri nė kohėn e Zogut. Mbas
rėnies sė komunizmit nė Shqipėri, nipat e tij kishin pasur dasmė. E
thėrrasin nė dasmė edhe dajėn nga Kosova. Kur shkoi ky atje, gėzohen shumė,
e qesin krye vendit dhe i njoftojnė dasmorėt se ky ishte daja i tyre. Secili
qė e ngriste dollinė, atė e pėrmbyllte me urimin pėr dajėn, duke thėnė:
- Na rroftė daja!
Dikur, njėri prej nipave, ia bėri dajės me shenjė se rendi e
donte qė edhe ky t i pėrshėndeste tė pranishmit.
U ēua daja, ngriti dollinė dhe u tha dasmorėve:
- Ju pėrshėndes tė gjithėve, daja rrujti boll, tash tė gjithė ia
rrofshi dajės.
KEQAN SADIKI TE RAMADAN SHABANI
Keqan Sadiki i Dashinocit niset pėr tė shkuar te Ramadan Shabani
nė Kijevė. E luti vėllai i vet Keqanin qė ta merrte me vete. Donte tė shihte
se a po e presin Keqanin qysh po e pret ai Ramadanin, a po presin ndonjė
delme pėr Keqanin, siē po e pret ky kur po i vjen Ramadani.
- Po tė
marr, - i thotė Keqani, nė qoftė se ma jep fjalėn se nuk flet kurrgjė, se e
dinte qė flet pa lidhje.
- Besa
tė qoftė, nuk flas kurrgjė, - i tha vėllai.
Shkojnė
bashkė te Ramadan Shabani, e vėllai i Keqanit e mbajti fjalėn dhe nuk foli
kurrgjė. Tė nesėrmen, kur Keqani kish dalė pėr nevojė, e Ramadani po e
ndizte zjarrin, po e pyet vėllanė e Keqanit:
- A u
ēove, bre mik, si ke fjetur?
-
Valla, shumė mirė kam fjetur, po e kam parė njė ėndėrr, e kam qejf tė ma
shpjegosh.
- Po
ēfarė ėndrre ke parė, bre mik? - i thotė Ramadani.
- Kam
parė ėndėrr qė i kam hėngėr dy bajga.
- Unė
nuk di ti shpjegoj ėndrrat, - i thotė Ramadani.
- Jo,
tė pyeta ty, se nuk ėshtė tė shpjegohet kjo ėndėrr.
- Po
ēka thonė tė hash nė ėndėrr bajga?
- Po,
sigurisht sivjet do tė bėhen shumė gruri e misri, se bajgat janė pleh.
- Eu,
bre, bile ti kishe hėngėr tri bajga e ndoshta do tė bėhej edhe elbi, se unė
tokėn e kam mbjellė elb, - i thotė Ramadani.
GURIT I NXIRRET FYTYRA ME DY TĖ RĖNA, PO BURRIT ĖSHTĖ
VĖSHTIRĖ
I kishte goditur njėri do mjeshtėr pėr tia ndėrtuar shtėpinė me
gur tė gdhendur. Mjeshtrit punonin shumė mirė, po ky nuk u bėnte muhabet.
Nuk u qiste tė hanin mirė, se kishte qenė shumė tahmaqar. Njė ditė, tek po
gdhendte mjeshtri njė gur, po i thotė i zoti i shtėpisė:
-
Mjeshtėr, allahile, sa tė mundesh, ua nxjerr gurėve fytyrėn pėrpara.
- More
burrė, gurit i nxirret fytyra me dy tė rėna tė ēekiēit, - i thotė mjeshtri,
- po burrit ėshtė vėshtirė ti nxirret fytyra!
SI TĖRSHĖRA, EDHE KĖNGA
Shaban Manxholli, bashkėluftėtar i Azem Bejtės, kishte marrė
vesh se rapsodi, Dervish Goxhuli, po e qet njė kėngė pėr Azem Bejtėn. E merr
njė gjysmė thesi drithė e shkon te Dervishi. Si hyn brenda, e lėshon thesin
mbas derės e po i thotė Dervishit:
- Mora
vesh se je tuj ia qit nji kangė Azem Bejtės. Ti e din se unė jam
bashkėluftar i tij e mos e le pa mė shti edhe mue nė kangė. Dervishi ishte i
vobektė, e kur e pa se Shabani kishte sjellė gjysmė thesi drithė, edhe pse
nuk e dinte se ēka kishte pru, i premtoi se do ta shtinte nė kėngė. Kur
shkoi Shabani, Dervishi e pa se ai i kishte pru tėrshėrė, nuk i pėlqeu hiē,
po mbasi i kishte premtuar, iu desh ta pėrfshinte nė kėngė diqysh dhe e
shtini:
Fort
bėrtiti Shaban Manxholli,
Kuku
nanė mpshtoi majori;
Nta i
shkrepa tri paqeta,
Asnja
ntrup, po tana ntesha.
