Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

Vegėza

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZĖRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRĖ

ZĖRI I AMERIKĖS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHĖNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Psikologji 2 - A mjafton dashuria pėr t'u martuar?

Shkruan: Irena SHTRAZA

Psikologe e familjes

www.telegrafi.com

      

A MJAFTON DASHURIA PĖR T’U MARTUAR?

 

 

Mrekullinė e dashurisė e ndjejmė atėherė kur zgjimet e ditėve tona ėmbėlsohen me tė njėjtin pėrqafim.

 

 

 

            Dashuria romantike

             … ajo lind dhe mė pas lulėzon martesa. Tradita para-romanticizmit klasik bėnte qė kjo e fundit tė lindte para dashurisė…

            Tashmė mė parė lind ai emocioni i gjithėpushtetshėm, unik, i denjė pėr t’u kurorėzuar, sepse prospektiva e dashurisė romantike, ka kthyer pėrmbys bazat e martesės sė dikurshme dhe ka vėnė theksin mbi lumturinė individuale, dhe jo mė mbi detyrimin social si pjesėtarė tė shoqėrisė pėr t’u martuar dhe gjen­eruar fėmijė, pavarėsisht nėse je i/e lumtur apo jo. Sot martohemi pėr tė qenė tė lumtur… fėmijėt qė mund tė vijnė do ta perfeksionojnė akoma mė shumė kėtė lumturi. Kėshtu lind "feja e dashurisė", qė e kthen martesėn nė njė kult, qė herėt a vonė tė gjithė e dėshirojnė dhe duan ta pėrqafojnė.

 

            Dashurojmė
            … po a ėshtė mjaftueshėm pėr tė trokitur nė portėn e martesės? Ēfarė i duhet marrėdhėnies tonė pėr tė arritur pjekurinė qė kėrkon njė martesė e suksesshme? Tė qenit nė ēift implikon nė mėnyrėn mė tė thellė, aftėsinė tonė pėr tė dashur njė person tjetėr nė mėnyrė reciproke dhe tė pakushtėzuar. Kjo marrėdhėnie mbėshtetet gjithashtu edhe nė kapacitetin e secilit partner pėr t’u ndjerė i/e rėndėsishėm dhe pėr t’i dhėnė vlerėn dhe rėndėsinė e duhur partnerit/es. Pa kėto dy cilėsi tė rėndėsishme, bėhet e pamundur njė eksperiencė e vėrtetėt nė ēift, sepse intimiteti dhe respekti reciprok humbet diku rrugės.

 

            Epopeja e ēiftėzimit

            Epopeja e ēiftėzimit fillon me etapėn e parė, atė tė zgjedhjes sė partnerit/es. Kjo zgjedhje ėshtė pjesė e njė procesi kompleks qė implikon jo vetėm gjendjen aktuale tė dy partnerėve, por edhe tė gjitha influencat gjenetike, familjare, edukative, ekonomike, shoqėrore dhe sociale qė secili prej tyre mbart nė jetė. Ėshtė ajo zgjedhje qė ne pėrmbledhim me njė fjalė tė vetme "tėrheqje", sepse tjetėrsoj do na dukej tejet e komplikuar.

            Tė gjitha bashkė, kėto influenca kanė formuar atė qė individi ėshtė, personalitetin e tij tė koklavitur qė di tė dashuroj, qė di tė falė, tė bėhet krah, tė bėjė kompromise, pra qė di tė jetojė eksperiencėn e tė qenit nė ēift. Cilėsi qė nė qoftė se do mungonin, do tė bėnin qė martesa tė kthehej nė njė kontratė ligjore dhe kaq. Pėrkrah faktorėve tė mėsipėrm, midis dy partnerėve qė zgjedhin njėri tjetrin, ekziston njė ekuilibėr ngjashmėrish qė i bėn dy njerėz tė bashkėjetojnė qetė nė ekuilibėr. Por nė tė njėjtėn kohė bashkė-ekzistojnė edhe disa diferenca qė lejojnė njė dozė tė caktuar tensionimi, qė nuk e dėmton marrėdhėnien, pasi e furnizon atė me shtysėn e shėndetshme drejt individualizimit.