Kur e
dėgjoi kėngėn Shabani, nuk i pėlqeu fare, e shkoi dhe i tha Dervishit:
- Qysh,
bre Dervish, gjithė ata plumba e asnja nuk ia kishe lanė ntrup, po tė tanė
nėpėr tesha!
- Nuk e
rrokshin kurrqysh, se plumbat kishin qenė tė lehtė, si tėrshana, e i bajke
era, - i tha Dervish Goxhuli Shaban Manxhollit.
AJO NĖNĖ LE TĖ THOTĖ SE KA DJALĖ
Njėri ia nis ti qethė dhentė, po nuk mundte pa ia mbajtur
dikush. E thirri djali nėnėn pėr ti ndihmuar. Sa ia nisi tė qethte delen e
parė, pėrmbi katund ra njė aeroplan. Nėna, tek po ia mbante delen, po i
thotė djalit: Ajo nėnė e atij qė po i grah ballanės, le tė thotė se ka djalė
e jo unė, se ti nuk po je i zoti as njė dele ta qethėsh pa ta mbajtur
dikush.
MIKO, A PO MNIMON ME E MAJTĖ MIQASINĖ
Aziz Veliqi i Shkarashnikut ishte bėrė mik me Haxhi Hasin e
Gllogofcit. Kur shkonte Haxhiu mysafir te Azizi, kur ēohej pėr tu kthyer,
ai e pėrcillte deri te autobusi, gati gjysmė ore rrugė. Mirėpo, kur shkonte
Azizi te Haxhiu, ky i thoshte udha e marė te dyert e oborrit.
Njė
ditė, duke e pėrcjellė Haxhiu Azizin, e duke i thėnė udha e marė te dyert
e oborrit, Azizi i tha:
- Miko,
a po mnimon ta majmė miqasinė, se veē unė nuk muj me e majtė.
- Po
pse po thue kshtu, ēfarė gabimi kam ba? - e pyet Haxhiu.
-
Kurgja nuk mke ba, po unė po tpercjelli gjysė ore rrugė, e ti kqyre ku po
mthu udha marė, te dyert e oborrit, - i tha Azizi.
BUDALLAKIA ASHT ME GRUMULL
Nė njė muhabet, nė njė odė, e pyeti njė mik njėrin:
- qysh
je me idare, a po tdel buka sivjet, deri tkorret elbi, a jo?
- Jo,
nuk ma mrrin pėr pak, pėr nja shtatė-tetė buēukė, - i tha ky.
Njė
kojshi, qė kish qejf tė lėvdohej para burrave, i thotė:
- Mos u
anko, se pėr shtatė buēukė ti jepi unė, se e kam plot hamarin drithė.
Ēohet
ky tė nesėrmen e shkon me qerre te dyert e atij qė u lėvdua. Kur thirri te
dyert, doli djali e ky i tregoi se ka ardhur pėr ta marrė drithin qė ia ka
folur baba i tij. Shkoi djali nė odė, i tregoi babės edhe e pyeti:
- Ēka
me i thanė? - Jepja drithin, se ja kam folė, - i tha ai.
- A me
ja mushė buēukėt rrafsh a me grumull? - i tha djali.
- Jo
rrafsh, po mushja me grumull, se budllakia gjithmonė asht me grumull, - i
tha baba djalit.
A JE TI I LOPĖS?
Kadri Ivaja i Sllatinės sė Madhe e kishte blerė njė lopė veresi
prej njėrit tė Bardhit tė Madh. Ai i Bardhit i kish treguar gruas se e ka
shitur lopėn veresi dhe i kishte thėnė qė kur ti bjerė paret, mos qėllofsha
nė shtėpi, dil e merri ti. Mbas do dite Kadriu shkon pėr tia ēuar paret.
Thėrret te dyert, po burri nuk kish qenė nė shtėpi, e del gruaja e pyet:
- Kush
asht?
- Jam
Kadria prej Sllatinės, - i thotė ky.
- A je
ti ai i lopes, a? - e vetė ajo.
- Jo, sjam i lopės, po jam Kadria i Rexhė Ivajės, po dil e
merri paret pėr lopė, - i thotė Kadriu.
|