 

 

            Shtyllat qė mbajnė “shtėpinė e dashurisė”

            Stabiliteti nė marrėdhėnien bashkėshortore, prototip i marrėdhėnieve tė gjata dhe tė forta, bazohet gjithashtu tek:

            - tiparet e personalitetit tonė dhe tek mėnyra se si ja komunikojmė ato partnerit/es

            - varėsia e ndėrsjellė qė rritet sa mė shumė kalon koha

            - ndjeshmėria ndaj emocioneve tona dhe tė partnerit/es

            - intimiteti qė sa vjen e shtohet dhe dashuria janė tė ngulura thellė nė damarėt e marrėdhėnies dhe e ush­qejnė atė pa ndalim

            - tė dish ta ndash dhe ta jetosh dashurinė me tjetrin

            - tė dish tė ndash sa mė mirė rolet nė njė marrėdhėnie, dhe tė vendosėsh baza tė shėndosha intimiteti, do tė thotė tė jetosh njė marrėdhėnie bashkėshortore qė ka ē’tė ofrojė pa u shteruar kurrė.

            Gjithashtu qėllimet dhe pritshmėritė tė ndėrgjegjshme apo jo, kanė njė impakt tė rėndėsishėm nė drejtimin qė merr njė lidhje, nė intensitetin me tė cilin ajo jetohet dhe nė jetėgjatėsinė e saj.

            Tė dehur nga euforia e dashurisė, shumė prej nesh e kalojnė pragun martesor tė mbushur me pritshmėri jo shumė realiste nė lidhje me atė ēka na ofron martesa, tė bindur se jeta nė ēift do tė plotėsojė tė gjitha nevojat tona, tė ēfarėdo natyre qofshin. Frustrimi fillon nė momentin qė kuptojmė qė nuk ėshtė egzaktėsisht kėshtu. Dhe nė kėtė fazė ndodh ajo qė pėrshkruhet si fillimi i vlerėsimit tė vetvetes, nė bazė tė limiteve tona, pritshmėrive tona dhe ato tė partnerit/es nė lidhje me ne. Martesa kalon kėshtu, njė proces zhvillimi, ashtu si njė bebe e vogėl e porsalindur qė rritet ngadalė dhe fillon tė krijojė identitetin e saj tė brishtė. Sa prej nesh e kanė ndjerė marrėdhėnien e tyre "tė rritet" me kalimin e viteve …

 

            Periudha e “mjaltit” zgjat 5-7 vjet

            Sipas teorisė sė Bartnett mbi martesėn, secili nga tė dy partnerėt kalon pėrmes njė periudhe "mjalti" qė zgjat 5-7 vjet, dhe vazhdon me njė krizė qė vė nė rrezik marrėdhėnien martesore. Por si reagojmė ne pėrballė kėsaj krize? Disa prej nesh, ndahen pėrfundimisht nga partneri, me shpresėn se mund ta jetojnė ėndrrėn e marrėdhėnies perfekte me njė njeri tjetėr. Disa tė tjerė e lėnė veten tė pushto­hen nga gjendja apatike qė shkakton kriza, duke bllokuar kėshtu "rritjen" e marrėdhėnies dhe kalimin e saj nė stadet e tjera tė ciklit tė saj. Tė tjerė zgjedhin tė ē’mitizojnė marrėdhėnien e tyre dhe tė pranojnė njėri tjetrin me gjithė virtytet dhe "defektet" qė mbart secili.

            Sigurisht qė kjo e fundit, kėrkon aftėsi tė mira autoanalize, qė me ndershmėri vėnė para gjykimit veten dhe partnerin/en, duke lėnė mėnjanė idealizmat. Pėr tė bėrė pa hile dhe truke kėtė analizė, duhet tė tregojmė pėrkujdesjen dhe impenjimin pėr marrėdhėnien duke parė mė tė mirėn e saj, duke falur dhe mposhtur komplekset e perfeksionizmit, duke jetuar intimite­tin e ėmbėl tė jetės nė ēift, duke ndarė bashkė dhimbjet dhe frikėrat e njėri tjetrit, duke qenė totalisht tė hapur emotivisht ndaj ndjenjave tona dhe atyre tė "gjysmės sonė tė ėmbėl".